چروك‌هايي كه به هر قيمت صاف مي‌شود

اين مسئله كاملاً با فرهنگ ايرانيان كه بسيار طالب زيبايي هستند، مرتبط است. مردم ايران در مقايسه با كشورهاي منطقه و متوسط دنيا توجه بيشتري به حفظ زيبايي و جوان شدن دارند

جراحي زيبايي كه بسياري از پزشكان از آن به عنوان هنر و دانش ياد مي‌كنند، با پيشرفت‌هاي زيادي كه در سال‌هاي اخير داشته است، قدرت درمان دقيق‌تر و بهتر علائم پيري را به پزشكان داده است. چين و چروك‌هاي پوست كه از سن 25 سالگي شروع مي‌شود با افزايش سن به علت عوامل محيطي مانند آفتاب، گرد و غبار، بيماري‌ها و عوامل ژنتيكي تشديد مي‌شود. چروك‌هاي پوست صورت معمولاً در دو نوع ديناميك و استاتيك دسته‌بندي مي‌شوند. 

چروك‌هاي ديناميك با حركت مكرر عضلات صورت در طول سالها ايجاد مي‌شود و چروك‌هاي استاتيك كه در اثر كاهش كشساني پوست به وجود مي‌آيد. از آنجا كه گرايش انسانها همواره به زيبايي است، پزشكان هم به فكر راه‌حلي براي درمان چروك‌هايي بودند كه علاوه بر اين كه نشانه پيري بود نقش مهمي هم در كاهش زيبايي افراد داشت. براين اساس سالها در درمان چروك‌هاي استاتيك پوست از شيوه درماني ليفتينگ صورت و ابرو استفاده مي‌شد كه البته نقشي در درمان چروك‌هاي ديناميك نداشت. در سال 1987، محققان علوم پزشكي هنگام درمان يك بيمار به علت سفتي عضلات پلك با توكسين بوتولينيوم متوجه صاف شدن اخم ابروي او هم شدند. آنها با پيگيري مشاهدات خود در سال 1992 نخستين گزارش درباره استفاده از اين توكسين در زيبايي و به منظور درمان خطوط اخم ابرو را منتشر كردند. تزريق توكسين بوتولينيوم يا آنچه در بين همه با نام بوتاكس مشهور است، روشي سريع و نسبتاً غيرتهاجمي براي درمان خطوط بيش فعال صورت بوده كه تغيير قابل توجهي درخصوصيات زيبايي‌شناختي صورت ايجاد مي‌كند و در مدت زمان خيلي كم بهبودي مورد رضايت بيمار را ايجاد مي‌كند. اين روزها رضايت بيش از حد بيماران از انجام اين درمان زيبايي و به گفته پزشكان عوارض جانبي خفيف آن موجب استقبال گسترده افراد از اين روش شده است و مسلماً كشور ما هم از اين مهم مستثني نيست. پزشكان همواره اذعان مي‌كنند كه عوارض جانبي و آثار ناخواسته اين شيوه درماني، بيشتر به تكنيك تزريق و ميزان مهارت و آشنايي پزشك با آناتومي عضلات صورت بستگي دارد، اما دراين ميان شاهديم كه اكنون بيشتر افراد حتي بدون ذره‌اي مهارت اقدام به تزريق بوتاكس مي‌كنند. نمونه بارز آن را مي‌توان در آرايشگاه‌هايي ديد كه صاحبان آن خارج از حيطه وظايفي كه براي آنها تعريف شده است، بدون حضور افراد متخصص، اقدام به مداخله در اين امر درماني مي‌كنند و ثمره آن چيزي جز امراض پوستي و عفوني براي افرادي نيست كه با اطمينان به اين آرايشگران، زيبايي خود را به راحتي فدا مي‌كنند.
 
دكتر حميدرضا حلاج مفرد، فوق‌تخصص جراحي پلاستيك و زيبايي در گفت‌وگو با خبرنگار «ايران» درباره علل پيري پوست، با بيان اين كه نور آفتاب موجب تغييرات زيادي در پوست مي‌شود، مي‌گويد: نور آفتاب موجب قرارگيري غيرطبيعي رشته‌هاي الاستيك پوست، كاهش تعداد فيبرهاي كلاژن پوست و در نتيجه ايجاد چين‌هاي ظريف، شلي و بدخيمي پوست مي‌شود. 

