پروندهای برای ستارههای فوتبال و درآمدهای تبلیغاتی
10 ثروتمند بزرگ ورزش
در دنیای فوتبال طبق یک رسم تقریباً قدیمی، ستارههای فوتبال بیشتر از مربیان بزرگ درآمد
تاريخ انتشار: سه شنبه ۳ مرداد ۱۳۹۱ ساعت ۱۱:۱۵
در دنیای فوتبال طبق یک رسم تقریباً قدیمی، ستارههای فوتبال بیشتر از مربیان بزرگ درآمد دارند و میزان حقوق این دو قشر در فصل اخیر فوتبال اروپا که 10 خرداد پایان گرفت تأیید مجددی بر این مسئله بود. دلیلی که بر این امر آوردهاند، این است که عمر درخشش و پول درآوردن فوتبالیستها حداکثر 10 تا 15 سال است و بعد از آن درآمدی لااقل در داخل میدانها برایشان مقدور نیست، در نتیجه حق دارند که در همان مدت اندک بسیار بیشتر از مربیان پول بگیرند. طبق همین فرضیه یک مربی خوب و مطرح میتواند از طریق این شغل حتی 40 سال کسب درآمد کند و الکس فرگوسن اسکاتلندی که 38 سال مربیگریاش در آبردین اسکاتلند و منچستریونایتد انگلیس درآمد قابل توجه مستمری را شامل حال او کرده، مصداق و نمونه روشن این امر است. استدلالکنندهها به این امر توجه ندارند که حتی مربیان معروفی مانند هکتور کوپر آرژانتینی فقط در 4، 5 سالی که در اوج حرفهاش قرار داشت کاسبی خوبی کرد و بعد از آن تلاش بینتیجهای برای تکرار ایام درخشانش داشت و به تبع آن در8-7 سال اخیر بسیار کمتر دستمزد گرفته است. در این روند حتی رودگولیت هم میتواند نمونه خوبی باشد زیرا این هلندی که اخیراً بعد از مدتی کوتاه هدایت تیم «ترک گروزنی» در لیگ روسیه را بر عهده داشت از سمت خود خلع شد به جز دوران پررونقی که در نیمه دوم دهه 1990 به عنوان بازیکن مربی چلسی گذراند، هیچجا آب خوش از گلویش پائین نرفته و میزان ناامیدی این برنده توپ طلای 1987به حدی رسیده که در بخش قابل توجهی از دهه اخیر به شغل دوم خود که طراحی مدل لباس و دیزاین دکورهای داخلی خانههای مسکونی است، اشتغال داشته و فوتبال را از یاد برده است. حقایق موجود لیست جدید دارندگان بیشترین دستمزد در میان مربیان و فوتبالیستها که خوزه مورینیو و کریستیانو رونالدو، 2 چهره معروف پرتغالی درصدر آن قرار دارند نشانگر بسیاری از حقایق موجود در این زمینه است. در حالی که مورینیو به عنوان گرانترین مربی کنونی فوتبال جهان که در تمامی سالهای اخیر حائز این عنوان بوده سال گذشته 18 میلیون یورو از رئال مادرید گرفته (که بیشترین دریافتی یک مربی در تاریخ فوتبال بوده است) قرارداد 6 ساله کریستیانو رونالدو با رئال مادرید که 2 سال پیش منعقد شد، 130 میلیون دلار بوده و با احتساب دستمزد او در هر فصل در برنابئو، وی در فصل گذشته 24 میلیون یورو از رئال مادرید دریافت کرده است و اگر اقلام تبلیغاتی او را به آن بیفزاییم به رقم باور نکردنی 48 میلیون یورو میرسیم. تفاوت دریافتی رونالدو با بهترین مربیان جهان زمانی بیشتر میشود که به سایر نفرات حاضر در فهرست مربیان به جز مورینیو رجوع کنیم، زیرا بعد از این مربی 48 ساله پرتغالی سایر مربیان مطرح دنیا بسیار کمتر از او میگیرند و قیاس دریافتی آنها با آنچه رونالدو، دیوید بکهام، لیونل مسی، ریو فردیناند، وین رونی و ایکر کاسیاس دریافت میکنند، حیرت انگیز است. لااقل طبق معیارهای رایج در فوتبال و سهم تعریف شده هر یک از قشرها در موقعیت یک تیم، مربیان بسیار