عدد کوچکی نیست. این طور که دیروز وزیر بهداشت ودرمان اعلام کرد، عدد بیمارانی که به زیر خط فقر سقوط میکنند. حدود 3 میلیون و 750 هزار نفر است. یعنی 5 درصد از افراد جامعه. پس با این حساب، وزارت بهداشت و درمان چه میکند؟
تاريخ انتشار: سه شنبه ۲۵ مهر ۱۳۹۱ ساعت ۱۴:۰۳
عدد کوچکی نیست. این طور که دیروز وزیر بهداشت ودرمان اعلام کرد، عدد بیمارانی که به زیر خط فقر سقوط میکنند. حدود 3 میلیون و 750 هزار نفر است. یعنی 5 درصد از افراد جامعه. پس با این حساب، وزارت بهداشت و درمان چه میکند؟
واقعیت این است که کارشناسان غیر دولتی نظام بهداشت و درمان میگویند هزینه ای که بیماران ایرانی برای درمان خود میپردازند، دست کم 70 درصد از هزینه تمام شده درمان آنهاست و دولت در خوشبینانه ترین حالت ممکن، فقط 30 درصد از هزینهها را میدهد. هزینههایی که شامل داروهای گران قیمت خارجی، زیر میزی پزشکان (که امروز برای آنها حق شده) و همچنین هزینه های بعد از مرخصی از بیمارستان و دوره نقاهت میشود. ولی کارشناسان و مسئولان دولتی نظام سلامت خبر از هزینه کرد 55 درصدی مردم برای درمان میدهند. حالا چه فرقی دارد 55 یا 70 درصد؟ واقعیت در این است که با وجود تاکید اصول قانون اساسی برای درمان رایگان و همه گیر، دولت در نظام بهداشت و درمان، کاهلی فراوانی کرده، به قسمی که به گفته نمایندگان عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، اولویت نظام سلامت در بودجه کشور برای دولت، از ردیف پانزدهم بالاتر نمیآید. دیروز در همایش مسئولان نظام سلامت که در مجموعه رازی و در کنار برج میلاد برگزار شد، وزیر بهداشت و درمان همان سخنانی را بر زبان آورد که از روز اول نشستنش بر تخت مدیریت کلان بر طبابت این کشور تکرار کرده بود: پول نداریم!
بیمهها، فقط یک ششم هزینهها را میدهند مرضیه وحید دستجردی در سخنرانی خود، با اشاره به جایگاه اندک بیمه های دولتی در پرداخت هزینه های درمان گفت: «بنده به این مسئله بارها پرداختهام و ما باید نحوه تأمین منابع را اصلاح کنیم. زیرا ما در شاخصهای تأمین منابع دچار ضعف هستیم که باید جبران شود زیرا مردم هم اکنون 9/54 درصد از هزینههای سلامت را از جیب میپردازند و بیمهها فقط 6/18درصد را تأمین میکنند و دولت نیز حدود 20 درصد آن را متقبل شده و در نهایت بیمههای خصوصی در حدود 7 درصد از این هزینهها را پرداخت میکنند.»به گفته وی حدود 5 تا 5/7 درصد مردم نیز سالانه به دلیل ابتلا به بیماریهای صعبالعلاج به زیر خط فقر میروند. او از دولت خواست : «باید نحوه تأمین منابع برای برقراری عدالت در سلامت اصلاح شود.»این سخنان در حالی عنوان شده که دولت همواره، خود را زمینه ساز عدالت در تمام شئون کشور دانسته، در حالی که نمونه علنی بی عدالتی در کشور، نظام سلامت حاکم بر جامعه است. نظامی که تعیین میکند مردم بیش از نیمی از هزینه درمان خود را از جیبهای خالی شان بپردازند. او در بخش دیگری از سخنانش درباره چتر بیمه ای در کشور، آمارهایی را ارائه کرد که نشان میدهد با وجود تبلیغات فراوان برای بیمه های گسترده و فراگیر، هنوز 8/16درصد از جمعیت کشور فاقد هر گونه بیمهای هستند. تحقیقات وزارت بهداشت و درمان نشان میدهد فقط 83 درصد جمعیت دارای بیمه هستند و 5 درصد جمعیت کشور نیز دارای 2 دفترچه بیمه هستند. این در حالی است که کارشناسان مستقل نیز به دلیل محدود بودن خدمات بیمه ای، از جمله توجه نکردن به بیمه دندان پزشکی، میگویند چتر فعلی بیمهها نیز پاسخگوی همه نیازهای درمانی مردم بیمه شده نیست.ولی با این حال وزارت بهداشت میگوید به هر حال باید این 8/16درصد کشور که فاقد هرگونه بیمهای هستند تحت پوشش بیمه قرار گیرند. وزیر بهداشت در این باره گزارش میدهد: «در سال 90 توانستیم شاخصهای جمعیت و DHS را تهیه کنیم زیرا هزینههای سلامت یک مبحثی است که دولت و همه باید به آن بپردازند بر اساس آمارها و نمودارها هزینههای جاری کشور افزایش مییابد ولی منابع حوزه بهداشت روند صعودی ندارد که این مسئله باید اصلاح شود.»به گفته وی دستاندرکاران حوزه سلامت میتوانند با این بررسیها، نقش خودشان را در برطرف کردن مشکلات تأمین منابع در برنامهریزی کشور به صورت ملی، استانی و منطقهای ایفا کنند تا این روند بودجهها حالت معکوس پیدا کند.
ایران، همردیف پاکستان وزیر بهداشت البته با مقایسه ایران و پاکستان، وضعیت کشور ثروتمند ما را با یکی از فقیرترین کشورهای آسیایی، بررسی کرد و گفت: «دولت و بیمهها فقط 45 درصد هزینههای حوزه سلامت کشور را میپردازند در حالی که دولتهای اکثر کشورها 70 درصد تأمین منابع سلامت را برعهده دارند و این در حالی است که امروز بیش از 54 درصد هزینههای سلامت از جیب مردم پرداخت میشود و در دیگر کشورها مردم کمتر از 20 درصد پرداخت میکنند.»به گفته مرضیه دستجردی فاصله کم ایران با کشور پاکستان در زمینه پرداخت هزینههای سنگین سلامت از جیب مردم نشان میدهد این فاصله را باید پر کنیم.به گفته وی باید ساختار در این زمینه اصلاح شود، ولی به نظر میرسد تا زمانی که سلامت و بهداشت مردم در اولویت پانزدهم برای دولت است، ایران، باز هم در اقتصاد سلامت، هم ردیف پاکستان خواهد ماند.