وقتی كه مردم تهران مجبور هستند چند جا كار كنند با مردم خستهای روبهرو هستیم كه فرصت تفریح و شادی ندارند
تاريخ انتشار: جمعه ۱۰ آبان ۱۳۹۲ ساعت ۰۸:۳۱
صبح كه به تهرانیها نگاه میكنی اكثرا عبوس،درهم و در فكر فرو رفتهاند. پایتخت بزرگ ایران علاوه بر فضاهای سبز و زیبا، بزرگراهها، مكانهای تفریحی متعدد، نقاشیهای روی دیوار و... آلودگی، ترافیك، گرفتاری و مشكلات بسیار هم دارد. افرادی كه با داشتن دو یا سه كار برای گذران زندگی، با خستگی روز خود را آغاز میكنند. باعث شده كه نشاط اجتماعی طی سالیان گذشته در این كلانشهر كاهش پیدا كند.
باید برنامههای شادیآور بدون هزینه در جامعه گسترش یابد
اردشیر گراوند درمورد دلایل كاهش نشاط عمومی مردم پایتخت به تهران امروز میگوید: وقتی كه مردم تهران مجبور هستند چند جا كار كنند با مردم خستهای روبهرو هستیم كه فرصت تفریح و شادی ندارند. ضمن آنكه شادمانی محصول یك رضایت از زندگی به اضافه اوقاتفراغت است. تهرانیها اینقدر مشكلات دارند كه از زندگی خود راضی نیستند. همچنین چشمانداز خوبی به آینده نداشته و امیدواری به آینده آنها نزدیك به صفر است. آدمهایی كه نه فرصت و نه پول شادی كردن دارند، بسیار سخت شاد میشوند. اما شهرداری با كارهایی كه انجام داده و امید است كه ادامه دار باشد میتواند این نشاط را به تهرانی هدیه كند.
این جامعهشناس میافزاید: اولین مسئله این است كه نشاط اجتماعی، بخش نزدیك روحی و روانی جامعه است.
در این بخش سازمان فرهنگی هنری شهرداری فعالیت خوبی داشته است. بیلبوردهایی با جملههای شادی آور، پرنشاط و امیدزایی در سطح شهر تعبیه كرده است. مردم منتظر تعارف هستند تا كمی خوشحال شوند. این جملات گاهی لبخند را به لب انسانها مینشاند.
وی با اشاره به رفتار اجتماعی مسئولان ادامه میدهد: دومین نكته این است كه فضاهای عمومی را فضاهای زیبا كنیم. سوم اینكه گفتار مدیران شهری و كشوری نیز تاثیر بهسزایی در این مسئله دارد. اگر آنها پیغامهای شادی آور به مردم بدهند، جامعه را شارژ روحی میكنند. ولی متاسفانه این اتفاق خیلی كم رخ میدهد. به عنوان مثال در رقابتهای سیاسی برای گرفتار كردن رقیب خود مسائلی را مطرح میكنند كه باعث میشود مردم بیشتر دچار یاس و ناامیدی شوند.
وی تاكید میكند: چهارمین بخش این است كه میتوان در مناسبتهای ملی مذهبی خود در فضاهای عمومی پارك، فرهنگسرا، معابر، میدانها، كارناوالهای شادی بگذاریم. حجم شادیها را در اعیاد زیادتر كنیم و به جای متمركز كردن این كارناوالها سیار باشند. مهم نیست كه كوچك باشند، مهم این است كه در جاهای مختلف و زیادتر برگزار شود. اگر صد برنامه كوچك شادی آور در جاهای مختلف بگذاریم بهتر از یك برنامه بزرگ متمركز است كه دسترسی به آنجا آسان نباشد. در ایران به ندرت كارناوال شادی به راه میافتد. همیشه نباید به كارناوال نگاه منفی داشت. میتوان آن را مدیریت كرد و یك شادی و نشاط اجتماعی را برای مردم به ارمغان آورد.
