زيبا كلام: به تصویر کشیدن هنرمندانه واقعیت های اجتماعی، سیاه نمایی نیست

مسئولان دولتی ما حتی اگر می خواستند چنین فیلمی بسازند و روانه هالیوود کنند تا فضا را به نفع ایران تلطیف کنند، باز هم در عمل نمی توانستند چنین کار بزرگ و هنرمندانه ای انجام دهند

صادق زیباکلام جایزه اسکار فیلم جدایی نادر از سیمین را نشانه شکست کامل سینمای دولتی در ایران می داند.

صادق زیباکلام در گفتگو با عصر ایران، با ابراز خوشحالی از کسب جایزه اسکار توسط فیلم جدایی نادر از سیمین، گفت: من از این جایزه خوشحالم چون فکر می کنم جایزه اسکار اصغر فرهادی، مشت محکمی بر سر سینمای دولتی در ایران بود.

استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران، افزود: جایزه اسکار اصغر فرهادی، بیش از آنکه موفقیتی برای فرهادی باشد، شکستی کامل برای سینمای دولتی ایران بود. سینماگرانی چون اصغر فرهادی، عباس کیارستمی و جعفر پناهی بدون برخورداری از رانت های سیاسی موفق شده اند خودشان را بالا بکشند و اصغر فرهادی در این مسیر اعتلا، آن قدر خودش را بالا کشید که سرانجام کاری را انجام داد کارستان.

وی با انتقاد از سینماگران برخوردار از امتیازات و رانت های سیاسی، گفت: ما وقتی که به سینمای دولتی ایران نگاه می کنیم، می بینیم که علیرغم بودجه های هنگفتی که از بیت المال برای این فیلم ها هزینه شده است، غایت هنر چنین فیلمسازانی لمپنیسم ویا ترویج تئوری های ورشکسته دایی جان ناپلئونی بوده است. طبیعی است که چنین سینماگرانی، موفقیت چشمگیر اصغر فرهادی را به نقش موثر صهیونیست ها، صهیونیست های مسیحی، دشمنان اسلام دشمنان انقلاب اسلامی ایران و دشمنان بشریت در هالیوود نسبت دهند؛ دشمنانی که همه فکر و ذکرشان مخالفت با دولت ایران است.

نویسنده کتاب " ما چگونه، ما شدیم "، درباره پیامد جایزه اسکار "جدایی نادر از سیمین" در جمع سینماگران دولتی ناخشنود از این جایزه، گفت: به نظر من، از این به بعد بغض و کینه سینماگران دولتی نسبت به نهادها، سازمان ها و مراجع بین المللی هنر هفتم، از جمله هالیوود، بیش از پیش افزایش خواهد یافت.

زیباکلام با رد این انتقاد برخی از چهره های اپوزیسیون خارج از کشور، که معتقدند "جدایی نادر از سیمین" فیلمی است که با حمایت مراکز سیاسی داخل کشور با هدف تلطیف فضای بین المللی موجود علیه ایران، ساخته و به هالیوود ارسال شده است، گفت: من اصلاً چنین نظری ندارم. آدام اسمیت دویست سال پیش گفت دولت تاجر خوبی نیست. به نظر من، دولت هنرمند و سینماگر خوبی هم نیست. به نظر من، مسئولان دولتی ما حتی اگر می خواستند چنین کاری انجام دهند و چنین فیلمی بسازند و روانه هالیوود کنند تا فضا را به نفع ایران تلطیف کنند، باز هم در عمل نمی توانستند چنین کار بزرگ و هنرمندانه ای انجام دهند. اسکار و جوایزی از این دست، برآمده از نهادهای دولتی و حکومتی نیست بلکه برآمده از خلاقیت ها و استعدادهای شخصی هنرمندان بزرگ دنیاست. سینمای دولتی ایران، سقف پرش و ارتقایش، لمپنیسم و دایی جان ناپلئونیسم است. در فیلم قلاده های طلایی شاهد این نگاه دایی جان ناپلئونی بودیم.

این استاد تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران دلیل موفقیت جهانی فیلم اصغر فرهادی را پرداختن به معضلات عاطفی جهان شمول انسان ها دانست و در این باره گفت : جدایی نادر از سیمین به دلیل پرداختن به عواطف، احساسات و معضلات عاطفی انسان ها، به زیباترین شکل ممکن، توانست در دنیا موفق شود. رمز موفقیت این فیلم به تصویر کشیدن معضلات عاطفی انسان ها و واکنش آنها در چنین تنگناهای عاطفی زندگی بود.

زیباکلام در پایان با رد انتقاد کسانی که معتقدند "جدایی نادر از سیمین" حاوی سیاه نمایی و تحقیر ملی در برابر غرب بود، گفت: کجای این فیلم سیاه نمایی و تحقیر ملی بود؟ سودای رفتن به غرب یک واقعیت تلخ در جامعه ایران است. ده ها ایرانی در راه رسیدن به استرالیا، قایقشان سرنگون شد و در دریا غرق شدند. صف های طولانی در برابر سفارت کانادا، استرالیا و ... نشان می دهد که فیلم جدایی نادر از سیمین مبتنی بر توهم نبوده است بلکه واقعیتی آشکار در جامعه ایران را به نمایش گذاشته است. بسیاری از جوانان ما اگر بتوانند از این جامعه می روند. این یک واقعیت است و اگر هنرمندی این واقعیت را به تصویر بکشد، کار خلافی انجام نداده است. اگر ما بگوییم چنین چیزی در جامعه ما وجود ندارد، در این صورت دروغ گفته ایم.به تصویر کشیدن هنرمندانه واقعیت های اجتماعی، سیاه نمایی نیست. تعداد زندانیان در ایران در سه دهه گذشته 25 برابر شده است. بسیاری از فیلم های غربی نیز واقعیت تلخ آن جوامع را به تصویر می کشد.