کمتر از آنچه حقشان است دریافت میکنند و این نیز نشان از اعتبار فراوانی دارد که ستاره بودن و پولسازی نزد صاحبان کالاها دارد. صدرنشین دائمی در سالهای اخیر رکورد بیشترین درآمد در میان مربیان پیوسته در اختیار مورینیو بوده و این به سبب کارنامه فوقالعادهای است که او ابتدا در پورتوي پرتغال، سپس چلسی انگلیس، آنگاه اینتر ایتالیا و سرانجام رئال مادرید اسپانیا برجای نهاده است. با این که در فصل هاي اخیر فوتبال اروپا رئال مادرید توفیقهای بارسلونا و پورتو و همچنین منچستر یونایتد را نداشت، اما درآمدسازی مربیان نامدار این تیمها به حد مورینیو نرسید و به واقع آندره ویاس بواس مربی جوان پورتو که او را به سبب شباهتهای شغلیاش با مورینیو آقای خاص دوم نامیدهاند حتی کمتر از نصف او حقوق نگرفت و به فهرست 10 نفر اول راه نیافت.
درآمد سرشار بکهام موضوع وقتی جالبتر و تفاوتها زمانی بیشتر میشود که درآمد ستارههای فوتبال از طریق تبلیغاتی را به حقوق و دستمزد آنها از میدانهای فوتبال اضافه کنیم. سرآمد این روند دیوید بکهام است. کاپیتان سابق تیم ملی انگلیس با این که دو سه سالی است کار فوقالعادهای در میدانهای فوتبال انجام نداده و 2 فصل پیش هنگام بازی قرضی برای آ.ث. میلان به مدت 6 ماه مصدوم و حاشیهنشین شد، اما هر ساله بابت کارهای تبلیغاتیاش و آگهی برای صاحبان کالاهای متعدد بین 30 تا 40 میلیون یورو درآمد اضافی دارد. اوج بهرهدهی تبلیغاتی و جولان او در این زمینه 5 سال پیش رویت شد. در آن زمان او قراردادی 250 میلیون دلاری با باشگاه امریکایی لسآنجلس گالکسی بست که طبق اعلام رسمی دوطرف فقط 50 میلیون آن ورزشی و بهای بازی او برای گالکسی بود و باقیمانده مبلغ، پولی بود که وی متعهد میشد در قبال انجام فعالیتهای تبلیغاتی برای شرکای تجاری گالکسی و شرکتهای ذینفع دریافت خواهد کرد. این فعالیتها از تبلیغ به نفع یک شامپو و یک نوع پوره سیبزمینی تا بازی در چند تیزر کوتاه تبلیغاتی را شامل میشد. این قرارداد در آستانه اتمام است، اما آگاهان میگویند درآمد بکهام از آن طریق بیش از چیزی بوده که عنوان و اعلام شده است. در سایر ورزشها عدهای میگویند ستارههای تبلیغاتی در حد و اندازههای بکهام در اقلیتاند و اکثریت با کسانی است که فقط همان ارقام ذکر شده در قراردادهای خود را میگیرند، اما اگر به گستره فوتبال اکتفا نکنیم و ورزشهای گلف، تنیس، بوکس و دوچرخهسواری را نیز وارد محاسبات خود کنیم به ارقام خیرهکننده درآمدهای تایگر وودز و فیل میکلسن امریکایی در گلف، رافائل نادال اسپانیایی و روژه فدهرر سوئیسی در تنیس، ولادیمیر کلیچکوي اوکراینی در بوکس و آلبرتو کانتادور اسپانیايی در دوچرخهسواری میرسیم که به لطف در بر داشتن ارقام قراردادهای تبلیغاتیشان چند برابر مربیان است و همان تناسب نامنصفانه را در بر دارد. در حالی که خوزه مورینیو بین تمام مربیان نمونه است و از این بابت رشک و حسد تمامی همکارانش نسبت به خود را برانگیخته، حتی فوتبالیست هم در لیست پر درآمدها با احتساب درآمدهای جنبی تبلیغاتیاش بیشتر از مربی پرتغالی رئالمادرید در سال گذشته دستمزد گرفته است و حتی برخی نفرات پائینتر لیست نیز کمتر از او دریافت داشتهاند و تکلیف بقیه مربیان در این میان مشخص و عقب ماندگی آنان بیشتر است.
