با توجه به اهمیت رفع تحریمهای ظالمانه علیه کشورمان، برنامههای نامزدهای انتخابات یازدهم دوره ریاست جمهوری برای مقابله با تحریمها تاثیر زیادی میتواند بر تعداد آرا و حتی انتخاب آنها داشته باشد.
با توجه به تحت تاثیر قرار گرفتن بخشی از زندگی مردم با تحریمهای ظالمانه غربیها، یکی از چالشهای بزرگی که رییس جمهور آینده کشورمان با آن روبرو خواهد بود، موضوع مقابله و رفع این تحریم ها است.
با توجه به اینکه تصویب تحریم ها علیه ایران سبب کاهش ارزش پول کشورمان و در نتیجه بروز مشکلات اقتصادی زیادی برای کشور شده است، از این رو دیدگاه هریک از نامزدهای ریاست جمهوری در خصوص تحریم ها علیه ایران، راهکار های پیش بینی شده و برنامههای آنان، یکی از معیارهای مهم مردم کشورمان برای انتخاب گزینه مورد نظرشان است.
سیاست های اخذ شده توسط 8 کاندیدای ریاست جمهوری در حوزه مقابله با تحریم از زبان خودشان به شرح زیر است:
تغییر سبک زندگی به زندگی اسلامی
غلامعلی حداد عادل معتقد است همانطور که توانستیم جنگ تحمیلی را با موفقیت پشت سر بگذاریم، خواهیم توانست تحریم تحمیلی را نیز پشت سر بگذاریم و با مقاومت اقتصادی و اقتصاد مقاومتی و تغییر سبک زندگی به زندگی اسلامی می توان به جنگ با تحریم ها رفت.
حداد عادل اعمال تحریم ها از سوی دشمن را یکی از مشکلات کشور دانسته و معتقد است: باید با برنامه ریزی و مدیریت، این تحریمها را به فرصت تبدیل کنیم.
توجه به رشد اقتصادی
محسن رضایی هم تحریمهای اقتصادی را در کنار کسری بودجه دولت، حجم دولت، یارانهها و مسکن مهر، 5 مسالهای دانسته که گرانی را به وجود آوردهاند. رضایی تاکید دارد که باید فکر اساسی کرد و گفته است با برنامههای خود این پنج عامل را کنترل میکند چرا که در غیر اینصورت مساله حل نمیشود. وی گفته است باید نقدینگی در اولین فرصت کنترل شود در غیر این صورت ارزش پول ملی ما که جزو ناموس ماست، کاهش مییابد.
به گفته رضایی ایران برای مقابله و از میان برداشتن تحریمها باید به رشد اقتصادی خود سرعت بخشد.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری شرایط تحریم را تنها مشکل کنونی کشورمان نمی داند. طبق گفته های رضایی موج ورود کالاهای چینی به کشور اکثر کارخانجات و بنگاههای تولیدی ایران را با ورشکستگی مواجه کرده و بازار را از دست تولید کنندگان داخلی گرفته است.
رضایی در جای دیگر اعلام کرده که اعتقادش بر این است که نه تنها میتوانیم از تمامی تحریمها به راحتی عبور کنیم بلکه میتوانیم تمامی تحریمها را به فرصت تاریخی برای شکوفایی اقتصادی ایران تبدیل کنیم.
اقتصاد بدون نفت/ تحدید وابستگی نفت به دولت
محمدرضا عارف اکنون مشکلات اقتصادی را بیشتر ناشی از مسایل مدیریتی و کنار گذاشتن ساختارها و بیتوجهی به قانون و مقررات میداند و ابراز امیدواری کرده است که با حاکمیت قانون و اصلاح ساختار بر بخش مهمی از مشکلاتی که با آن رو به رو هستیم، غلبه شود تا تحریم ها فشار کمتری به مردم وارد کند.
عارف جهتگیری کلی دولت را اقتصاد بدون نفت معرفی کرد، به این معنا که وابستگی بودجه به نفت باید به صفر برسد.
وی تاکید دارد: باید نفت را یک ثروت ملی بدانیم؛ ثروتی که مولد و ماندگار باشد. اساسا نگاه ما به نفت این است که باید بتوانیم آن را برای آیندگان هم حفظ کنیم، اما در کوتاهمدت با راه حل هایی مثل انضباط مالی دولت، میتوان هزینه های دولتی را کاهش داد و با واگذاری سریع، وابستگی نفت به دولت را تحدید کرد. ما باید به وضعیت جغرافیایی ایران هم توجه کنیم و درآمدزایی خوبی از تجارت، پروازهایی که بر فراز ایران انجام میشود، توسعه فناوریهای ارتباطات و اطلاعات انجام دهیم، کارهایی که میتوانند درآمدزایی بسیاری برای ما داشته باشند و به افزایش بهرهوری منجر شوند. ما مشکلات بسیاری در این زمینهها داریم که اگر برطرف شوند میتوانیم وابستگی به نفت را کاهش دهیم.
