بررسی آسیب‌های شبکه‌های اجتماعی در گفت‌و‌گو با دکتر مجید ابهری؛
فضای مجازی به جولانگاه تبهکاران تبدیل شده است
حمايت , 7 بهمن 1392 ساعت 20:41
فیس بوک در نخستین سال‌های حضور در کشورمان مورد اقبال عمومی قرار گرفت شبکه‌ای که در پشت نقاب فریبنده‌ای که دارد آسیب‌های اجتماعی زیادی را به دنبال دارد.
سوء استفاده‌هایی که از این شبکه اجتماعی می‌شود تا جایی پیش رفته که جان شهروندان را هم به خطر انداخته است. آخرین موضوعی که در خصوص فیس بوک رسانه‌ای شد قتل پدری بود که با ازدواج دخترش مخالفت کرده بود و در نهایت به دست پسر مورد علاقه دخترش که از طریق فیس بوک زمینه آشنایی آنان فراهم شده بود، به قتل رسید.
کارشناسان معتقدند به دلیل اینکه امکان رویارویی درعالم واقع در فضاهای مجازی وجودندارد امکان به وجود آمدن هر نوع آسیب اجتماعی در این شبکه‌ها وجود دارد به همین دلیل است که فضاهای مجازی در سال‌های اخیر به جولانگاه تبهکاران تبدیل شده است. یک آسیب‌شناس در این باره به «حمایت» می‌گوید: شبکه‌های اجتماعی اگرچه ابزاری برای برقراری ارتباط میان افراد محسوب می‌شوند و به کاربران اجازه می‌دهند تا تولیدهای فرهنگی و فکری خود را در اختیار دیگران نیز قرار دهند اما به همان اندازه نیز خطرساز هستند.
«مجید ابهری» مهم‌ترین عوارض عضویت در شبکه های اجتماعی را جعل هویت و وارونگی در آن می‌داند. به گفته ابهری در فیس بوک بسیاری از افراد با جنسیت دروغین خود را به دیگران معرفی می‌کنند به طور مثال زن خود را مرد و مرد خود را زن معرفی می‌کند بنابراین ورود به این شبکه به معنای ورود به دنیایی مملو از دروغ است و بعضی از جوانان با باور کردن این دروغ‌ها با پای خود به دام آسیب‌هایی می‌افتند که در این شبکه مجازی در کمین این افراد است. همچنین فیس‌بوک می‌تواند مکانی مناسب برای تهاجم‌های فرهنگی باشد ابهری از فیس بوک با نام شبکه‌ای که به شبیخون فرهنگی دامن می‌زندنام برده و می‌گوید: مهم‌ترین فعالیتی که در قالب تهاجم فرهنگی صورت می‌گیرد جلوگیری از شکوفایی استعداد جوانان است به طوری که نتیجه دوستی‌هایی که در این فضا صورت می‌گیرد در نهایت دچار شدن به انواع و اقسام آسیب‌هایی است که گاهی اوقات خلاصی از آنها امکان پذیر نیست.
وی تاکید می‌کند: مردم تصور می‌کنند که همه آسیب‌ها متوجه دختران است این در حالی است که پسران و مردان نیز از این آسیب بی‌نصیب نیستند و در دام شبکه فحشای جنسی می‌افتند و تا از این موضوع خبردار شوند دچار مشکلات عدیده‌‌ای می‌شوند. خیلی وقت‌ها پیش می‌آید که در این فضا عکس‌ها و حریم‌های شخصی نیز به حراج گذاشته می‌شود و مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد.
این آسيب‌شناس اجتماعي در مورد نقش فيس‌بوك، در جامعه امروز مي‌گويد: شبکه‌های اجتماعی از قبیل وی‌چت، توئیتر،فیس بوک و یوتیوپ شبکه‌هایی هستند که قدمت زیادی در جوامع دارند اما متاسفانه مثل بسياري از ابزارهاي ديگر فناوري بدون بسترسازي فكري و فرهنگي، وارد جامعه ايران شده‌اند. شبکه‌هاي اجتماعي درست مثل اسلحه هستند که اگر دست دزد بيفتندبا آن اقدام و قتل‌و‌غارت مي‌كند. اگر دست سرباز باشد، از خاك و كشور و مردم دفاع مي‌كند و اگر دست يك شكارچي باشد، مشخص است كه اقدام به شكار مي‌كند.
وی با بیان اینکه اندکی غفلت می‌تواند راه را برای سودجویان هموار کند، خاطرنشان می‌کند: اگر تفکر و اندیشه‌ای پشت عضویت در این شبکه نباشد نتایج شومی را بخصوص برای جوانان در بردارد. این آسیب‌شناس معتقد است که نصیحت کارساز نیست باید آموزش از سوی نهادهای بخصوص مانند آموزش‌وپرورش، صدا و سیما و رسانه‌های مختلف منتقل شود.
لزوم آشنایی کاربران با آسیب‌های فضای مجازی
به عقیده ابهری اگر هر نهاد فرهنگی کار خود را به درستی اجرا کند دیگر هیچ وقت شاهد بروز چنین اتفاق‌هایی در فضای مجازی نخواهیم بود. وی تاکید می‌کند: از نگاه رفتارشناسي، باید به نوجوانان و جوانان آموزش دهيم؛ وی می‌افزاید: در يك پايش ميداني در بين 2650 جوان بين 17 تا 26 سال، هشتاد درصد از آنان حضور در فيس‌بوك را فقط به‌عنوان سرگرمي و گذراندن وقت اعلام كرده‌اند.10 درصد براي پيدا كردن دوست در كشورهاي ديگر، پنج درصد استفاده‌هاي علمي و فرهنگي و پنج درصد استفاده از فيس‌بوك را به‌عنوان ايجاد رابطه با جنس مخالف انتخاب كرده‌اند. بنابراين بايد آموزش‌هاي مهارت كاربردي به جوانان داده شود. وی به خانواده‌ها توصیه می‌کند: باید رویدادهایی را که در این فضای تاریک اتفاق افتاده است برای افراد بازگو کنیم تا آنان با آسیب‌هایی که در انتظارشان است آشنا شوند. وی با انتقاد از غفلت در سال‌های اخیر می گوید: متاسفانه در سال‌های اخیر مسئولان اجتماعی و فرهنگی ما غفلت کرده و از واقعیت‌های تلخ غافل شده بودند که همین موضوع موجب بروز اتفاق‌های ناگوار شده است. ابهري تاكيد مي‌كند:شكارچيان فرهنگي در سامانه فيس‌بوك، اهداف خود را شكار كرده و جمع مي‌كنند؛ اما ما بايد هوشيار باشيم. این آسیب‌شناس خاطرنشان می‌کند: جوانانی که عضو فيس‌بوك هستند و به‌علت اينكه اجازه عرضه توليدات فكري خود را در آن پيدا كرده‌اند، داراي اعتماد به نفس و غرور خاصي شده‌اند. وقتي يك جوان تراوشات فكري و ذهني خود را با بيش از 100 میلیون كاربر در سراسر جهان به اشتراك مي‌گذارد و از آن سوي دنيا لايک (پسنديده‌شدن) را مي‌گيرد، احساس غرور و شخصيت مي‌كند.
کد مطلب: 6344
آدرس مطلب: http://titronline.ir/vdci.5aqct1ap5bc2t.html?6344