بی اطلاعی مسؤولان از قطع گسترده دسترسی کاربران ایرانی به خدمات «ایمیل»
بن بست پست الکترونیک!
گاه و بی گاه شاهد قطع بی سر و صدای دسترسی به سایت هایی مانند یاهو و جی میل هستیم؛ بی آنکه پیامی مبنی بر فیلترینگ آنها به نمایش در آید
تاريخ انتشار: دوشنبه ۲۴ بهمن ۱۳۹۰ ساعت ۰۸:۴۷
از اواخر هفته گذشته، بیش از 30 میلیون کاربر ایرانی اینترنت به سرویس های مشهور «ایمیل» و دیگر خدماتی که بر پایه پروتکل ارتباطی «SSL»(برای رمزگذاری اطلاعات بین رایانه های کاربران و پایگاه های اینترنتی کاربرد دارد و معمولاً در ابتدای نشانی های اینترنتی خدماتی که بر این پایه ارائه می شود به جای ترکیب آشنای «http» عبارت «https» خودنمایی می کند) دسترسی ندارند. این در حالی است که مسؤولان شرکت ارتباطات زیرساخت و سازمان فناوری اطلاعات ایران - به عنوان متولیان اینترنت کشور- درباره دلایل این مسأله هنوز هیچ توضیحی نداده اند. گزارش مهر در این خصوص از آن حکایت دارد ارتباط کاربران ایرانی با خدمات مشهور پست الکترونیک مانند «جی میل»، «یاهو میل» و «هات میل» و همه سایت های خارجی مانند بخش خرید «آمازون» - که استفاده از آنها بدون شناسه کاربری و گذرواژه ممکن نیست- مسدود شده و تاکنون از سوی مسؤولان مربوطه هیچ اطلاع رسانی مشخصی در این زمینه صورت نگرفته است. با آنکه دسترسی به «ایمیل» گاه به صورت پراکنده ممکن می شود اما پس از دقایقی بار دیگر ارتباط قطع شده و کاربران بلاتکلیف ایرانی نمی دانند به کجا باید شکایت ببرند. هم اکنون بیشتر ایرانی ها از خدمات «ایمیل» شرکت های پرآوازه ای مانند گوگل، یاهو و مایکروسافت استفاده می کنند بنابراین قطع کامل دسترسی به آنها مشکلات بسیاری را برای کاربران به وجود آورده است.
بی اطلاعی مسؤولان اینترنت ایران پیگیری ها رسانه ای برای آگاهی از دلایل این قطعی بی نتیجه مانده زیرا مسؤولان در این زمینه پاسخگو نیستند. مدیران سازمان فناوری اطلاعات و شرکت ارتباطات زیرساخت - که متولیان اصلی اینترنت در کشور به شمار می آیند- از این مسأله اظهار بی اطلاعی می کنند. سعید مهدیون، مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات ایران با اظهار بی اطلاعی از این مسأله آزارنده به «مهر» گفت: این موضوع به سازمان فناوری اطلاعات ارتباطی ندارد و شرکت ارتباطات زیرساخت باید پاسخگو باشد. او در پاسخ به این پرسش که آیا برای سر زدن «ایمیل» خود مشکللی ندارید، تأکید کرد: من از «ایمیلهای خارجی» استفاده نمی کنم و برای استفاده از «ایمیلهای داخلی» خود نیز مشکلی ندارم. محمدرضا فرنقی زاد، مدیر روابط عمومی شرکت ارتباطات زیرساخت نیز توپ را به زمین دیگران انداخت و گفت: به نظر می رسد اگر مشکلی از بابت محتوا در شبکه اینترنت وجود داشته باشد سازمان فناوری اطلاعات باید پاسخگو باشد.او نیز با اظهار بی اطلاعی از قطعی گسترده دسترسی کاربران ایرانی به خدمات جهانی «ایمیل» تأکید کرد: شبکه ارتباطات زیرساخت کشور هم اکنون هیچ مشکلی ندارد و چنانچه قطعی در دسترسی به زیرساخت ارتباطی وجود داشته باشد، شرکت زیرساخت پاسخگو خواهد بود اما مشکلات محتوایی به این شرکت مربوط نمی شود.
قطع دسترسی به خدمات «ایمیل» باور کردنی نیست! دکتر علی اکبر جلالی، کارشناس فناوری اطلاعات با انتقاد از این مسأله به «مهر» گفت: توسعه فناوری اطلاعات در بسیاری از کشورها با دیدگاه محوریت توسعه اقتصادی برنامه ریزی شده است و در سالی که ملقب به جهاد اقتصادی است باورم نمی شود یکی از محورها و ابزارهای توسعه اقتصادی مانند «ایمیل» چنین دچار مشکل شود.این استاد دانشگاه علم و صنعت از «ایمیل» به عنوان یکی از ابزارهای توسعه اقتصادی و ارتباطی یاد می کند که تقریباً رایگانی بوده و همه شهروندان یا بنگاه های اقتصادی و بخش های دولتی را به یکدیگر پیوند می دهد، افزود: چگونه می شود باور کرد در کشوری که بیش از 4 میلیون و 100 هزار دانشجو دارد و این دانشجویان روزانه از طریق «ایمیل» ده ها میلیون پیام را برای افزایش دانایی با یکدیگر رد و بدل می کنند، این خدمات دچار وقفه شود.
