بررسي نقش محل سكونت در رفتار ساكنان
دكتر غلامرضا محمد نسل
ایران , 1 اسفند 1391 ساعت 14:33
يكي از راه‌هاي تأثير محيط‌هاي نامطلوب بر ساكنان، سرايت خرده فرهنگ بزهكاري از مجرمان به برخي از افراد محله است
نقش محل سكونت در ارتكاب جرم از موضوعاتي است كه مطالعات مختلفي پيرامون آن انجام شده و برخي از جرم‌شناسان درخصوص نقش محيط زندگي در ارتكاب جرم ديدگاه‌هايي را ارائه كرده‌اند و معتقدند يكي از راه‌هاي تأثير محيط‌هاي نامطلوب بر ساكنان، سرايت خرده فرهنگ بزهكاري از مجرمان به برخي از افراد محله است.
اين تاثير مخصوصاً در ميان كودكان و نوجوانان بيشتر به چشم مي‌خورد. محله‌هاي نابسا‌مان از طريق شاخص‌هايي مانند وفور خرده‌فرهنگ‌هاي بزهكارانه براحتي قابل تمايز از محله‌هاي سالم و بسامان هستند.
شيوه دوم تأثير محيط نامطلوب بر ساكنان از طريق انگ‌زني يا برچسب‌زني است. محله‌هايي كه از حيث جرم و ناامني بدنام شده‌اند به طور ناخودآگاه موجب بدنامي ساكنان آن محل در اذهان عمومي مي‌شوند. بسيار ديده و شنيده‌ايم كه محله‌اي به دليل سكونت چند نفر موادفروش به عنوان محل خرده فروشي مواد شناخته شده است يا اينكه به دليل سكونت چند تن از اراذل و اوباش در يك كوچه يا خيابان، آن محل به عنوان محل شرارت و قمه‌كشي شناخته شده است يا اينكه به دليل سكونت چند شخص فاسدالاخلاق در يك محله، تردد افراد داراي فساد اخلاقي به آن محل بيشتر مي‌شود و به تدريج ناامني اخلاقي گريبان ساكنان محل را مي‌گيرد.
تاثير ديگر محله‌هاي نامناسب بر ساكنان از طريق همنشيني افتراقي و يادگيري صورت مي‌گيرد. به تدريج به دليل تماس روزمره، با الگوهاي نامناسب جرم و ناامني، ساكنان محله‌هاي توسعه‌نيافته، بزهكاري را ياد مي‌گيرند و عادات و روحيات بزهكاري اندك‌اندك در وجود برخي از ساكنان نهادينه مي‌شود. به طور طبيعي افرادي كه داراي ارتباطات عاطفي بيشتري با اين عده از ساكنان باشند، تأثيرپذيري بيشتري نيز در اين زمينه‌ها خواهند داشت.
يكي ديگر از تأثيرات محله‌هاي جرم‌زا، تأثير در سبك زندگي ساكنان است. افراد در برخي مصاديق سبك زندگي تحت تأثير هم محله‌اي‌ها و همسايه‌ها قرار مي‌گيرند.
خصيصه‌هايي مثل گذشت، صبر و تحمل، مذاكره و گفت‌وگو، همكاري در حل مشكلات محله‌اي و همسايگي و ... به‌نحوه تعامل ساكنان محله با يكديگر بستگي دارد.
تعامل نامطلوب همانند ايجاد مزاحمت براي ديگران، بي‌توجهي به آرامش و سكوت و نظم در محله و همچنين
عدم رعايت حقوق ساير ساكنان در استفاده از اماكن عمومي از عوارض زندگي اجتماعي و محله‌اي به شمار مي‌رود، به هر حال به همان اندازه كه محله بد، جرم و ناامني را به درون خانواده مي‌كشاند، محله‌هاي خوب نيز در آموزش عملي سبك زندگي مناسب به ساكنان ايفاي نقش مي‌كنند.
در خاتمه بايد گفت چنين نيست كه تأثير محيط زندگي بر فرد يك سويه باشد، بلكه در بسياري از موارد ساكنان تأثيرگذار موجب اصلاح محله‌ها شده‌اند.
*جرم شناس و عضو هيأت علمي دانشگاه
کد مطلب: 5535
آدرس مطلب: http://titronline.ir/vdcj.teifuqeiisfzu.html?5535