جدال رسانه اي صادق خرازي و منوچهر متكي به كجا مي انجامد؟

دو دیپلمات مشهور کشور در چند روز اخیر شدیدترین انتقادات را نثار یکدیگر کرده اند. آن‌ها یکدیگر را متهم می‌کنند. اتهام یکی از آن‌ها "خویشاوند گرایی"، و اتهام دیگری "خالی بندی" در سیاست خارجی است.

دو دیپلمات مشهور کشور در چند روز اخیر شدیدترین انتقادات را نثار یکدیگر کرده اند. آن‌ها یکدیگر را متهم می‌کنند. اتهام یکی از آن‌ها "خویشاوند گرایی"، و اتهام دیگری "خالی بندی" در سیاست خارجی است. صادق خرازی و منوچهر متکی دو دیپلماتی هستند که برخلاف انتظار و بدون ادبیات دیپلماتیک به جدال رسانه‌ای با یکدیگر پرداختند.

به گزارش فرارو، این مشاجره‌ی رسانه‌ای زمانی آغاز شد که صادق خرازی سفیر پیشین ایران در فرانسه در گفت و گویی با سایت روزنامه خبر پس از چهار ماه از برکناری منوچهر متکی به عملکرد وی در وزارت خانه انتقاد کرد و گفت: « در دوره آقای متکی وزارت خارجه گرفتار نخبه زدایی شد و ای کاش در وزارت خارجه شایسته سالاری محقق می‌شد. مسئولیتها به کارشناسان ورزیده و شایسته که در این نهاد فراوانند سپرده می شد. اما «برخی سالارها» جای شایستگان را گرفتند که متعلق به قبیله فکری خاصی بودند.»

سفیر پیشین ایران در فرانسه با بیان اینکه سیاست خارجی می‌تواند یک استراتژی غلط را خیلی خوب اداره کند و یا می‌تواند یک استراتژی درست را غلط اداره کند، ادامه داد: «این هنر دیپلمات‌ها و هنر مدیران صحنه و ستاد سیاست خارجی است. ولی متاسفانه به دلیل همان ضعفی که گفتم و برداشت انتزاعی، دستگاه سیاست خارجی را به دستگاه تبلیغات و تشریفات تبدیل کرد.»

خرازی در بخش دیگری از گفتگوی خود به ارزیابی از عمکرد متکی پرداخت و اظهارکرد: «ایشان خویشاوند گرایی داشتند. او تعلق حزبی و جناحی و سیاسی داشت. تعلق به دوستانش در انجمن فارغ اتحصیلان هند داشت و وامدار یک بخشی از جناح راست بود. من امیدوارم آقای صالحی بتواند ضعف‌ها و خسران‌های پدید آمده در ساختار فکری، محتوائی و اجرایی دستگاه سیاست خارجی را شناسایی و با هفکری مدیران و کارشناسان زبده چارهایی کنند.»

واکنش تند متکی
پس از این اظهارات بود که منوچهر متکی وزیر پیشین امور خارجه با ادبیاتی بسیار تند به انتقاد از صادق خرازی پرداخت تا رویارویی رسانه‌ای دو دیپلمات مشهور وارد مرحله جدیدی شود. متکی در گفتگو با خبرگزاری فارس گفت: «حرف‌های آقا صادق را جدی نگیرید. ایشان خودش هم حرف‌هایش را باور ندارد.»

وی مسئولیت های خرازی در دستگاه دیپلماسی ایران را زیر سوال برد و اظهار کرد که متاسفانه آقای خرازی از روزی كه فقط بر اساس تبارگرایی و بدون هرگونه دانش و تجربه دیپلماتیك در سال 1369 به وزارت امور خارجه تحمیل شد و بدون حتی یك روز كار در این وزارتخانه با عنوان سفیر راهی نیویورك گردید تا روزی كه به دلیل اتخاذ مواضع مخالف نظام در پاریس به تهران فراخوانده شد، در فهم مسائل سیاست خارجی تقریباً هیچ افزودنی نداشته است.

متكی خاطرنشان كرد: «در حقیقت صادق خرازی از سیاست خارجی صرفاً خالی بندی و التماس برای مذاكره با آمریكایی‌ها را می‌داند.»

پاسخ خرازی به واکنش متکی
با اظهارات تند متکی درباره دیپلمات ارشد دوران سازندگی و اصلاحات، خرازی نیز سخنان وزیر سابق را بی پاسخ نگذاشت. وی طی یادداشت در سایت دیپلماسی ایرانی با لحنی تندتر از اظهارات اولیه خود واکنش صریح متکی را پاسخ گفت.

وی با اشاره به این که اظهارات متکی درباره انتقاداتش به دور از ادب اسلامی و رفاقت بوده است نوشت: «من از اینکه باعث تکدر خاطر جناب جلالت مآب حاج منوچهر خان متکی، وزیر خارجه سابق شدم از ایشان پوزش می‌طلبم و نمی‌دانستم که بیان مطالب آشکار و واضح که اظهر من الشمس و مورد نظاره و باور مجموعه وزارت خارجه و نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور است، چنین ایشان را برآشفته کرده و عتاب و خطابی دور از شان دیپلماتیک، سیاسی و حتی اخلاقی را موجب خواهد شد.»

وی در ادامه خطاب به متکی آورده است: «اگر خاطر شریف و مزاج آن جناب اجازه دهد حضورم در وزارت امور خارجه و ماموریت این بنده کمترین در نیویورک در زمان وزارت جناب آقای دکتر ولایتی به اشاره و دستور مقام معظم رهبری و ریس جمهور وقت صورت گرفت، ای کاش دوست عزیزم آنچه که در رابطه با اینجانب در دیدارهای خصوصی بیان می‌کنند، علنی و عمومی ‌هم بر زبان آورند.»