در اولویت قرار دادن شبکه توزیع در کالاهای اساسی/ افزایش کیفیت کالا
محمد باقر قالیباف شهردار 8 ساله تهران هم یکی از راه حل های خود را نوعی بازبینی در توزیع کالا و خدمات معرفی کرد؛ قالیباف کاهش فشار تحریم را بر صنایع در اولویت قرار خواهد داد، برای دهک های پایین سیاست جبرانی مثل بیمه و سلامت قرار می دهد.
او از عدالت حرف می زند و اعتقاد دارد نباید مساوات را مدنظر قرار دهد، همچنین افزایش کیفیت در کالاها از برنامه های اوست.
این نامزد انتخابات یازدهم ریاست جمهوری گفته است: اگر بتوانیم شبکه توزیع را بویژه در کالاهای اساسی در شرایط تحریم در اولویت قرار دهیم بسیار اهمیت دارد. مثل کشاورزی که اکنون ضمانت در کالاهای مهم را هم رعایت نمیکنیم. سال گذشته از مواد غذایی مورد نیاز هر خانوار مقدار زیادی به کشور وارد شده است.
اتخاذ سیاست خارجی موفق/ ایجاد اقتصاد تولید محور
علی اکبر ولایتی نیز در گفته های خود به نکته جالبی اشاره کرده و گفته است: کاری که امروز در رابطه با تحریمها و هستهای و ... داریم سختتر از دیپلماسی در دوره جنگ و قطعنامه 598 نیست. وی در این مورد تاکید کرده است: من میدانم که چگونه باید با این موارد کار کرد.
این نامزد یازدهمین دوره از انتخابات ریاستجمهوری میگوید: در صورت پیروزی با اتخاذ یک سیاست خارجی "موفق" اثرات جانبی تحریمهای غرب برضد ایران را کاهش خواهد داد.
ولایتی در مصاحبهای تلویزیونی گفته است که ما میتوانیم سیاستها و روابط خارجی موفقی داشته باشیم و در آن صورت قادر خواهیم بود تحریمها را کاهش دهیم.
مشاور امور بین الملل رهبر معظم انقلاب اسلامی همچنین تصریح دارد که توسعه روابط خارجی با دیگر کشورها از اولویتهای برتر دولت آتی وی خواهد بود. وی همچنین با اشاره به تجربه ۱۶سالهاش در وزارت خارجه گفت که چنین کاری عملی خواهد بود.
وزیر اسبق امور خارجه کشورمان گفته است: مهمترین برنامه ما لغو روادید با حداکثر کشورها است و آنطور که من اطلاع دارم میتوانیم با بیش از ۴۰ کشور لغو روادید داشته باشیم.
به گفته وی اگرچه بخشی از مشکلات اقتصادی کشور مربوط به تحریمها است اما بخش اساسی آن به اتخاذ اقدامات ناصحیح از سوی مقامات کشور باز میگردد.
وی اعتقاد دارد امریکا، اسرائیل و برخی همپیمانان آنان تهران را به دنبال کردن اهداف نظامی در برنامه انرژی هستهای خود متهم میکنند. آنان این ادعای خود را بهانهای برای تحمیل تحریمهای غیرقانونی بر ایران قرار دادهاند.
ولایتی تصریح کرده است که ایجاد یک اقتصادِ تولید محور که بتواند مردم را به شرکت در فعالیتهای اقتصادی ترغیب کند در صدر دستور کار وی قرار دارد.
توجه به تاکتیک های مذاکراتی برای لغو تحریم ها/ تعامل سازنده با جهان و نه تقابل/ هنر آن است که نگذاریم اجماع علیه کشور شکل بگیرد
حسن روحانی هم با سابقه 16 ساله تصدی گری دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، اعتقاد دارد ممکن است طرح لغو تحریم یک تاکتیک مذاکراتی باشد، اما هدف ما باید در نهایت این باشد که تحریمها برداشته شود؛ چرا که به نفع مردم ما نیست. اینکه در کدام مذاکره و چگونه بحث لغو تحریمها را مطرح کنیم، یک تاکتیک مذاکراتی است.