وي مي‌افزايد: همچنين با افزايش سن لايه دوم پوست نازك شده و عروق خوني آن كاهش مي‌يابد. به علاوه حركات عضلات صورت و نيروي جاذبه موجب ايجاد چين و چروك در پوست خواهدشد كه البته چين و چروكي كه به واسطه نيروي جاذبه در صورت پديد مي‌آيد به علت نزول چربي عميق‌تر است. وي درباره تزريق بوتاكس براي از بين بردن چين و چروك‌هاي صورت مي‌گويد: بوتاكس نام تجاري قوي‌ترين سم دنيا با عنوان بوتولينيوم است كه از يك نوع باكتري به دست مي‌آيد. اين سم در سال 2002 از سوي سازمان غذا و داروي امريكا به منظور درمان چين و چروك‌هاي متوسط تا شديد بين دو ابرو در افراد 18 تا 65 سال تأييد شد و لذا داشتن انتظارات جادويي از آن غيرعاقلانه است. 

دكتر محمد گلشني، دبير انجمن پوست، مو و زيبايي ايران هم درباره علت گرايش روزافزون مردم به تزريق بوتاكس براي از بين بردن چين و چروك‌هاي پوست مي‌گويد: اين مسئله كاملاً با فرهنگ ايرانيان كه بسيار طالب زيبايي هستند، مرتبط است. مردم ايران در مقايسه با كشورهاي منطقه و متوسط دنيا توجه بيشتري به حفظ زيبايي و جوان شدن دارند. 

وي درباره عملكرد سم بوتاكس در از بين بردن چين و چروك‌هاي صورت توضيح مي‌دهد: معمولاً افرادي كه اخم مي‌كنند يا ابروهاي خود را بالا مي‌دهند و در كل با حركات صورت خود حرف مي‌زنند، در سنين 14 يا 18سالگي با چروك‌هاي روي صورت خود كه حاصل انقباض‌هاي عضلات ناحيه موردنظر است، مواجه مي‌شوند و براي از بين بردن آنها به تزريق بوتاكس روي مي‌آورند. عملكرد سم بوتولينيوم عضلات صورت را بين سه تا 6 ماه فلج كرده و در نتيجه با فلج شدن عضلات نواحي‌اي از صورت كه سم به آن تزريق شده، خطوط ناحيه پيشاني، كنار چشم‌ها و ابرو از بين مي‌رود. 

دكتر حلاج مفرد هم با بيان اين كه تزريق بوتاكس به داخل عضلات ارادي موجب فلج شدن 2 تا 6 ماهه آنها مي‌شود، مي‌گويد: باتوجه به اين كه از علل مهم چين و چروك صورت بويژه بين دو ابرو، اطراف چشم و پيشاني، انقباض عضلات اين نواحي صورت است، فلج عضلات نقش مهمي در بهبود چين و چروك آنها دارد، به علاوه براي باقي ماندن اثر بوتاكس معمولاً بايد تزريق‌ها 2 تا سه ماه پس از تزريق اوليه، دوباره تكرار شود.
وي با اشاره به تصورات نادرستي كه از بوتاكس بين مردم رايج شده است، مي‌گويد: عده‌اي تصور مي‌كنند اصلاح خطوط خنده با بوتاكس ميسر است در حالي كه اين امر نياز به جراحي و كشيدن پوست صورت دارد به علاوه اصلاح چين‌هاي ريز روي لب بالا هم كه بيشتر به علت كشيدن سيگار پديد مي‌آيد با تزريق بوتاكس ممكن است. بسياري از افراد بويژه زنان درخواست بالا كشيدن ابروها با تزريق بوتاكس را دارند، در حالي كه اين مهم فقط تا 4 ميليمتر كناره خارجي ابرو را مي‌تواند بالا ببرد و در كساني كه مبتلا به افتادگي ابرو هستند، جراحي براي كشيدن ابرو به محل خود، جوابگو است و در اصل تزريق بوتاكس يا تراشيدن و تاتو ابرو به هيچ‌وجه كار درستي نيست. اگرچه استفاده از سم بوتولينيوم براي از بين بردن چين و چروك‌هاي صورت تأييد شده است، اما آنچه كمتر به آن توجه مي‌شود، حساسيت در نحوه تزريق اين سم در محل‌هاي خاص خود و آن‌هم فقط به وسيله متخصصان اين امر است، در حالي كه اكنون شاهديم تزريق بوتاكس از سوي غيرمتخصصان رواج زيادي يافته است و اوج آن را در آرايشگاه‌هاي زنانه شاهديم. 

