تيترآنلاين - آیا سیاست های ارزی دولت تغییر کرده است؟

تجربه یک سال اخیر نشان داد بانک مرکزی علیرغم عرضه و تزریق بسیار زیاد ارز به بازار عملاً در کنترل التهاب بازار ارز موفق نشد

بررسی اخبار و تصمیمات دولت و بانک مرکزی در هفته های اخیر نشان می دهد که برخلاف چنین روزهایی در سال گذشته که دغدغه دولت کنترل روند صعودی قیمت دلار و سکه ها بود، در هفته های اخیر حفظ موجودی ارزی و جلوگیری از بر باد رفتن ذخایر ارزی کشور به دغدغه اصلی تبدیل شده و کنترل قیمت دلار در اولویت بعدی قرار دارد.

به گزارش دنیای صنعت، طرح راه اندازی بورس ارز نیز با هدف هدایت تقاضای ارز به این بورس و همچنین پاسخگویی به بخشی از این تقاضا ازطریق ارز صادرکنندگان بخش خصوصی در راستای دغدغه حفظ ذخایر ارزی کشور به شمار می رفت که این طرح با مخالفت بخش خصوصی روبرو شد و هم اکنون نیز اجرای آن در هاله ای از ابهام قرار دارد.

از حدود یک سال و نیم پیش قیمت دلار و سایر ارزهای خارجی با افزایش و نوسانات غیرعادی مواجه شدند. بانک مرکزی جهت کنترل قیمت دلار و طلا به آسان ترین و دم دستی ترین راهکار یعنی عرضه سکه و ارز روی آورد.

براساس آمارهای موجود در 9 ماهه اول سال گذشته بانک مرکزی حدود 64 میلیارد دلار ارز به بازار عرضه کرد که تنها حدود 43 میلیارد دلار آن صرف واردات شد و حدود 20 میلیار دلار آن را سفته بازان حقیقی و حقوقی جذب کردند و این تازه جدا از عرضه های سنگین سکه و شمش طلا و پیش فروش کردن سکه جهت کنترل بازار بود.

براساس آمار و ارقام موجود تنها کارکرد بکارگیری ابزار عرضه توسط بانک مرکزی برباد رفتن حجم قابل توجهی از ذخایر ارزی و طلا بود. با آشکار شدن نشانه های ناکارآمدی این راهکار، بانک مرکزی از کنترل قیمت ها ناامید و تلویحاً کنترل قیمت سکه را از دستور کار خارج کرد و تلاش خود را به کنترل قیمت دلار معطوف کرد که البته در این راه نیز نه تنها به توفیقی دست نیافت بلکه با اتخاذ سیاست های غیرکارشناسی و متناقض و رسانه‌ای کردن طرحهای خام توسط مسئولین آن به بازار ملتهب ارز ناخودآگاه می‌دمید.

در هفته های اخیر و به دنبال آغاز موج جدیدی از جهش قیمت دلار و سایر ارزها، بالاخره برخی از کارشناسان و مسئولین با دخالت و ارائه راهکارهایی توانستند بانک مرکزی را به کنار گذاشتن ابزار عرضه جهت کنترل قیمت ها متقاعد کنند چرا تجربه یک سال اخیر نشان داد بانک مرکزی علیرغم عرضه و تزریق بسیار زیاد ارز به بازار عملاً در کنترل التهاب بازار ارز موفق نشد و توصیه کارشناسان این بود که بانک مرکزی از این پس درصدد حفظ ذخایر ارزی و جلوگیری از بربادرفتن آنها باشد.

اولین راهکار برای مدیریت ذخایر ارزی و درعین حال جلوگیری از اختلال در واردات کشور، بازتعریف مجدد اولویت بندی های کالایی و تخصیص ارز برای آنها بود که این امر مقدمه تشکیل بورس ارز گردد.

طرح راه اندازی بورس ارز دوام چندانی نداشت. بدنه بخش خصوصی و اتاقهای بازرگانی با آن مخالف بودند برخی از کارشناسان نیز بدلیل دراختیار داشتن عرضه ارز ازطرف دولت، اجرای این طرح را در ساماندهی عرضه و تقاضای ارز گام مهمی تلقی نمی کردند.

از همین رو در اواخر هفته گذشته با تشکیل کارگروه مشترک ارزی متشکل از دولت و مجلس مقرر شد بانک مرکزی عمده تقاضای ارز را از محل ارزهای ناشی از بخش دولتی و شرکتهای دولتی و نیز ارز حاصل از صادرات بخش خصوصی و به طور مشخص سهمیه 5/14 درصدی درآمدهای ارزی شرکت نفت و منابع ارزی صندوق توسعه ملی تأمین نماید.