پنجمین مسئله این است كه باید شهرمان را زیبا كنیم كه فقط با مشاركت مردمی به این مهم دست پیدا خواهیم كرد. حتی در این بخش هم میتوان كارناوالهای شادی را برگزار كرد. چه اشكالی دارد كه هر چند وقت یكبار به مناسبت درختكاری كارناوال شادی به راه انداخته شود و مردم به درختكاری تشویق شوند؟
گراوند در ادامه به معضلات اجتماعی اشاره كرده و میگوید: اما نكتهای كه از همه نكات ذكر شده مهمتر است این است كه تهران شهری است كه میلیونها نفر آدم گرفتار زندگی در آن هستند. بنابراین مسئولان باید برنامههای شادی آور بدون هزینه را در جامعه گسترش دهند، تا قشر نادار جامعه نیز تقویت شوند. ضمن آنكه نباید فراموش كنیم كه بزرگترین مشكلی كه مردم نگرانش بوده و در حال حاضر با آن دست به گریبان هستند «اعتیاد» است.
اگر بتوان برنامه بزرگ و فراگیری در تهران راه بیندازیم تا امید به زندگی به معتادان بازگردد، شاید این معضل بزرگ جامعه نیز كاهش پیدا كند. برای رسیدن به این هدف بزرگ باید برنامهای در شهر توانمندی چون تهران مدون شود كه بتواند به سرعت تولید ثروت كرده و مردم از درآمد بالایی برخوردار شوند. مسلما مردمی كه رضایت از زندگی دارند و در رفاه هستند شادی بیشتری دارند. در دهه اخیر بالای 1.2 درصد از فرهنگهای مختلف وارد تهران شدهاند. پس باید برای مردمی كه از قومیت و فرهنگهای مختلف آمدهاند برنامههای متنوع و متكثر وجود باشد. این هم میتواند یك راهكار برای شاد كردن مردم باشد. برگزاری برنامههای قومی - محلی از ساز و آواز و جشن و غذا و... با دادن امكانات و فضا به هر قومیت و زبانی میتواند عناصر فرهنگی را در كنار بقیه فرهنگها زنده نگه دارد.
وی با اشاره به نقش مهمی كه رسانهها در این بخش دارند ادامه میدهد: شاخصهای متعدد كشور رو به سمت بد نیست. در حال حاضر از لحاظ تحصیلات و سواد كشور عالی است. همیشه نباید به بخش یاسآور نگاه و آن را برجستهسازی كرد. خبرها باید شادی آور بوده و دعوت به شادی، اخلاق و عزت كند تا انگیزههای نشاط را در مردم افزایش دهد. فعالیتهای زیادی در سطح تهران انجام شده كه نباید آن را از یاد برد. خود این فعالیتهای هنری، فرهنگی، اجتماعی شاخصهای برای نشاط و شادی در تهرانیها خواهد بود.
شادی اولویت اول یك جامعه پویاست
دكتر ابوطالبیاحمدی، روانشناس و مشاوره خانواده در مورد شادی و نشاط به تهرانامروز میگوید: موضوع شادی و نشاط بهعنوان اولویت اولیه زندگی سالم بهحساب میآید. شادی و نشاط حالت هیجانی است كه منجر به سرزندگی، چالاكی، رضایتمندی و علاقهمندی در افراد جامعه میشود. روانشناسان اعتقاد دارند كه شادكامی دارای سه جز اساسی است: هیجان مثبت، رضایت از زندگی، از بین بردن هیجانات منفی.
وی با اشاره به شاخصههایی كه منجر به شادی در زندگی میشود، میافزاید: روابط مثبت و سازنده با دیگران داشتن، زندگی هدفمند، رشد شخصیتی، دوست داشتن دیگران و زندگی خوب از مولفههای شادكامی است.
او میگوید: از جمله عوامل شادیبخش در زندگی میتواند همسر خوب، دوست خوب، فرزند سالم، شایسته و فرهیخته، شغل مناسب، برنامه تفریحی سالم و گرایشات معنوی و خدامحوری باشد. برای اینكه بتوانیم یك رابطه صمیمی و سالم ایجاد كنیم نیازمند مهارتهایی هستیم.
این روانشناس ادامه میدهد: این مهارتها میتواند تبسم و خنده باشد كه باعث رفع كینهها شده و روابط انسانی را تعادل میبخشد و باعث سلامتی بدن و رفع فشار بدنی و موجب شادابی میشود. خندیدن به آرامش و استراحت بدن، آرامش قلب، كاهش فشار روانی، تقویت دستگاه ایمنی بدن، ایجاد خلاقیت و كارایی بیشتر كمك میكند.