دكتر حلاج مفرد دراين باره توضيح مي‌دهد: ماده مؤثره همه انواع تجاري بوتاكس همان سم بوتولينيوم است كه تفاوت‌هايي در درجه خلوص و پروتئين‌هايي كه به صورت ناخالصي در دارو وجود دارد، مشاهده مي‌شود و مي‌تواند بالقوه خطرناك باشد. بويژه در انواع بوتاكس‌هاي چيني كه ممكن است غيرقانوني وارد و تزريق شود، اين امر بيشتر ديده مي‌شود. لذا توصيه اكيد اين است كه بوتاكس از مراكز معتبر تهيه و از سوي پزشك متخصص تزريق شود. 

وي تأكيد مي‌كند: انتظارات غيرواقعي از بوتاكس محكوم به شكست است و در مجموع فقط بيمار و پزشك هستند كه مي‌توانند تصميم صحيح و مناسبي براي چنين اقداماتي بگيرند. 

دكتر گلشني، دبير انجمن متخصصان پوست، مو و زيبايي ايران هم با تأكيد بر اين كه تزريق بوتاكس فقط بايد از سوي متخصصي كه آناتومي نواحي صورت را مي‌‌داند، انجام شود، مي‌گويد: شايع‌ترين عوارض تزريق نادرست بوتاكس، افتادگي پلك است . به عبارتي اگر ماده در جاي صحيح خود روي پيشاني تزريق نشود، پلك بالا با عارضه افتادگي مواجه مي‌شود، البته از آنجا كه اثر بوتاكس موقت است، لذا عارضه آن هم موقت بوده و پس از مدتي از بين مي‌رود. به گفته وي همانند ساير امور مرتبط با زيبايي، در اين مورد هم بقيه متخصصان و حتي غيرمتخصصان ، به خود اجازه دخالت مي‌دهند. توصيه ما اين است كه اعمالي كه روي پوست صورت مي‌گيرد، بويژه ليزرها، حتماً به وسيله متخصص پوست انجام شود، چرا كه ليزرها عوارض طولاني‌تري دارند ضمن اين كه سم‌هاي بوتاكس چيني در دنيا فراوان بوده و غيرمتخصصان به ميزان زيادي از آنها استفاده مي‌كنند. 

مهندس سيدرضا غلامي، معاون مركز سلامت محيط و كار وزارت بهداشت و درمان هم در اين باره به ايران مي‌گويد: بازرسان بهداشت محيط همواره بر عملكرد آرايشگاه‌ها البته در زمينه رعايت بهداشت فردي، محل، ابزار و تجهيزات نظارت دارند، اما نظارت بر انجام اعمال شبه درماني از سوي متصديان اين اماكن برعهده بخش نظارت بر درمان است و بازرسان ما همواره با مشاهده تخلفات مراتب را به همكاران اين بخش اطلاع مي‌دهند.
وي مي‌افزايد: گندزدايي‌نكردن صحيح آرايشگاه‌ها احتمال انتقال بيماري‌هاي عفوني را در اين مراكز افزايش مي‌دهد و از آنجا كه به‌تازگي اين مراكز در امور شبه‌درماني هم دخالت مي‌كنند، ريسك خطرات بيشتر مي‌شود. وي با بيان اين كه در استان‌هاي مختلف مسائل اوليه بهداشتي در 60 تا 70 درصد آرايشگاه‌ها رعايت مي‌شود، اظهار مي‌كند: متأسفانه انجام اقدامات اصولي كافي در زمينه گندزدايي تجهيزات در كمتر از 50درصد آرايشگاه‌ها رعايت مي‌شود، چرا كه هنوز بسياري از اين مراكز به چراغ‌هاي الكلي خود اكتفا مي‌كنند. 

غلامي تأكيد مي‌كند: هماهنگي‌هايي با شوراي اصناف و وزارت بازرگاني انجام شده‌است تا كاهش 5درصدي در رفتارهاي پرخطر بويژه گندزدايي تجهيزات آرايشگاه‌‌ها بويژه آرايشگاه‌هاي زنانه لحاظ شود به اين منظور تجهيز آرايشگاه‌ها به اتوكلاو براي ضدعفوني وسايل هم جزو برنامه‌ها است.

مرجع : ايران