روحانی تأکید دارد، باید سطح روابط ایران با آمریکا را از حد تخاصم به تنش برسانیم. او می گوید امروز نمی توانیم بگوییم که می خواهیم روابطمان با آمریکا را تنش زدایی کنیم شاید 8 تا 10 سال پیش می توانستیم چنین موضوعی را مطرح کنیم اما امروز شرایط متفاوت شده است. بنده معتقدم که حتی با دشمن هم باید تعامل داشته باشیم، هنر در این است که نگذاریم توطئه دشمن علیه ما عملی بشود.
پاسخ او برای ارائه تدبیر و برنامه رفع تحریم های ظالمانه موجود علیه جمهوری اسلامی، به گفته خودش یک پاسخ کلیشه ای نیست. او گفته است هر کسی می آید تاکید می کند که تحریم ها را خواهد برداشت اما پاسخ و راهکار خود را عملی و اجرایی می داند.
این مذاکره کننده اسبق هسته ای کشورمان در ادامه صحبت هایش به راه های مقابله با تحریمها در دولت احتمالی آینده اش اشاره کرده و گفته است: در دوران دفاع مقدس توانستیم از کشور دفاع کنیم و همینطور توانستیم از کنار تحریمها عبور کنیم اما در سالهای اخیر دو مشکل پیش آمده است، مشکل اول این است که بحث تحریم در شورای امنیت سازمان ملل آغاز شده که این بیسابقه بوده یعنی تحریمهای گذشته، تحریم سازمان مللی نبود.
روحانی در همین زمینه تصریح دارد: نکته دوم این است که ما همواره فاصلهای را بین اتحادیه اروپا و آمریکا بوجود آورده بودیم که این فاصله گاهی بسیار استراتژیک و گاهی تاکتیکی بود. اما به هر حال این فاصله در عمل وجود داشت. ما در پرونده هستهای هم این کار را کردیم و بین اروپا و آمریکا فاصله ایجاد کردیم . سفیر روسیه در اجلاس شورای حکام نوامبر 2003 در آذر 82 وقتی که سه کشور اروپایی با آمریکا در شورای حکام مشاجره داشتند، گفته بود که من در دهههای اخیر چنین منظرهای را مشاهده نکرده بودم، به نحوی که در یک اجلاس بینالمللی، 3 کشور مهم اروپایی یک طرف باشند و آمریکا طرف مقابل آنها باشد بنابراین این وابسته به هنر دیپلماسی و هنر دولتمردان و همه مسئولان است که نگذارند اجماع علیه کشور شکل بگیرد.
این کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تصریح دارد: این هنر دیپلماسی دولتمردان است که نگذارند اجماع جهانی که همان اجماع قدرت های بزرگ علیه ماست شکل بگیرد، البته بسیاری از کشورهای دنیا بویژه در دنیا غیر متعدها در کنار ما هستند ولی منظور از اجماع همان اجماع قدرت های بزرگ علیه ماست که مشکل را بیشتر کرده است.
او تاکید دارد به دلیل اجماعی که بین اروپا و آمریکا و یا قدرتهای بزرگ به شکلی صورت گرفته، مشکل بیشتر شده است. باید از راهی که دشمن استفاده کرده، استفاده کنیم؛ دشمن توانسته با بهانههایی یک اجماع علیه ایران بین قدرتها بوجود آورد و ما هم باید با تلاش و فعالیت و مذاکره جدی، بتوانیم کاری کنیم که این اجماع را شکسته و فاصلههای لازم را بوجود آوریم و فضای تنفری را ایجاد کرده و قدم به قدم با تحریمها مقابله کنیم؛ این کار یک شبه امکانپذیر نیست به دلیل تجربه فراوانی که من در این زمینه دارم، میدانم که این کار شدنی است اما باید قدم به قدم پا را پیش بگذاریم و به سمت حل معضلات برویم.
روحانی معتقد است که مذاکره به معنای اعلام مواضع نیست بلکه باید موضوعی به عنوان مورد بحث بررسی شود و با تبیین نظرات بین ایده های دو طرف مذاکره پل زده شود تا به نقطه مشترک برسیم بر همین اساس موضوع تحریم در میان مدت قابل حل است.
بنابر گفته های روحانی برنامه دولت و تدبیر و امید آن است که انزوا را از بین برده و به عبارت دیگر برنامه دولت تدبیر و امید تعامل سازنده با جهان است و نه تقابل و ما جای این تقابل را با تعامل عوض خواهیم کرد.
