مساله اينجاست كه در حال حاضر بخش قابل توجهي از جامعه ايراني و به ويژه جامعه شهرنشين كه شهروند محسوب ميشوند به سادگي نميتوانند اين الگوي مصرف را رعايت كنند
تاريخ انتشار: پنجشنبه ۶ آبان ۱۳۸۹ ساعت ۱۴:۰۷
نويسنده : فتح الله آملي
تيترآنلاين - يكي از مهمترين شرايط موفقيّت طرح هدفمند كردن يارانهها، ضمن داشتن شهامت و قاطعيّت و سلامت در اجرا، شفاّفيت و صداقت است. اينكه صادقانه و واضح با مردم سخن بگوئيم و به آنها نشاني غلط ندهيم. شفاف و روشن و صادقانه با مردم صحبت كردن يعني اينكه گفتار و رفتارمان يكي باشد.
متأسفانه نشانههايي از عدم شفافيّت و نيز صداقت كافي در همين ابتداي كار( كه آفت كار است)، دارد بروز و ظهور مييابد كه از هم اينك دولت بايد با تمام قوا در برابر آن بايستد و رئيس جمهور بايد به تمامي دولتمردان گوشزد كند كه اين رويّه را اصلاح كنند.
در همين هفته، همه ما شنيديم كه معاون وزير نيرو و سپس خود وزير نيرو اعلام كردهاند كه براي 70 درصد مشتركين برق كشور، افزايش قيمت برق، چيزي در حدود 4 هزار تومان در ماه خواهد بود.
وقتي مردم چنين سخني را شنيدند بر اين باور شدند كه افزايش چشمگيري در قبضهاي برقشان نخواهند ديد. اما كمي بعد يكي از معاونان وزارت نيرو اعلام كرد كه اين مبلغ در صورتي است كه الگوي مصرف برق رعايت شود، يعني مشتركاني كه زير 200 كيلووات در ماه مصرف داشته باشند. يكي دو روز از اين اظهارنظر نگذشته روزنامهها اعلام كردهاند كه كميسيون طرح تحول اقتصادي و اركان دولت، قيمت هر كيلووات ساعت برق را پس از اجراي طرح هدفمند كردن يارانهها 430 ريال اعلام كردهاند.
با اعلام اين خبر، اهل فن تازه در جريان اتفاق پيش آمده قرار گرفتهاند و آن اتفاق اين است كه بهاي برق از 162 ريال به 430 ريال افزايش يافته است. به اين افزايش قيمت نميگويند فقط چهار هزار تومان در ماه؟! ...هيچ اشكالي نداشت كه مسئولان محترم به جاي اينكه بگويند افزايش قيمت در حد چهار هزار تومان و بسيار جزئي است، بگويند بهاي برق از 162 ريال به 430 ريال افزايش پيدا كرده است و با توجه به اينكه الگوي مصرف را 200 كيلووات تعيين كردهايم همه كساني كه مصرف آنها در همين حد بوده، به جاي 3240 تومان حالا 8600 تومان پول برق خواهند داد.
به اعتقاد بنده اگر همين مورد به صورت كاملاً شفاف با مردم درميان گذاشته ميشد و همه جوانب مساله نيز براي مردم به روشني و شفافيت گفته ميآمد مردم با مشاهده و ملاحظه اولين قبض برق خود، با نشاني غلط و حداقل ناقصي كه مسئولان دادند، به زمين و زمان بد و بيراه نميگفتند و دولت و مسئولان مملكت و همه و همه را احتمالاً و بعضاً به دروغگويي متهم نميكردند.
حال براي آنكه بدانيم اين الگوي مصرف چه تعريفي دارد، بد نيست به چند مصداق و مثال ساده توجه كنيم.
1ـ اگر در خانه شما فقط 3 لامپ صد وات در 6 ساعت از شبانهروز روشن باشد (مثلاً از ساعت 5/5 تا 5/11 شب) و در بقيه ساعات شبانهروز هيچ لامپي در خانه شما روشن نباشد، در طول ماه 54 كيلووات برق مصرف كردهايد.
2ـ اگر در خانه يك يخچال معمولي داشته باشيد كه عرضش حداقل باشد (يعني 60 سانت) و ارتفاعش 5/1 متر، فريزر هم نداشته باشد، آب سردكن هم نداشته باشد، درب يخچال هم مرتب باز و بسته نشود، رتبه مصرف انرژي آن هم B باشد، پنجاه كيلووات در ماه مصرف برق آن خواهد بود.
3ـ اگر در خانه يك تلويزيون معمولي داشته باشيد و تنها روزي 6 ساعت هم اين تلويزيون روشن باشد و مصرف برق آن هم به اندازه مصرف برق يك لامپ 150 وات باشد، 27 كيلووات در ماه مصرف برق همين تلويزيون معمولي است.
4ـ يك پنكه معمولي اگر روزي 5 ساعت در خانه روشن باشد (بسته به مصرفش و ميزان قدرتش) در ماه نزديك به 30 كيلو وات برق مصرف ميكند.
5ـ و...
همانطور كه ميبينيد تا به حال جمع مصرف شما هنوز به الگوي مصرف هم نرسيده است و به اين ترتيب با افزايش بهاي برق مشكلي برايتان پيش نخواهد آمد. اما مساله اينجاست كه در حال حاضر بخش قابل توجهي از جامعه ايراني و به ويژه جامعه شهرنشين كه شهروند محسوب ميشوند به سادگي نميتوانند اين الگوي مصرف را رعايت كنند. اكثر آنها در خانه يك جاروبرقي دارند كه اگر حداقل 1200 وات قدرت آن باشد در هر ساعت كار 1200 وات يعني 2/1 كيلووات برق مصرف ميكند. در هر خانهاي كه از ماشين لباسشويي استفاده ميكنند در هر ساعت كار دستگاه بيشتر از يك جاروبرقي، برق مصرف خواهند كرد. يك كولر معمولي در تابستان كه درحال حاضر اكثر شهروندان دارند، بيش از يك جاروبرقي، برق مصرف ميكند. حساب و تكليف آنها كه تلويزيونهاي بزرگتر دارند، از يخچال فريزر استفاده ميكنند، لوستر يا لوسترهايي در خانههاي آنان نصب است، در خانه كامپيوتر دارند و از كامپيوتر و اينترنت استفاده ميكنند كه ديگر روشن است و نيز بدا به حال آنان كه از ماشين ظرفشويي و فريزر جداگانه و وسايل برقي ديگري هم بهره ميبرند.
البته نگارنده معتقد نيست كه بايد به همه آنها يارانه داد و وقتي كه بهاي تمام شده برق نزديك 80 تومان است و با قيمت فعلي هم هنوز قيمت برق يارانهاي محسوب ميشود، بايد به مصرف بيشتر جايزه هم اعطا كرد. اتفاقاً بنده كاملاً موافق حذف تدريجي يارانهها در بخش مصرف انرژي هستم و اقدام دولت را نيز كاملاً قابل دفاع ميدانم اما تمام حرف و سخن بنده اين است كه طرح هدفمندي يارانهها وقتي موفق ميشود و مردم هم با آن همراهي خواهند كرد كه مسئولان نيز بسيار شفاف و روشن و صادقانه و بدون رودربايستي و بدون دادن آدرس و نشاني غلط، همه چيز را با مردم درميان بگذارند. دليلي ندارد كه بگويند متوسط چهار هزار تومان در ماه به پول برق آنها اضافه كردهايم و چندي بعد بفهمند كه پول برق آنها كه مثلاً در نوبت قبل چهل هزار تومان بوده، يك مرتبه شده صدوچهل هزار تومان!