درخشش و ثروت طبق محاسبات تجاری و چرخههای کار اقتصادی در غرب، شاید نتوان ایرادی به روند فوق گرفت زیرا سیستمهای اقتصادی فوتبال آنها در درجه اول وابسته به ستارههاست و باور آنها این است که تا رونالدو، مسی و بکهام ندرخشند پولی ساخته نمیشود که چرخش آن بخواهد فوتبال را به غول صنعتی جدید تبدیل کند و قسمتی از آن به مربیان هم برسد و حتی خوزه مورینیو با تمامی کاریزمای عظیم و حیرتانگیزش بدون حضور ستارههای فوتبال و به تنهایی قادر به حرکت درآوردن چرخههای فوق نیست و الکس فرگوسن بعد از کسب 48 جام از اوایل دهه 1980 به بعد اگر وین رونی برای تیم او به میدان نیاید، پشیزی برای صنعتگران فوتبال ارزش ندارد و قیمت تجاری این مربی 70 ساله و بسیار تأثیرگذار اسکاتلندی به لحاظ اقتصادی حتی یک هزارم دیوید بکهام، ستاره اسبق تیم وی که 8 سال پیش به دستور وی از منچستر بیرون رانده و به رئال مادرید فروخته شد، نیست. پردرآمدترین فوتبالیستهای دنیا در یک سال گذشته (با درآمدهای تبلیغاتی)
1- کریستیانو رونالدو از پرتغال (رئال مادرید): 48 میلیون یورو 2- دیوید بکهام از انگلیس (لس آنجلس گالکسی): 42 میلیون یورو 3- لیونل مسی از آرژانتین (بارسلونا): 36 میلیون یورو 4- ایکر کاسیاس از اسپانیا (رئال مادرید): 31 میلیون یورو 5- داوید ویا از اسپانیا (بارسلونا): 25 میلیون یورو 6- وینرونی از انگلیس (منچستر یونایتد): 22 میلیون یورو 7- کاکا از برزیل (رئال مادرید): 21 میلیون یورو 8- ساموئل اتوئو از کامرون (اینتر میلان): 20 میلیون یورو 9- دیدیه دروگبا از ساحل عاج (چلسی): 19 میلیون یورو 10- ریو فردیناند از انگلیس (منچستریونایتد): 5/18 میلیون یورو و پر درآمدترین مربیان دنیا در یک سال گذشته 1- خوزه مورینیو از پرتغال (رئال مادرید): 18 میلیون یورو 2- لوئیس فیلیپه اسکولاری از برزیل (بنیادکار و سپس پالمیراس): 14 میلیون یورو 3- کارلو آنچلوتی از ایتالیا (اخراج شده از چلسی): 5/12 میلیون یورو 4- پپ گواردیولا از اسپانیا (بارسلونا): 12 میلیون یورو 5- فابیو کاپلو از ایتالیا (تیم ملی انگلیس): 5/10 میلیون یورو 6- الکس فرگوسن از اسکاتلند (منچستریونایتد): 9 میلیون یورو 7- روبرتو مانچینی از ایتالیا (منچسترسیتی): 5/8 میلیون یورو 8- لوئیس فانخال از هلند (اخراج شده از بایرن مونیخ): 8 میلیون یورو 9- ویسنته دل بوسکه از اسپانیا (تیم ملی اسپانیا): 5/7 میلیون یورو 10- آرسن وانژه از فرانسه (آرسنال): 7 میلیون یورو