«شب یلدا» روز خاموشی تلویزیون در ایران

تینا خدامی

کیفیت برنامه‌های نمایشی و ویژه‌برنامه‌های مناسبتی سیمای وطنی به حدی نازل است که به راحتی زمینه یکه‌تازی شبکه‎های ماهواره‌ای فراهم می‌شود

شب‌ یلدا یا همان چله، محفلی است برای انتقال فرهنگ و رسوم ایرانی به نسل‌های امروز اما متاسفانه هرسال نقش رسانه ملی در این زمینه کمتر می‌شود.

یلدا واژه‌ای است به معنای «تولد»، شب یلدا بلندترین شب سال در نیم‌کره شمالی زمین است که از قدیم الایام در میان خانواده‌های ایرانی بهانه‌ای بوده تا تمام اعضای خانواده گردهم جمع شوند. امروزه با گسترش شگفت‌انگیز رسانه‌های جمعی رسالت پرداختن به مناسبت‌های ملی و قومی بر دوش صداوسیما سنگین‌تر شده تا بلکه مسوولان به بهانه همین مناسبت‌ها بتوانند با ساختن برنامه‌های باکیفیت و مفرح نقش ماهواره‌ها را کمرنگ‌تر کنند. 

مسوولان تلویزیون ایران در رویکرد به مراسم و آداب و سنن ایرانی اسلامی بیشتر نگاه ابزاری را مورد توجه قرار داده‌اند و اینگونه است که در آثار ایرانی کمتر می‌توان رد پای این آداب و فرهنگ غنی شکل‌گیری آنها را جستجو کرد. 

یکه‌تازی شبکه‌های ماهواره‌ای در ایران
کیفیت برنامه‌های نمایشی و ویژه‌برنامه‌های مناسبتی سیمای وطنی به حدی نازل است که به راحتی زمینه یکه‌تازی شبکه‎های ماهواره‌ای فراهم می‌شود. حال این سوال مطرح می‌شود که چرا مسوولان فرهنگی کشور با تمام جدیتی که در راستای مبارزه با نقش شبکه‌های برون‌مرزی در تهاجم فرهنگی دارند، هیچ تدبیری برای ساخت برنامه‌های تلویزیونی در نظر نمی‌گیرند؟ 

نگاه رییس رسانه ملی به شب یلدا
اکنون سال‌ها است که شب‌های چله در تلویزیون شاهد تله‌فیلم‌های تکراری و برنامه‌های روتین تلویزیونی هستیم که تنها مجریان آن در بین گفتگوهایشان اشاره‌ای به این آیین ملی و قومی می‌کنند. تنها در سال 87، ضرغامی رییس سازمان صدا و سیما تاکید کرد تا «به جای پرداختن به بحث خوراکی‌های شب یلدا، به موضوعاتی چون جمع شدن خانوده‌ها و دید و بازدیدهای این شب پرداخته شود.» که متاسفانه این احساس خطر جدی گرفته نشد و امروز با هجوم مناسبات غربی و جایگزین شدن آنها به جای مراسم وطنی و ملی خودمان مواجه هستیم. 

اهمیت به کریسمس در ایران و ورود فرهنگ غربی
زمانی که مراسم شب کریسمس، ژانویه، تزئین درخت نوئل در داخل کشور هم از سوی خانواده‌ها به ویژه برای علایق کودکان به پا داشته می‌شود، باید اعتراف کرد که برای نهادینه کردن مراسم خودمان کوتاهی کرده‌ایم.
این رویکرد وقتی با رویکرد غرب در برپا داشتن مراسم ملی مقایسه می‌شود، تاسف برانگیز است که برنامه‌هایی برای مناسبت‌های ایرانی و ملی ما با در نظر گرفتن جزییات از سوی شبکه‌های برون مرزی پخش می‌شود که جایگاهی در رسانه‌ملی ما ندارد. برنامه‌هایی نظیر نقالی شاهنامه، تفال به حافظ، قصه گویی و ... که با رنگ و لعاب غربی خوراک سفره‌های شب یلدای ایرانی است. 

شب یلدا، چهارشنبه سوری و هر کدام از سنت‌های کهن ایرانی جا دارد تا با دیدگاه‌های ایرانی و قومی داخل کشور به نسل امروز منتقل شود حالا مسئولان یا عامدانه آنها را نادیده گرفته‌اند یا واقعاً برایشان جذابیت پیدا نکرده که در هر دو مورد با ادامه این روند باید شاهد آن باشیم که روزی عید نوروز جای خود را به شب کریسمس بدهد.

مرجع : پانا