70 درصد مشکلات ازدواج با مشاوره رفع می‌شود

زهرا میرزاخانی

گاهی اتفاق می‌افتد، یک زوج در سال‌ها زندگی مشترک به همخانه‌هایی تبدیل می‌شوند که حتی کلمه‌ای با هم حرف نمی‌زنند و خانه را به میدان جنگ خاموش خود تبدیل می‌کنند

خیلی هم پیچیده نیست، همین که دو نفر زیر یک سقف با هم زندگی کنند اما با هم حرف نزنند، به نیازهای هم توجه نکنند و از زندگی کنار هم لذت نبرند بدون نیاز به شکایت و دادگاه، «طلاق عاطفی» رخ داده است، بدتر این که گاهی اتفاق می‌افتد، یک زوج در سال‌ها زندگی مشترک به همخانه‌هایی تبدیل می‌شوند که حتی کلمه‌ای با هم حرف نمی‌زنند و خانه را به میدان جنگ خاموش خود تبدیل می‌کنند.

به گفته یک متخصص روان‌پزشکی فشارهای اجتماعی و قبح طلاق در جامعه باعث می‌شود که زن و مرد به اجبار زندگی مشترک خود را ادامه دهند. محمد میرترابی می‌گوید: طلاق عاطفی زمانی رخ می‌دهد که همسران عملاً قصد جدایی از یکدیگر را دارند؛ اما به دلیل مشکلات فراوان ناشی از آن تصمیم به طلاق نمی‌گیرند و روابط بین خود را در حد یک همخانه محدود می‌کنند. این بدترین نوع زندگی برای فرد است و آسیب‌های ناشی از آن برای بچه‌ها به مراتب بیشتر از طلاق خواهد بود. 

امان از چشم و هم چشمی
بنیان‌گذار رفتارشناسی در ایران معتقد است این نوع از طلاق عوامل متعددی دارد که چشم و هم چشمی می‌تواند یکی از مهم‌ترین عوامل آن باشد. «پروفسور باهر» به «حمایت» می‌گوید: طلاق عاطفی که نام‌های دیگری از جمله طلاق ذهنی، باطنی، زبانی و ... نیز دارد، نوعی از طلاق و جدایی میان زن و شوهر است که در آن افراد به اجبار و برای حفظ آبرو یا فرزندانشان به زندگی در کنار یکدیگر ادامه می‌دهند. وی در ادامه می‌افزاید: ازدواج در عرفان یعنی دلبستگی دو دل و انجام کارهای دیگر مانند خواندن خطبه عقد یا برگزاری مراسم عروسی، چیزی جز رعایت شرع و قانون نیست؛ اصل نکاح وصلت دو قلب است و اگر این وصلت میان قلب‌ها وجود نداشته باشد، با اینکه در ظاهر ازدواج برقرار است اما در واقع وصلتی در کار نیست و نوعی متارکه بین زوج‌ها اتفاق افتاده است. وی یکی از دلایل وقوع طلاق عاطفی میان زن و شوهرها را ناآگاهی دختر و پسرها نسبت به معنای واقعی ازدواج می‌داند و می‌گوید: این دسته از افراد فقط برای رفع تنهایی یا از روی غریزه جنسی ازدواج می‌کنند بعد از مدت کوتاهی از زندگی مشترک دل‌زده می‌شوند. باهر علت دیگر وقوع طلاق عاطفی را ازدواج برای دستیابی به موقعیت یا مال و اموال طرف مقابل می‌داند و می‌افزاید: عده‌ای از افراد فقط برای به دست آوردن موقعیت یا رسیدن به مال طرف مقابل تن به ازدواج می‌دهند و وقتی که از این موقعیت اشباع شدند نسبت به طرف مقابل خود دلسرد می‌شوند و طلاق عاطفی رخ می‌دهد. وی با بیان اینکه طلاق عاطفی بیشتر در سنین بالا رخ می‌دهد می‌گوید: در سنین بالا و زمانی که چند سال از زندگی مشترک افراد می‌گذرد، برخی از زن و شوهرها نسبت به یکدیگر دچار دل‌زدگی و بی‌تفاوتی می‌شوند و به این علت که محور ازدواج آنان به دست آوردن سرمایه یا غریزه بوده است، این دل‌زدگی و سردی طلاق عاطفی میان آنان را به دنبال دارد. زندگی برای این دسته از افراد به دو شکل تبدیل می‌شود؛ یا مانند یک خواهر و برادر در کنار هم زندگی می‌کنند یا آنقدر به جان هم نق می‌زنند که تحمل آن سخت می‌شود و به طلاق واقعی منجر می‌شود. 

