عرضه بی حساب و کتاب داروهای ترک اعتیاد در عطاری ها
اگرچه فروش داروهایی که برای کنترل مواد مخدر تجویز میشوند حتی در داروخانهها بدون نسخه ممنوع است اما کیوسکهای روزنامه فروشی و برخی عطاریها این داروها را به راحتی در اختیار مردم قرار میدهند
تاريخ انتشار: چهارشنبه ۲۰ آذر ۱۳۹۲ ساعت ۲۲:۱۲
اعتیاد این بلای خانمان سوز هنگام ترک کردن صاحبش نیز مشکلهایی را برای وی ایجاد میکند و همین موضوع موجب شده است تا افراد از راههای مختلف برای ترک اقدام کنند. در این میان عطاریهایی هم هستند که از استقبال مردم از طب سنتی سوءاستفاده و انواع داروهای شیمیایی با اسانسهای گیاهی را به جای داروی گیاهی به مردم عرضه میکنند. جالب اینجاست که هنوز مرجع رسیدگی به تخلفات عطاریها مشخص نیست.
درمانهای جدید در اعتیاد شاید کسانی که به فکر درمان اعتیاد هستند، میخواهند «یک شبه ره صد ساله را طی کنند» و بدون صبر در درمان، سراغ درمانهای مختلف و گاهی غیراصولی میروند. کشور ما نیازمند درمانهای خلاقانه و منحصر به فرد است و هر قدر درمانها متنوعتر باشد امکان موفقیت در این باره بیشتر خواهد بود. معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر در این باره به «حمایت» میگوید: باید بر اساس وضعیت اعتیاد در کشور از درمانهایی با بازدهی زیاد و عوارض کمتر استفاده کرد. البته در سالهای اخیر درمانهای مختلف روی کار آمده است که عملکرد موفقی هم داشته اند. «بابک دین پرست» درباره شربت تریاک که یکی از درمانهای موثر در سالهای اخیر محسوب میشود نیز توضیح میدهد: برای درمان با شربت تریاک باید فرد معتاد معیارهای ورود به برنامه درمانی درمان اعتیاد را داشته باشد و لازم است درمانگران ویژگیهای درمان با تنتور (شربت تریاک) را برای بیماران توضیح دهند و آنان را از چگونگی و فرآیند تجویز دارو مطلع سازند. که در صورت وجود شرایط ورود به درمان و صلاحدید و تأیید پزشک معالج، بیمار با آگاهی و رضایت داوطلبانه برای درمان سرپایی با تنتور معرفی میشود.
فقط سراغ پزشک بروید به دلیل اینکه هر از گاه بروز اختلالاتی در چرخه تولید دارو موجب کمیاب شدن آن میشود در این میان مردم سعی میکنند به مراجع فروش داروهای گیاهی مراجعه کنند. این در حالی است که عطاریها با استفاده از داروهای شیمیایی اعتیادآور آنها را به جای داروی گیاهی به مردم میفروشند که به گفته معاون طب سنتی وزارت بهداشت عوارض زیادی از مصرف این گونه داروها عاید مردم میشود به طوری که بار اقتصادی زیادی را به نظام سلامت کشور تحمیل میکند. «محمود خدادوست» در گفتوگو با «حمایت» با تاکید بر اینکه فروش هرگونه دارو در عطاریها ممنوع است، خاطرنشان میکند: به مردم توصیه میکنیم در صورت مواجه شدن با هرگونه بیماری یا ترک اعتیاد به جای مراجعه به عطاریها به پزشک مراجعه کنند. البته در این میان کسانی هستند که علاقه به درمانهای سنتی دارند. این افراد می توانند برای درمان خود به متخصصان طب سنتی که از دانشگاههای ما فارغالتحصیل شدهاند مراجعه کنند. وی با بیان اینکه ممکن است گیاهان دارویی که در عطاریها موجود هستند در وضعیت سالم پرورش داده نشده باشند، میگوید: گیاهان دارویی که در عطاریها به فروش میرسند گاهی در وضعیت نامناسب محیطی پرورش داده شده اند به طوری که مصرف آنها ممکن است بیماری جدیدی را به فرد تحمیل کند. بنابراین توصیه میشود تا حد امکان از گیاهان بستهبندی شده استفاده کنند.
