تيترآنلاين - ايست قلبي مهم ترين عامل مرگ ورزشکاران

در همين ارتباط گروهي از پزشکان ايراني و خارجي تحقيق گسترده اي را انجام داده اند که چکيده اي از آن به اين شرح است

مرگ ناگهاني مارک وي وين فوئه بازيکن تيم ملي کامرون در زمين فوتبال، سبب شد از آن زمان به بعد تحقيقات فراواني حول اين موضوع تکان دهنده آغاز شود.

تحقيقاتي که به رغم پيشرفت سريع و گستره اش طي سال هاي پس از مرگ فوئه باز هم شاهد مرگ هاي اينچنين در خلال برگزاري مسابقات فوتبال بوديم. موضوعي که در چند وقت اخير باز هم گريبان يکي از فوتباليست ها را گرفت. موروسيني، فوتباليست شاغل در تيم ليورنو ايتاليا در خلال مسابقه به يک باره بر زمين افتاد و به رغم تلاش فراوان گروه پزشکي مستقر در ورزشگاه متاسفانه وي جان باخت تا مرگ تلخ ديگري به مرگ هاي اينچنين اضافه شود. در همين ارتباط گروهي از پزشکان ايراني و خارجي تحقيق گسترده اي را انجام داده اند که چکيده اي از آن به اين شرح است:

علت اصلي ناهنجاري ها مادرزادي است

تحقيقات پزشکي ثابت کرده که حدود 85 درصد از علل ناگهاني ورزشکاران در ميادين ورزشي ناشي از عارضه اي است که از بدو تولد در قلب و عروق ورزشکاران وجود داشته است. در نتيجه براي آن دسته از ورزشکاراني که استعداد مرگ ناگهاني قلبي و عروقي در خانواده وجود دارد و يا اينکه داراي برخي علايم و نشانه هاي بيماري قلبي را طي ورزش و استراحت حس مي کنند حتما به پزشکان ورزشي و متخصصان قلب و عروق مراجعه کرده و علاوه بر معاينه باليني و بررسي نوار قلب و اکوي قلب به درمان دارويي و يا به کمک جراحي به درمان ناهنجاري هاي مادرزادي اقدام کنند.

تعريف مرگ ناگهاني قلبي در ورزش

مرگ ناگهاني قلبي در يک ورزشکار به حالتي گفته مي شود که به صورت آني و بدون انتظار در حالات جسمي يک ورزشکار تغييراتي رخ دهد که در طي چند ثانيه و يا دقيقه وي را وارد حالات کوما و مرگ نمايد به شرطي که هيچ ضربه و ياحادثه اي به بدن ورزشکار وارد نشود. البته هر چند ميزان شيوع مرگ ناگهاني تقريباً از آمار بالايي برخوردار نيست ولي به ميزان سن و شرايط زندگي و ژنتيکي نيز بستگي دارد.
در يک ورزشکار که از جسم و روان بسيار سالمي برخوردار است اگر مرگ آني در زير 35 سال رخ دهد مورد تعجب همگان مي شود در افراد غير ورزشکار اگر مرگ آني رخ دهد بيشترين احتمال را به گرفتگي عروق کرونر مي توان نسبت داد.
البته در افراد بالاي 45 سال به عنوان عامل اصلي مي توان به گرفتگي عروق کرونر اشاره کرد که به عنوان شايع ترين علت مرگ ناگهاني است.
آناتومي مادرزادي آئورت و بطن چپ در بروز مرگ آني قلبي بسيار مؤثرندکه با اکوکارديوگرافي مشخص مي شود.

علل مرگ ناگهاني در ورزشکاران جوان

کارديوميوپاتي هيپرتروفيک (HCM):

اين بيماري به عنوان شايعترين علت مرگ ناگهاني در ورزشکاران است و حدود 35درصد عامل را شامل مي شود و به صورت ژنتيکي (مادرزادي) بوده و از هر 500 نفر، يک نفر بصورت مادرزادي اين اختلال را در قلب خود دارد.
در اين بيماري ضخيم شدگي بطن چپ و کوچک شدن حفره بطن چپ قلبي رخ مي دهد که ضخيم شدن ديواره بطن چپ و ديواره بين دو بطن در اکوکارديوگرافي مشاهده مي شود.
علائم: تنگي نفس کوششي، درد قفسه سينه، تپش قلب
تشخيص: معاينه باليني، اکوکارديوگرافي، نوار قلب (در خانواده هاي مستعد بايد اقدامات فوق از سنين نوجواني و جواني صورت گيرد)
درمان
1- دارويي: بتابلوکر،کلسيم بلوکر، ديزوپيراميد
2- جراحي: برداشتن بخشي از ميوکارد، سوزاندن ديواره توسط الکل از طريق پوست با کاتتر

ناهنجاري هاي مادرزادي شرائين کرونري

اين بيماري در حدود 20درصد موارد مرگ ناگهاني قلبي در ورزشکاران رخ مي دهد. معمولاً شريان کروناري چپ (LAD) بطور غيرطبيعي از سينوس والسالواي راست منشاء مي گيرد.گاهاً نيز شريان کرونري رشد کامل ندارد و يا اينکه اصلاً شريان کرونري فقط يکي باشد و يا از شريان ريوي منشاء بگيرد.

افزايش توده عضلاني قلب
در حدود 10درصد از ورزشکاراني که به مرگ ناگهاني در حين ورزش دچار مي شوند ناشي از ازدياد توده عضلاني قلب هست که سبب ازدياد وزن و سنگيني قلب ناشي از عوارض HCM مي شود.