باید به کاربران اینترنت پاسخگو بود او تأکید کرد: خسارات ناشی از این اقدام آنقدر زیاد است که نمی توان آن را با هیچ پدیده مشابه در فضای فیزیکی مقایسه کرد. اگر مسؤولان توسعه فناوری اطلاعات کشور نتوانند مخاطبان خود را برای انجام این اقدام قانع کنند، مطئمن باشند خسارات فراوان اقتصادی به مردم و جامعه وارد کرده اند. به گفته دکتر جلالی در جهان کنونی، اهمیت شبکه اینترنت و دسترسی به اطلاعات مهم تر از شبکه های برق رسانی، گاز و دیگر راه های ارتباطی است. از سویی روشن است بیشتر شهروندان ایرانی به خدمات پست الکترونیک مشهوری مانند یاهو و گوگل متکی بوده و اختلال در دسترسی ها هیچ گونه توجیهی ندارد.
مشکلات را با مردم در میان بگذارید او ادامه داد: مردم انتظار دارند مسؤولان هر اقدامی را که در ذهن دارند با آنان در میان بگذارند زیرا اگر مشکلی وجود داشته باشد بی تردید مردم با دولت همراه خواهند بود.
نمایندگان به سراغ وزیر ارتباطات می روند رئیس کمیته ارتباطات کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز وعده داد مسأله از طریق مدیران وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات پیگیری می شود. علی مطهری به ایسنا گفت: باید دلیل قطع دسترسی شهروندان ایرانی به پست الکترونیک در چند روز اخیر از مسؤولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات پیگیری شود تا روشن شود آیا مشکلات فنی داخلی دلیل قطع دسترسی به خدمات ایمیل است یا سرورهای کشورهای خدمات دهنده دچار قطعی شده اند. نماینده مردم شبستر افزود: کمیسیون صنایع و معادن و نمایندگان عضو این کمیسیون و بنده به عنوان رئیس کمیته ارتباطات، مسأله قطع دسترسی به ایمیل را پیگیری می کنیم و تذکرات لازم را به مسؤولان این وزارتخانه می دهیم.
حقوق متقابل مردم و دولت در همین حال «فناوران اطلاعات» هم گزارش داد: روزهای پایانی هفته ای که گذشت، بار دیگر دسترسی به سایت ها و سرویس های اینترنتی - که نیازمند تبادل اطلاعات رمزگذاری شده بودند- قطع شد. بدین ترتیب کاربران ایرانی اینترنت، هفته پیش را بدون دسترسی به «ایمیل»های خود در «جی میل» و «یاهو» پشت سر گذاشته و هفته جدید را نیز بدون «ایمیل» آغاز کردند. گفته می شود قطع دسترسی به برخی سرویس های ارتباطی بویژه در شرایط بحرانی - به عنوان بخشی از فرایند مدیریت ارتباطات- حق دولت ها به شمار می رود. گذشته از اینکه اصولاً نابسامانی های روزهای اخیر با برنامه بوده یا اتفاقی، کاربران اینترنت به عنوان شهروند «حق و حقوقی» داشته و انتظار دارند در موقعیت های این چنینی، دست کم بهنگام از رخدادهای پیش رو مطلع شوند یا اگر هیچ اطلاع رسانی در کار نیست، دست کم از صفحه «فیلترینگ موقت» استفاده کنند.کاربران انتظار دارند همانگونه حق دولت را می پذیرند دولت نیز حقوق آنان را برای «دانستن» به رسمیت بشناسد زیرا دلیلی ندارد ساعت ها در برابر رایانه به انتظار باز شدن صفحه ای بنشینند که قرار نیست باز شود. «فناوران اطلاعات» با اشاره به فراز و نشیب های اینترنت ایرانی در مطلبی دیگر می نویسد: اگر روزی از روزها، ناگهان متوجه شدید به ایمیل «یاهو» یا «جی میل» دسترسی ندارید اصلاً تعجب نکنید. اگر این روند دو یا سه روز هم به درازا بکشد و مسؤولان به ظاهر مرتبط هم از آن اعلام بی خبری کنند باز هم جای تعجب نیست زیرا این اتفاقات اکنون به یک رویه در حوزه اینترنت ایران تبدیل شده است. پیش از این راهکارهای زیرکانه ای در دستور کار قرار گرفت و در گام نخست از آنها، صفحه اضطراب آور و خصمانه فیلترینگ با جمله معروف «دسترسی به این سایت امکان پذیر نمی باشد» جای خود را به صفحه عاطفی و رنگارنگ «پیوندها» داد. در گام بعدی، کندی سرعت اینترنت تبدیل به معضلی شد که همیشه در گسست شبکه فیبر نوری ریشه دارد و جز کشتی ها، هیچ کس در بروز آن متهم و مقصر نیست. در ادامه «اینترنت DIAL UP» به «پرسرعت» تغییر نام داد تا هم سبد مخابرات چیزی کم نداشته باشد هم با این لقب دهان پر کن، توهم سرعت را به کاربران القا کند. ... و اما در گام آخر نیز گاه و بی گاه شاهد قطع بی سر و صدای دسترسی به سایت هایی مانند یاهو و جی میل هستیم؛ بی آنکه پیامی مبنی بر فیلترینگ آنها به نمایش در آید.