دور زدن تحریم ها توسط مرکز فرماندهی در جنگ اقتصادی با دشمنان/ رفتار امریکا باید تغییر کند/ مردم ایران پشت خیمههای دشمن هستند
سعید جلیلی هم سیاسیت مقابله با بحران را با محویت اقتصاد مقاومتی چیده است. او معتقد است باید اقتصاد مقاومتی، به معنای تلاش برای آزادسازی ظرفیتهای داخلی و پیگیری راهکارهای مختلف جهت دور زدن تحریمها توسط یک مرکز فرماندهی در جنگ اقتصادی با دشمنان پیگیری شود.
پاسخ جلیلی به سوالی مبنی بر اینکه وی تجربه مدیریتی در اقتصاد ندارد و این در حالی است که کشور با تحریم های بین المللی مواجه است اینگونه پاسخ می گوید: "دست کم در چند سال گذشته من به دقت تاثیر تحریم ها را زیر نظر داشته ام و فکر می کنم تحریم ها را می توان به سادگی دور زد و آنها را تبدیل به موقعیت کرد."
جلیلی با اشاره به اینکه تحریمها و فشارها در هر حوزهای باعث پیشرفت کشور شده است، گفته است: در عرصه سیاست نظامی و دفاعی که بدترین تحریمها به ما اعمال شده است پیشرفتها و موفقیتهای بزرگی به دست آمده است. در عرصه هوافضا حتی تحویل قطعه را نیز تحریم کردهاند اما امروز ما ماهواره به فضا می فرستیم.
وی در مورد روابط ایران – آمریکا و پتانیسل گفت و گوی مستقیم معتقد است: این درست نیست که بگوییم اگر ایران با آمریکا مذاکرات مستقیم نداشته باشد، نمی تواند بن بست هسته ای را حل کند. آمریکا به طور جدی با اهداف و خواست های جمهوری اسلامی مخالفت می کند. آمریکا از نظام دیکتاتوری حمایت می کند که در زمان پهلوی در ایران وجود داشت و مردم ایران آن را نمی خواستند. پس از انقلاب اسلامی نیز آمریکا از صدام حسین حمایت کرد. اما رفتار کشور ایران در 34 سال گذشته نشان داد که آمریکا نمی تواند هر آنچه را که می خواهد به دست آورد. آمریکا با برنامه های هسته ای ایران مخالف است و فکر می کند رقیبی در جهان ندارد. اما در مقابل می گوید به دنبال اجماع بین المللی است که در آن هم موفق نبوده است. سپس آنها دوباره حرکت های یکجانبه را دنبال کردند. این سردرگمی آمریکا را نشان می دهد. ما هیچگاه صبر نمی کنیم تا شرایط آمریکا برای مذاکره مستقیم فراهم شود. مشکل رفتار آمریکاست. این رفتار باید تغییر کند. (مقام معظم رهبری در ماه مارس فرمودند با مذاکره مخالفتی ندارند اما خوش بین هم نیستند و مشکل اصلی این است که آمریکا منطق ندارد).
دبیر شورای عالی امنیت ملی رویکرد خود را در مورد اهداف هسته ای اینگونه اعلام کرده است: رویکرد ما در مورد اهداف هسته ای به طور کلی قابل دفاع و منطقی است و هدف آن شتاب دادن به پیشرفت فعالیت های هسته ای است. به طور کلی اگر سیاست های دیگر ارایه شود، ما به طور جدی آنها را نقد می کنیم و از رویکرد هسته ای کنونی دفاع خواهیم کرد.
جلیلی می گوید: برخی میخواهند موفقیت ملت ایران را نادیده گرفته و ما را در شعب ابیطالب بدانند در حالی که مردم ایران در پشت خیمههای دشمن هستند و نباید برخی اشخاص با تحلیلهای غلط، ظرفیت ملت ایران را اشتباه جلوه دهند.
تحریم یک ابزار سیاسی است
سید محمد غرضی هم باور دارد تحریم در سیستمهای ستادی مؤثر است، اما در زیر مجموعهها مؤثر نیست. وی در این رابطه گفته است: من تمام خدماتم را در زمان تحریم به مردم ارائه کردم. دنیا دست سیاست نیست دست تحرک نیروی انسانی است. همه چیز در دنیا قابل حل است و من تحریم را یک ابزار سیاسی میدانم.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به تحریمها این گونه سخن گفته است: تحریمها نتیجه این ایستادگی ما در مقابل حق مسلم کشور است، ما کار خلافی نکردهایم در حالی که آنها میگویند شما به دنبال بمب اتم هستید.