مقایسه ممنوع!
باهر عامل بعد در وقوع طلاق عاطفی را مقایسه کردن می‌داند و می‌گوید: منظور از مقایسه این است که زن یا شوهر طرف مقابل خود را با دیگران مقایسه کند؛ این گزینه مهم‌ترین عامل بروز این آسیب است. برای مثال امروزه بسیار پیش می‌آید که زنی در مجلس مهمانی حضور یابد و در آن مجلس زنانی را ببیند که در مورد ماشین، خانه مجلل یا زندگی مرفه خود صحبت ‌کنند. برخی از زن‌ها، نداشته‌های خود را به گوش همسر خود می‌رسانند و زندگی خود را با افراد دارا مقایسه می‌کنند و این کار شروع مشاجره میان همسران است و نتیجه‌ای جز طلاق عاطفی، دلسردی و دل‌زدگی از زندگی مشترک ندارد. وی در ادامه با بیان اینکه مقایسه تنها مختص زنان نیست و مردها هم گاهی این کار را انجام می‌دهند، می‌افزاید: برخی از مردها با گذشت مدتی از زندگی مشترکشان همسر خود را از نظر ظاهری یا رفتاری با سایر زنان مقایسه می‌کنند و این اتفاق نیز منجر به مشاجره و دل‌زدگی می‌شود و نتیجه‌ای جز طلاق عاطفی ندارد. 

رابطه حفظ آبرو با طلاق عاطفی
به عقیده این رفتارشناس علت ادامه طلاق عاطفی در زندگی برخی از زن و شوهرها حفظ آبروست. وی در این باره می‌گوید: از همان زمانی که زن و شوهری از یکدیگر دل‌زده می‌شوند و زندگی مشترکشان دیگر به سردی می‌گراید، طلاق عاطفی یا ذهنی میان آنان شروع می‌شود. عده‌ای از این زوج‌ها طلاق و جدایی جسمی را ترجیح می‌دهند. اما عده‌ای دیگر به خاطر حفظ آبرو یا به خاطر فرزندانشان با این روند به زندگی مشترک ادامه می‌دهند و حتی ممکن است یکی از طرفین خیانت یا عقد موقت را ضمیمه زندگی مشترک خود کند. در کل برای جلوگیری از ایجاد طلاق عاطفی باید قبل از ازدواج جلسه‌های مشاوره برای مجردها گذاشته شود تا با معنای واقعی ازدواج آشنا شوند، به این ترتیب مشکل سه چهارم ازدواج‌های کشور از بین می‌رود. وی به افرادی که توان مالی برای پرداخت هزینه‌های مشاوره خصوصی ندارند پیشنهاد می‌کند سری به دانشکده روان شناسی، مرکز مشاوره خانواده دانشگاه شهید بهشتی بزنند و با هزینه بسیار کم از خدمات این دانشگاه بهره‌مند شوند.
 
نگاه و سبک زندگی باید تغییر کند
یک عضو کمیسیون فرهنگی مجلس درباره علت وقوع طلاق عاطفی میان برخی از زن و شوهرها به «حمایت» می‌گوید: یکی از بزرگترین دلایلی که منجر به طلاق عاطفی بین زن و شوهرها می‌شود این است که انتخاب‌های آنان برای همسر آینده خود صحیح و درست نبوده است. «لاله افتخاری» با بیان این مطلب که در نظر گرفتن توصیه‌هایی که در دین اسلام برای انتخاب همسر به افراد شده است، بعد از گذشت مدت کوتاهی از زندگی مشترک مشکلات زیادی را برای زوج‌ها به وجود می‌آورد، می‌افزاید: افرادی که توصیه‌های دین را برای انتخاب همسر یا در زندگی زناشویی خود در نظر نمی‌گیرند، دچار مشکل می‌شوند زیرا فقط منافع شخصی خود را در نظر می‌گیرند و به خواسته طرف مقابل خود اهمیتی ندهد. وی در ادامه با بیان اینکه بعضی از افراد سبک زندگی صحیح را نمی‌دانند و همین موضوع مشکلات زیادی را در زندگی آنان به وجود می‌آورد، می‌افزاید: به این علت که برخی از مردم سبک زندگی صحیح را نمی‌دانند معیارهایی که در زندگی دارند هم درست نیست و رفتارهایی انجام می‌دهند که طلاق عاطفی را در زندگی مشترکشان به وجود می‌آورد. به گفته افتخاری برای پیشگیری از طلاق عاطفی در زندگی مشترک باید نگاه و سبک زندگی را تغییر داد. افراد باید از چشم و هم چشمی و تشریفات بیهوده دوری و تغییراتی در نگاه و سبک زندگی خود ایجاد کنند.

مرجع : حمايت