نگاهی به وضعیت فروشگاه های اینترنتی در ایران
60 درصد فروشگاه های اینترنتی شکست می خورند
27 بهمن 1390 ساعت 10:42
فروشگاه های اینترنتی ایران در حالی وارد فضای رقابتی تر دهه 90 می شوند که هنوز ضعف مدیریت و زیرساخت مهم ترین دلایل شکست تجاری آنها را رقم زده اند.
فروشگاه های اینترنتی ایران در حالی وارد فضای رقابتی تر دهه 90 می شوند که هنوز ضعف مدیریت و زیرساخت مهم ترین دلایل شکست تجاری آنها را رقم زده اند.
شاید در اولین نشانه شناسی آسیب های فروشگاه های اینترنتی در ایران باید به این حقیقت اشاره کرد که هنوز آمار دقیقی از تعداد فروشگاه های اینترنتی وجود ندارد و تنها آماری که می توان به آن استناد کرد، عددی است که شرکت پست اعلام کرده اما آن هم دقیق نیست.
به گزارش عصر ارتباط، بنا بر اعلام شرکت پست، در حال حاضر حدود سه هزار فروشگاه اینترنتی برای تحویل کالا و مرسولات‌شان به دست مشتری با پست قرارداد دارند اما این عدد هم در واقع برگرفته از واقعیت نیست چرا که این فروشگاه‌ها تنها شامل حال فروشگاه‌هایی می‌شود که کالا می‌فروشند در حالی که تعداد زیادی از فروشگاه‌های اینترنتی خدماتی مثل فروش دامنه و هاست ارائه می‌دهند یا کالای آنلاین به فروش می‌رسانند.
در چنین شرایطی حتی رقمی از حجم فروش این فروشگاه‌ها هم در دسترس نیست تا بتوان برآوردی از ميزان فروش اینترنتی داشت و با داشتن یک برنامه بلندمدت و اعمال سیاست‌های تشویقی، نگاه مشتریان را به خرید اینترنتی جلب کرد.
بنا بر آماری که اخیرا یکی از کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات اعلام کرده است از هر پنج فروشگاه اینترنتی، سه فروشگاه شکست می‌خورد در اصل 60 درصد فروشگاه‌های اینترنتی با شکست مواجه می‌شوند.
به‌رغم اینکه انگیزه و ظرفیت بالایی در ایجاد و گرداندن فروشگاه‌های اینترنتی در میان جوانان ایرانی وجود دارد اما موسسان این فروشگاه‌ها چندان هم در زنده نگه داشتن فروشگاه‌شان موفق عمل نمی‌کنند.
شاید دلیل این عدم موفقیت‌ها را بایستی در بخش‌های زیادی جست‌وجو کرد. فروش اینترنتی را اگر صنعت جدیدی در بازار تجاری ایران قلمداد کنیم باید گفت هنوز راه بسیاری تا جا افتادن این تجارت به عنوان یک صنعت نوین باقی مانده است. برخی معتقدند که مدیران این فروشگاه‌های اینترنتی، هنوز استراتژی درستی را برای گرداندن کسب و کارشان در پیش نگرفته‌اند. برخی هم بی‌اعتمادی مشتریان به این نوع خرید را دلیلی بر بی‌رونقی کسب و کار فروشگاه‌های اینترنتی می‌دانند.
بنا بر آمار غیر رسمی، 70 درصد کسانی که از فروشگاه‌های اینترنتی خرید می‌کنند فقط یک بار اقدام به خرید کالا می‌کنند و دیگر به آن فروشگاه برنمی‌گردند.
حمید محمدی رئیس هیات مدیره فروشگاه اينترنتي دیجی‌کالا در گفت‌وگو با خبرنگار ما در خصوص دلایل ناموفق بودن فروشگاه‌های اینترنتی در ایران گفت: «در وهله اول بزرگ‌ترین آسیب را نگاه مدیران به این موضوع وارد می‌کند. در اغلب موارد این فروشگاه‌ها توسط افرادی تاسیس می‌شود که نگاه درستی به فروش آنلاین ندارند.»
او با دسته‌بندی این افراد به دو گروه گفت: «برخی از افراد سنتی هستند و فکر می‌کنند باید فروشگاه اینترنتی را در کنار کار خودشان داشته باشند که این کار استراتژیک و درست نیست چرا که فروشگاه اینترنتی توان شش‌دانگی می‌خواهد و باید با تمام قدرت و تمرکز همه‌جانبه آن را مدیریت کرد در حالی که در اکثر مواقع این کار توسط مدیران دست‌کم گرفته می‌شود.»