پارگي آنوريسم آئورت
پارگي آئورت در حدود 5درصد موارد مي تواند عاملي براي مرگ ناگهاني ورزشکاران در اثر قلب و عروق باشد. مثلاً در سندرم مارفان.

سندرم مارفان
اين بيماري که بصورت ارثي و اتوزومال مي باشد در آن اختلالات قلبي، چشمي، اسکلتي وجوددارد. (گشادي در سينوس والسالوا، MVP، MR، AR و آنوريسم آئورت).

با تکنولوژي پيشرفته جراحي قلب و عروق، بسياري از بيماراني که سندرم مارفان دارند با تعويض شريان آئورت در نواحي آنوريسم، مي توانند داراي يک عمر طبيعي و بالاتر از 60 سال را داشته باشند.

تنگي دريچه آئورت
حدود 4درصد از علل مرگ ناگهاني ورزشکاران را تنگي دريچه آئورت تشکيل مي دهد که معمولاً به دليل داشتن آئورت دولتي و تب روماتيسمي با اثرات تخريبي در دريچه ايجاد مي شود.
ميوکارديت حاد 3درصد، ساير موارد 16 درصد شامل سارکوئيدوز،سيکل سل آنمي و ...

تغييرات قلبي تنفسي با ورزش
1. افزايش اندازه قلب
2. افزايش حجم ضربه اي قلب (SV)
3. افزايش برون ده قلبي
4. کاهش ضربان قلب
5. بزرگ شدن حفره بطن چپ و کمي هم راست بدون تغيير در ضخامت ديواره بطني در ورزشکاران استقامتي و ورزش هاي ايزوتونيک مثل دوندگان و شناگران استقامتي.
6. افزايش ضخامت ديواره بطني با عدم تغيير در حجم حفره بطني مثلا در وزنه برداران و کشتي گيران و پرتاب وزنه (ورزش هاي ايزوتونيک)
7. تکثير مويرگ هاي عضلاني قلب و افزايش تراکم مويرگي در عضلات مخطط.
8. افزايش حجم خون و مقدار کل هموگلوبين بدون تغيير در تراکم هموگلوبين.
9. کاهش در مصرف گليکوژن عضله و در نتيجه ذخيره سازي گليکوژن، زيرا از اسيدهاي چرب آزاد بعنوان سوخت و ساز استفاده مي شود و خستگي عضلاني کمتر رخ مي دهد و عملکرد ورزشي افزايش مي يابد.
10. کاهش توليد اسيد لاکتيک (افزايش آستانه بي هوازي)
11. افزايش توان هوازي حداکثر (افزايش مقدار Vo2 max )
12. افزايش تعداد و اندازه ميتوکندري، افزايش فعاليت چرخه کربس، افزايش محتوي ميوگلوبين، افزايش اکسيداسيون گليکوژن، افزايش منابع گليکوژن عضلاني، افزايش اکسيداسيون چربي، افزايش ذخاير ATP و PC عضلاني، افزايش ظرفيت دستگاه ATP-PC وافزايش ظرفيت هوازي در تارهاي عضلاني قرمز و سفيد.
13. کاهش فشارخون سيستوليک و دياستوليک در حال استراحت.
14. پيشگيري از سکته قلبي و مغزي و سرطاني.
15. کاهنده کلسترول و تري گليسيريد خون و کاهش بافت چربي سطح قلب و حذف پلاک هاي چربي از عروق کرونر قلب و همچنين ازدياد چربي مفيد خون (HDL) .

ورزشکاراني که دچار مرگ ناگهاني قلبي شده اند:

1) دونده ماراتن يوناني که در 2500 سال قبل (490 قبل از ميلاد) پس از اينکه از دشت ماراتن تا آتن به مسافت 42 کيلومتر و 195متر را دويد و در پايان دچار مرگ آني شد بعنوان اولين مرگ ناگهاني ثبت شده در طول تاريخ مي باشد.
2) مرگ ناگهاني در مارک وي وين فوئه فوتباليست مشهور تيم ملي کامرون که در سن 23 سالگي در جام کنفدراسيونها دچار ايست قلبي شد و نقش بر زمين گشت.
3) ميکولوش فهر فوتباليست 24 ساله از باشگاه بنفيکاي پرتغال که در مسابقات جام باشگاههاي پرتغال دچار مرگ ناگهاني شده و پس از کالبد شکافي مشخص شد که دچار ايست قلبي گشته است.
4) هانک گاترز (Hank Gathers) قهرمان بسکتباليست آمريکايي در ليگ برتر NBA در سال 1990 نقش بر زمين شد و فوت کرد.
6) فاليمن ستاره المپيک تيم واليبال آمريکا در سال 1986 در حين مسابقه با تيم واليبال ژاپن بطور ناگهاني در اثر سندرم فارمان فوت کرد.
7) مسلم طلوعي، ملي پوش فوتسال کشور که در حين بازي در جام رمضان دچار مرگ ناگهاني در حين مسابقه شد.
8) منوچهر توسلي، کوهنورد با سابقه تهراني که در حين کوهنوردي در قله دارآباد دچار ايست قلبي شده و فوت کرد.
9) افشين شعبانيان، دونده ماراتن رامسري با 20 سال سابقه در ماراتن که در حين دويدن دچار ايست قلبي شد و جان داد.
10) نويد بهنيا، قهرمان پرورش اندام اهل ساري با 27 سال سن که به دليل ايست قلبي فوت نمود.