خرازی در ادامه با اشاره به نحوه برکناریش از سفارت ایران در فرانسه نوشت: «در باب عزل اینجانب از فرانسه، تصورم این است که گرفتار نسیان شده‌اید، آیا بخاطر دارید که ما چهار سفیر بودیم که به افتخار عزل نایل گشتیم، سفیران ایران در آلمان، انگلستان، مالزی و فرانسه همگی احضار و شما با شرم و خجالت دستور ریس جمهور را ابلاغ می‌کردید و اظهار تاسف می‌‌فرمودید و بسیار از شما متعجبم که به آسانی بهتان می‌زنید و خلاف می‌گویید.»

این دیپلمات ارشد دوران اصلاحات کارنامه منوچهر متکی در سمت‌های؛ رئیس اداره و مدیرکل و معاونت وزارت خارجه و نیز سفیر ایران در ترکیه و ژاپن و نیز وزیر امور خارجه را قصه پرغصه هفت گنبد افلاک دانست.

خرازی در ادامه یادداشت خود با اشاره به این که محمود احمدی نژاد با نصب و عزل متکی دو لطف در حق وی صورت داده است، ادامه داد: «نخست آنکه شما را در کرسی وزارت خارجه که شان انسان‌های وزین و متین و دارای تبار است نشاندند و هم آنکه در عزلتان به شما خدمت کردند و شاید نحوه عزلتان تا حدی شما را نجات داد و توانستید فرار به جلو کنید و از پاسخگویی فعلاً طفره روید ولی مطمن باشید تاریخ بی‌رحمانه داوری و قضاوت جدی خود را خواهد داشت و اقدامات شما طی دوران وزارت خارجه له و علیه منافع ملی ایران از این داوری به دور نخواهد ماند.»

خرازی به نمونه هایی ازعملکرد ضعیف متکی در وزارت امورخارجه اشاره کند و نوشت: «اگر بخواهم به مجموعه مدارک و مستنداتی که از کارنامه وزارت خارجه و مسوولیت‌های ایشان در اختیار داریم، بپردازم مثنوی هفتاد من کاغذ می‌شود. مذاکرات بدون ما به‌ازای ایران با آمریکا در افغانستان و عراق، سرگردانی چند روزه ایشان در لیبی برای ملاقات با سرهنگ معمر قذافی دیکتاتور این کشور، سفرهای ناموفق به سنگال و دیگر کشورها و نیز التماس برای سفر به کشورهای اروپایی، بی‌توجهی به قرارداد 1975 در مذاکرات با عراق، سفر به بحرین برای عذرخواهی ملتمسانه به مقامات این کشور بر سر یادآوری پیشینه روابط دو کشور و... شمه‌ای از کارنامه پر حرف و حدیث ایشان است.»

وی با اشاره به ادبیات متکی در پاسخ گویی به نقد هایش عنوان کرد که آیا ادبیات ایشان در پاسخگویی به بنده در شان کسی است که 5 سال عهده‌دار سکان سیاست خارجی بوده و زبان گویای ایران در مجامع بین‌المللی؟ آیا کسی که در پاسخ به انتقادی دلسوزانه چنین واکنش نشان می‌دهد در مواجهه با طرفین بیگانه هم همین‌گونه سخن گفته است؟ اگر آری وااسفا و اگر خیر واعجبا!!

خرازی در ادامه یادداشت خود با اشاره به اظهارات متکی درباره این که خرازی با استفاده از تبارگرایی به مسئولیت های دیپلماتیک رسید، نوشت: «آقای متکی عزیز، اگر ما به فرموده شما بر اساس تبارگرایی به اردوگاه دیپلماتیک به وزارت امور خارجه وارد شدیم، افتخار من این است که دارای تبار و عطف در این کشور بوده و هستم و مایه تعجب است که امروز بی‌تباران مدعی با هویت و عظمت تاریخی و تمدنی و فرهنگی کشور چنان بازی کردند که با خام نظری و سخن فریبی، چند قطعنامه تحریم نصیب کشورمان کردند و تا روز قبل از صدور قطعنامه از آن بی‌اطلاع بودند و "خالی بندی‌های" پر از اطلاعات نادرست به بزرگان کشور ارائه دادند.»

خرازی در ادامه با تاکید بر این که اظهارتش نه از سرکین و افترا است بلکه حرف دل کارمندان وزارت امور خارجه است تصریح کرد: «در نهایت، نظر دوست عزیرم آقای متکی را به فرمایش سعدی علیه رحمه جلب می‌کنم که گفته: "معزولی به نزد خردمندان بهتر که مشغولی." عزل شما توسط آقای احمدی‌نژاد نباید موجب ناراحتی شود. عزلتان، شما را از پاسخگویی و هزار پرسش نجات داد و توصیه می‌کنم از فرصتی که پیش آمده برای خدمت به خلق خدا بهره بگیرید و به همشهریانتان در کردکوی خدمت کنید که عین صواب است.»

تنش رسانه‌ای بین دو دیپلمات نامدار ایرانی تاکنون در این نقطه متوقف شده است، البته هر لحظه امکان دارد از این هم فراتر رود و این دو چهره شاخص در سیاست خارجی بازهم یکدیگر را متهم کنند. اما اگر این جدال نادر ادامه یابد باید منتظر پاسخ متکی به یادداشت اخیر خرازی ماند، پاسخی که شاید تند تر از واکنش اولیه باشد.