پيامدهاي تصميمي كه مردم را به مصرف بيشتر سوخت ترغيب مي‌کند

کامران نرجه

مسئولان ستاد مديريت حمل و نقل و سوخت و طراحان ايده سهميه بندي بنزين بايد در پي حفظ شعار مصرف کمتر سوخت باشند و اين قبيل تصميم‌ها مردم را به مصرف بيشتر سوخت ترغيب مي‌کند که مغاير با اهداف اوليه هدفمندي يارانه‌هاست

در خبرها به نقل از مدير عامل شرکت پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي آمده بود که دارندگان سهميه بنزين 100 توماني فقط تا پايان ارديبهشت فرصت دارند تا نسبت به مصرف سهميه ذخيره شده در کارت هوشمند سوخت خود اقدام کنند، در غير اين‌صورت از اول خرداد بنزين 100 توماني ذخيره شده آنها به بنزين 400 توماني تبديل مي‌شود.

اين تصميم که در مغايرت کامل با وعده‌هاي قبلي مسئولان ستاد مديريت حمل و نقل و سوخت و ستاد هدفمندي يارانه‌ها قرار دارد، مي‌تواند تبعات ناگواري را براي اعتبار وعده‌هاي بعدي دولت به همراه داشته باشد.‏

تاکنون بارها از سوي رئيس ستاد مديريت حمل و نقل و سوخت به مردم وعده داده شده بود که سهميه بنزين 100 توماني ذخيره شده در کارت سوخت خودروها حق مسلم ذخيره کنندگان و نمايانگر مديريت صحيح آنها در مصرف سوخت است که حق بهره برداري از آن هيچگاه از بين نمي‌رود و همواره متعلق به دارنده کارت سوخت است، اما تصميم اخير دولت براي از بين بردن اين حق يا تبديل کردن آن به بنزين 400 توماني باعث خواهد شد تا از ميزان اعتماد عمومي به ساير وعده‌هاي مسئولان کاسته شود.

علاوه بر اين شايسته بود دولت دارندگان سهميه ذخيره شده بنزين 100 توماني را به عنوان مجريان الگوي مصرف صحيح انرژي تشويق کند، نه اينکه آنها را از بهره مندي حق خود محروم سازد.

از سوي ديگر مهلت تعيين شده براي مصرف اجباري سهميه‌هاي ذخيره شده در کارت سوخت خودرو‌ها بسيار كم است و هجوم دارندگان سهميه‌هاي بنزين 100 توماني به جايگاههاي سوخت و ازدحام غير طبيعي در پمپ‌هاي بنزين را موجب شده است. اين مشکل با در نظر گرفتن محدوديت برداشت 60 ليتري بنزين از کارت‌هاي سوخت در هر روز مي‌تواند مشوقي براي ذخيره سازي بنزين 100 توماني در منازل و انبارها باشد که قطعا خطرات زيادي براي شهروندان به همراه دارد.‏

دارندگان سهميه‌هاي ذخيره شده بنزين 100 توماني که اميد خود را از تشويق دولت براي رعايت الگوي مصرف سوخت از دست داده‌اند، به خوبي واقفند که قيمت بنزين در اجراي مرحله دوم هدفمندي يارانه‌ها بزودي افزايش خواهد يافت، بنابراين ممکن است ترجيح دهند براي جبران حقوق از دست رفته خود به جاي مصرف اجباري يا فروش آزاد بنزين‌هاي ذخيره شده در مهلت تعيين شده، سهميه خود را در منازل مجددا ذخيره کنند و پس از اجراي مرحله دوم هدفمندي يارانه‌ها با قيمت بالاتري بفروشند و اين مساله احتمال انفجار و آتش سوزي در محل ذخيره سازي بنزين را بالا مي‌برد و امنيت عمومي را به مخاطره مي‌اندازد.‏ اين موارد فقط بخشي از تبعات تصميم اخير ستاد هدفمندي يارانه‌ها است که با يک مديريت معقولانه مي‌شد از بروز آن اجتناب کرد. اگر واقعا سامانه هوشمند سوخت براي عرضه بنزين با 4 نرخ در مرحله دوم هدفمندي يارانه‌ها تعريف نشده است و توانايي چنين کاري را ندارد، يك پيشنهاد مي‌تواند اين باشد كه مابه التفاوت قيمت بنزين 100 توماني ذخيره شده در کارت سوخت مردم تا بنزين 400 توماني به عنوان يارانه تشويقي به حساب دارندگان سهميه‌هاي ذخيره شده واريز يا حداقل مهلت بيشتري به آنها داده ‌شود تا سهميه‌هاي ذخيره شده را بدون عجله و در يک فرصت مناسب استفاده کنند.

البته ديروز عليرضا ضيغمي معاون وزير نفت اعلام کرد در صورتي كه افراد نتوانند سهميه بنزين 100 توماني ذخيره شده خود را مصرف كنند، پس از پايان ارديبهشت هر ليتر بنزين100 توماني آنها به دوليتر بنزين با نرخ 400 تومان تبديل مي‌شود که البته به نظر مي‌رسد اين تصميم هم عادلانه نيست.

چرا که دارندگان اين نوع سهميه‌ها به ازاي هر ليتر بنزين ذخيره شده قبلي از اين پس بايد 4 برابر بيشتر پول بپردازند و افزايش دو برابري سهميه ذخيره شده فقط نيمي از حقوق يارانه‌اي آنها را تامين مي‌کند.

از اين رو مسئولان ستاد مديريت حمل و نقل و سوخت و طراحان ايده سهميه بندي بنزين بايد در پي حفظ شعار مصرف کمتر سوخت باشند و اين قبيل تصميم‌ها مردم را به مصرف بيشتر سوخت ترغيب مي‌کند که مغاير با اهداف اوليه هدفمندي يارانه‌هاست.