استفاده از مواد شیمیایی در داروهای گیاهی «خدا دوست» از سوءاستفاده برخی عطاریها از استقبال مردم از داروهای سنتی سخن به میان میآورد و میگوید: طبق تحقیقاتی که صورت گرفته است در ترکیبات ۹۰ درصد از گیاهان دارویی یک ماده شیمیایی نیز به کار رفته بود و این در حالی است که در تبلیغات این مواد از عنوان گیاهی استفاده شده است. در این داروهای گیاهی موادی نظیر ترامادول، کدئین، دیفنوکسیلات و ... مشاهده شد که همه این مواد شیمیایی بوده و برخی نیز اعتیادآور هستند.
فروش متادون 500 تومانی در عطاریها متادون یک داروی مخدر صنعتی قوی است که کمتر از مورفین و هروئین اعتیادآور است و اغلب به عنوان یک داروی نگهدارنده برای مهار اعتیاد به هروئین و مواد مخدر به کار میرود. اما همین دارو اگر بدون تجویز پزشک و با ناآگاهی مصرف شود عوارض زیادی را در پی دارد. به گفته رییس گروه مطالعات اعتیاد پزشکی قانونی، متادون با قیمت 500 تا هزار تومان به راحتی در عطاریها فروخته میشود در حالیکه متادون دارویی تخصصی است که باید زیر نظر پزشک و با اندازه مشخص در کلینیکها تجویز شود اما گزارشهای غیر رسمی حاکی از این است که برخی عطاریها مواد فروشی هم میکنند.
افزایش 40 برابری مرگهای ترامادولی اگرچه فروش داروهایی که برای کنترل مواد مخدر تجویز میشوند حتی در داروخانهها بدون نسخه ممنوع است اما کیوسکهای روزنامه فروشی و برخی عطاریها این داروها را به راحتی در اختیار مردم قرار میدهند و این کار، بازی با جان مردم است. بنابراین باید راه مطمئنی برای مقابله با آن باشد. «محمدرضا قدیر زاده» رییس گروه مطالعات اعتیاد پزشکی قانونی، با تاکید بر نظارت بیشتر برای کاهش فروش داروهای غیرمجاز بیان میکند: در اواخر دولت دهم، وزارت بهداشت مصوبهای را از دولت گرفت که بر اساس آن توزیع داروهای ترکیبی به هر عنوان در عطاریها ممنوع است اما عطاریها به این موضوع توجهی ندارند و به راحتی انواع داروها را عرضه میکنند. این در حالی است که در سالهای اخیر مرگهای ناشی از ترامادول 40 برابر بیشتر شده است زیرا معتادان برای رفع خماری در کنار مواد محرک و مخدر با مراجعه به عطاریها و خرید این داروها از آنها هم استفاده میکنند. جالب اینجاست که برخورد با عطاریها چندان سازماندهی نشده است و هنوز مشخص نیست چه کسی باید با آنها برخورد کند؟ همین بیتوجهیها موجب شده است تا در سال، تعداد زیادی از مردم ناآگاه قربانی مصرف این داروها شوند. این موضوع در حالی بیان میشود که هیچ مسئولی زیر بار نظارت بر عطاریها نمیرود و پاس کاریها در این خصوص همچنان ادامه دارد. همین تعلل در نظارتها موجب شده است تا آمار کسانی که به دلیل ناآگاهی و برای درمان به این افراد مراجعه میکنند افزایش یابد و هر سال شاهد مرگهای نا بهنگام از این سو باشیم. اما سوال اساسی اینجاست: بالاخره مسئولیت این مرگهای خاموش با چه کسی است؟