به گفته وی، نادیده گرفتن استراتژی‌های رقابتی همچون ارائه قیمت‌های مناسب‌تر و عدم اعمال روش‌های بازاریابی، فروشگاه‌های اینترنتی را با شکست مواجه می‌کند.
محمدی در ادامه به گروه دوم مدیران فروشگاه‌های اینترنتی اشاره کرد و گفت: «دسته دوم افرادی هستند که صرفا تخصص IT دارند، بدون اینکه سررشته‌ای از تجارت داشته باشند.»
او افزود: «داشتن نگاه تکنیکال در گرداندن فروشگاه اینترنتی کافی نیست و این کار نگاه تجاری و استراتژیک می‌خواهد.»
رئیس هیات مدیره دیجی‌کالا معتقد است اعتماد باید توسط خود فروشگاه‌ها به وجود بیاید و فروشگاهی که تمام نیرویش را به کار نمی‌گیرد خودبه‌خود باعث بی‌اعتمادی مشتری می‌شود.
او با تاکید بر اینکه گرداندن فروشگاه اینترنتی، تجارت بزرگی محسوب می‌شود، گفت: «سرعت تحول، سهولت در خرید و سرعت و کیفیت بالا در ارائه سرویس به مشتری از مزیت‌های رقابتی این فروشگاه‌ها به شمار می‌رود.»
محمدی در پاسخ به اینکه اعطای نشان اعتماد به فروشگاه‌های اینترنتی چه تاثیری در کسب و کارشان می‌تواند داشته باشد، گفت: «این کار در مجموع حرکت مثبتی است و می‌تواند در افزایش میزان اعتماد مشتریان موثر باشد اما کافی نیست زیرا اعطای این نماد مسائل کیفی کالاها را دربر نمی‌گیرد و تنها در حوزه تشخیص هویت و واقعی بودن فروشگاه وارد می‌شود.»
اگرچه او معتقد است نهادهای دولتی نباید در بحث ارزیابی فروشگاه‌ها دخالت کنند و این کار باید به نهادهای غیرانتفاعی که به ارزش و کیفیت کالا بها می‌دهند سپرده شود.
اما امیر رنگاور کارشناس تسهیل تجاری و توسعه کاربردهای مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در گفت‌وگو با خبرنگار ما ارائه نشان اعتماد به فروشگاه‌های اینترنتی را یکی از دلایل موفقیت این سایت‌ها برمی‌شمرد.
او در این خصوص گفت: «اینکه فروشگاه اینترنتی توسط شخص ثالث که اعتبار دولتی دارد تایید شود، می‌تواند تاثیر زیادی در رونق فروشگاه‌ها داشته باشد.»
رنگاور یکی از دلایل بی‌رونق بودن فروشگاه‌های اینترنتی را به ضریب نفوذ و سرعت پایین اینترنت در ایران نسبت می‌دهد. او در این باره گفت: «سرعت اینترنت در ایران آنقدر کم است که شخص به سختی می‌تواند از یک سایت بازدید و اقدام به خرید کند.»
این کارشناس مشکل را نشات‌گرفته از جای دیگری هم می‌داند. به گفته وی، بخشی از فروشگاه‌داران اینترنتی حتی به کار خودشان هم اعتقادی ندارند تا جایی که نزدیک به 30 تا 40 درصد از متقاضیان دریافت نشان اعتماد به‌رغم امکان ثبت‌نام اینترنتی ترجیح می‌دهند حضوری به مرکز بیایند چرا که فکر می‌کنند انجام کاری به صورت غیرحضوری هنوز امری بعید است.
او در این باره افزود: «الان قوانین تجارت الکترونیکی، اسناد الکترونیکی و آنچه قابل ارائه به محکمه بودن را می‌خواهد در دسترس است اما هنوز فرهنگ‌سازی درستی برای گرفتن سرویس‌های غیرحضوری انجام نشده است.»
رنگاور در پاسخ به اینکه چرا نشان اعتماد، کیفیت کالاها را تایید نمی‌کند، گفت: «ما مرجع کیفیت کالا نیستیم اما امکانی که در آینده روی سایت در نظر گرفته‌ایم این است که کالاهایی که در فروشگاه‌های اینترنتی به فروش می‌رسد دست‌کم ایران‌کد داشته باشند.»
در حال حاضر 31 فروشگاه اینترنتی نماد اعتماد دارند و 800 فروشگاه نیز برای دریافت این نشان درخواست داده‌اند.
کد مطلب: 4153
آدرس مطلب: http://titronline.ir/vdce.n8ebjh8zx9bij.html?4153