تيترآنلاين - سال ۹۲؛ شکست‌ پرونده‌های ایران در فهرست آثار جهانی

سال ۹۲؛ شکست‌ پرونده‌های ایران در فهرست آثار جهانی

سال 92 سالی تلخ برای پرونده‌های میراث‌ ملموس و به‌ویژه ناملموس بود

سال 92 سالی تلخ برای پرونده‌های میراث‌ ملموس و به‌ویژه ناملموس بود. این درحالی است که مهدی حجت معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری نیز در گزارش عملکرد 100 روزه این معاونت از ثبت بی‌رویه تعداد بی‌شماری آثار ملموس و غیر ملموس فرهنگی که در دوره قبل اتفاق افتاده بود گفت. او تاکید کرده بود که این پرونده‌ها بدون مطالعه کافی ارسال شده‌اند و باید مورد بازبینی قرار گیرد.

ایران با وجود تنوع اقلیمی و زیست‌محیطی حتی نتوانسته تاکنون هیچ اثر طبیعی را در فهرست جهانی به ثبت برساند. درحالی‌که متولیان میراث‌فرهنگی تاکید دارند که استفاده از ظرفیت میراث طبیعی ایران، برای شناساندن تنوع اقلیمی کشورمان به جهان باید با جدیت در معاونت میراث فرهنگی سازمان دنبال شود.

اما بازی چوگان که بسیاری معتقدند خواستگاه و پیشینه‌ای ایرانی دارد در هشتمین اجلاس سالانه کمیته میراث ناملموس سازمان یونسکو بدون هیچ مخالفی در فهرست میراث ناملموس یونسکو به نام کشور آذربایجان ثبت جهانی شد.

هر چند اعتراض ایران به پرونده ثبت جهانی چوگان توسط کشور آذربایجان کار را به جایی رساند که پرونده آن کشور در هشتمین اجلاس جهانی میراث ناملموس بشر در آذربایجان با عنوان «چوگان، بازی محلی قره‌باغ» ثبت شود. اما باعث نشد نام ایران در کنار این پرونده گنجانده شود. مسئولان میراث‌فرهنگی این وعده را داده‌اند که چوگان ایرانی را به‌ثبت برسانند اما این اقدام سبب خواهد شد که فرصت ثبت پرونده‌های دیگر را از دست بدهند. این درحالی است که ثبت جهانی چوگان از سال‌های میانی دهه 80 مطرح شد و سال‌88 زمزمه تلاش‌های قطر برای ثبت جهانی این بازی ایرانی شنیده شد. اما از آن سال به بعد ایران هیچ اقدامی جدی برای ثبت این پرونده در فهرست آثار ناملموس نکرد.

اما بشنوید از پرونده طب سنتی ایران، این پرونده هم که قرار بود امسال در فهرست میراث ناملموس سازمان یونسکو ثبت جهانی شود، توسط کارشناسان کمیته ارزیابی این سازمان به دلیل نقص در پرونده و بیش از حد فراگیربودن موضوع آن، به ایران برگشت داده شد.

این درحالی است که دو ماه پیش هم پرونده از سوی یونسکو به ایران ارجاع شده بود که ایران بدون تصحیح پرونده سعی داشت شانس دوباره ثبت جهانی شدن طب سنتی را بیازماید اما علی‌رغم تلاش هیات ایرانی برای ثبت جهانی طب سنتی در فهرست میراث معنوی یونسکو، این پرونده به دلیل مشکلات فراوانی که داشت به ثبت نرسید.

در هشتمین اجلاس جهانی یونسکو کشورهای چین، پرو، بلژیک، قرقیزستان، بورکینافاسو، برزیل، نامی‌بیا، سئوال‌های مختلفی را درباره بندهای پرونده طب سنتی مطرح کردند. آنها خواستار شفافیت بیشتر موضوع طب سنتی از نظر میزان مشارکت گروه‌های مختلف قومی، شهری و روستایی و همچنین زن و مرد، در تکنیک‌های طب سنتی ایران شدند.

در ثبت جهانی پرونده‌های ملموس و ناملموس گویی پرونده‌های ملموس امسال شانس بیشتری داشتند. به‌طوری‌که پرونده‌ی «منظر فرهنگی میمند» در اجلاس یونسکو رد نشد، بلکه ثبت آن مشروط به برطرف کردن ابهامات موجود در پرونده تا دو ماه آینده شد.

حسین شمس‌الدینی رییس اداره میراث‌فرهنگی کرمان به رسانه‌ها گفته بود، به طور قطع ثبت نشدن «منظر فرهنگی میمند» در یونسکو به دلیل انجام نشدن یکسری اقدامات در این روستای تاریخی نبود، بلکه حجم اطلاعات در این محوطه آنقدر زیاد است که یکسری ابهامات و سوال‌ها در ذهن برخی از کارشناسان یونسکو مطرح شده بود، بنابراین قرار شد در صورت پاسخ به سوالات تا دو ماه آینده توسط ایران، «منظر فرهنگی میمند» در سال 2014 بدون حذف دو سهمیه‌ی دیگر ایران بررسی و در صورت تایید، ثبت شود.