حاجی فیروزها متکدیانی نيستند که با نزدیکی نوروز در چهار راه هاي شهر دیده می شوند

نباید تصور کرد سیاه همان اشخاصی هستند که با نزدیک شدن نوروز در چهار راه ها به تکدی مشغولند. سیاه، گدای محبت و دوستی و اتحاد است و نه پول. هیچگاه در گذشته هم این گونه نبوده که سیاه ها و حاجی فیروزها متکدی باشند

یک هنرمند نمایش های سنتی، سیاه را در فرهنگ عمومی مردم ایران، شخصیتی متفاوت با متکدیانی دانست که با نزدیکی نوروز در شهر دیده می شوند.

جواد انصافی، هنرمند تئاتر و سینما در گفت و گو با سینماپرس گفت: متاسفانه روی شخصیت سیاه برای بازی در زندگی ماشینی امروز کاری نشده است. در این زمینه هم رسانه ها کم کاری کرده اند و هم مدیران مسئول تئاتر. زندگی امروز ماشینی شده است و در میان مشکلات، می بینیم که بسیاری از مردم نسل تازه حتی سیاه را نمی شناسند.

وی افزود: این در حالی است که مردم ما متاسفانه بابانوئل را بهتر می شناسند و با او ارتباط برقرار می کنند. شخصیت سیاه و حاجی فیروز با فرهنگ ما شکل گرفته و اجین شده است اما چون به او نپرداخته ایم، از ذهن مردم رفته است و نماد سال نوی غربی ها جایگزین آن شده است.

انصافی که این روز ها اجرای نمایش «نوروز و پیروز» را به شکل تخت حوضی بر روی صحنه دارد، در ادامه تصریح کرد: سیاه بازی یکی از اصیل ترین انواع نمایش ایرانی است اما در این زمینه جامعه آکادمیک ما نیز کم کاری کرده است. تقریبا هیچ پژوهشی در زمینه بازیابی هنر های سنتی انجام نمی شود. این در حالی است که مثلا می بینیم مدل مشابه تخت حوضی در ایتالیا، یعنی کمدی دل آرته، مورد توجه هنرمندان این کشور بوده و در تاریخ این کشور ثبت شده است.

او به احیای هنر سیاه بازی اشاره کرد و گفت: اگر این نمایش برای اجرای به روز احیا شود، بدون شک می تواند مردم را بخنداند. سیاه می تواند به مشکلات و مسائل روز اشاره کند. این طور نیست که نمایش سنتی ایران، مربوط به گذشته ها باشد. اتفاقا می خواهم تاکید کنم که سیاه بازی، تنها نمایشی است که می تواند مرزهای زمان و مکان را بشکند. می بینیم که سیاه، با وجود حضور در قصر یک پادشاه قدیمی، از مشکلات یارانه و اینترنت و انتخابات حرف می زند و مردم هم با آن ارتباط برقرار می کنند.

جواد انصافی، سیاه را «عارفی بذله گو» نامید و گفت: نباید تصور کرد سیاه همان اشخاصی هستند که با نزدیک شدن نوروز در چهار راه ها به تکدی مشغولند. سیاه، گدای محبت و دوستی و اتحاد است و نه پول. هیچگاه در گذشته هم این گونه نبوده که سیاه ها و حاجی فیروزها متکدی باشند.

این هنرمند همچنین گفت: در حوزه آکادمیک هم از ضعف بزرگی رنج می بریم. دانشجو های ما سیاه را نمی شناسند. بار ها به با آن ها صحبت کرده و ام دیده ام که تصویر درستی از رسالت سیاه در فرهنگ ایرانی ندارند. این دانشجوها قرار است نمایش سنتی ایران را ادامه دهند. وقتی گمان می کنند که سیاه، یک شخصیت متکدی و بی ارزش است، بدون شک نمی توانند او را به درستی به صحنه ببرند.

انصافی تاکید کرد: «پیروز»، «مبارک»، «یاقوت»، «الماس»، «زمرد» و نام هایی این چنین، را بر روی شخصیت های رو حوضی گذاشته اند. هیچ کس در این زمینه تحقیق نکرده است که چرا روی نام گذاری چنین اعمال سلیقه ای شده است. توجه به همین موضوع ساده نشان می دهد که سیاه، شخصیتی با ارزش در فرهنگ مردم دارد و به همین خاطر نام هایی برای او برگزیده می شود که نشان دهنده اهمیت اون است.

هنرمند نمایش سنتی کشور، در پایان گفت: در حال حاضر هنوز هنرمندان خوبی در نمایش سنتی داریم که سیاه را می شناسند و می توانند او را به دیگران هم منتقل کنند. باید از ظرفیت و توانایی آن ها غافل شد.