دكتر ابوطالبی در ادامه با بیان اینكه احترام و تكریم یكی از نیازهای روانشناختی انسان است بنابراین حفظ و رعایت آن باعث شادكامی و رضایت میشود، میافزاید: دیگری هدیه دادن و هدیه گرفتن است. هدیه سمبل عاطفه، محبت و علاقهمندی است و باعث دوستی، افزایش محبت، شادمانی و رفع كدورت میشود. بنابراین هدیه دادن به دوستان و عزیزان در جلب شادابی آنها موثر است.
او ادامه میدهد: آراستگی و نظافت ظاهری از ویژگیهای است كه در ایجاد رغبت، علاقهمندی و شادابی نقش بهسزایی دارد. یافتههای پژوهشی این را نشان میدهد كه اكثر انسانهای زیبا و آراسته دارای شادابی پایدار هستند.
این روانشناس میافزاید: مثبتنگری و مثبتگرایی است. اعتماد به خود و دیگران از نشانههای سلامت روان و شادابی افراد است. خوشبینی به مسائل زندگی و تبیین خوشبینانه از حوادث ناخوشایند در توانایی رویارویی با مشكلات تاثیر بهسزایی دارد. شعاری برای شادابی و سلامت روانی طراحی شده كه «همه چیز خوب، همه جا خوب، همه كس خوب پس ای خوب خوب باش، خوب زندگی كن، خوب بهره بگیر، خوب بهره بده، خوب بندگی كن و آماده باش كه سفر اخروی خوب داشته باشی (خوب بمیر).»
عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان در ادامه میگوید: بهنظر میرسد دورنمایی كه شهرداری دارد، این است كه تهران شهری سرسبز و شاداب و سرزنده، سالم و پویا، بهره مندی از محیطزیست شهری مطلوب با شهروندانی برخوردار از سلامت جسمانی، روانی، اجتماعی و معنوی باشد و هدف آن بهبود و سلامت شهری با توسعه رویكرد شهر سالم است. مهار و كنترل عوامل تهدیدكننده سلامت شهری بهبود كیفیت زندگی و رضایتمندی شهروندان، توسعه فعالیتهای شهری براساس شاخصهای سلامت پایدار است. راهبردهایی توسعهای وجود دارد كه شامل آموزشهای همگانی سلامت، ارتقای شاخصهای سلامت شهری، بهبود دسترسی عادلانه شهروندان به خدمات جامع سلامت، برقراری نظام جامع اطلاعات سلامت شهری، توسعه رویكرد شهر سالم با نگاه محلهای و كاهش عوامل تهدیدكننده سلامت شهری شامل بیماریهای واگیردار، حوادث، استرس، اضطراب، بیماریهای قلبی عروقی، بیماریهای روانی و... كه شهرداری تهران گامهای اساسی را برمی دارد.
دكتر تقی ابوطالبیاحمدی، دكترای تخصصی روانشناسی - تربیتی فعالیتهای شهرداری را زیر ذربین برده و میافزاید: كانونهایی با عناوین سالمندان،پزشكان، جوانان، مادر و كودك، پیشگیری از بیماری دیابت، پیشگیری از چاقی، پیشگیری از استعمال دخانیات، اهدای خون، خادمین سلامت مساجد و معلولین میتوانند سطح آسیبهای تهران را كاهش دهند كه در خانههای سلامت خدماترسانی میكنند.
326 مشاور واجد شرایط سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران (حداقل فوق لیسانس)در رشته روانشناسی و مشاوره و دكترا مربوط در خانههای سلامت برای كاهش آسیبهای روانی استرس و اضطراب و بهبود روند زندگی و افزایش سطح سلامت و ایجاد شادابی شهروندان مشغول فعالیت هستند.
راهاندازی پردیسهای سلامت، راهاندازی و مدیریت خانههای سلامت محله، راهاندازی و مدیریت مراكز آموزش مهارتهای اجتماعی كودك و نوجوان (فرآموز)، راهاندازی باشگاههای چاقی (كارشناس تغذیه و ورزشی)، و... میتواند این فعالیت را كامل كرده و به نشاط اجتماعی هر چه بیشتر شهر تهران و تهرانیها كمك شایانی كند.