تيترآنلاين - چه موجر و چه مستأجر داراي حقوق و وظايفي‌اندكه بعد از تنظيم قرارداد اجاره براي آنها به وجود مي آيد. از طرفي با توجه به تغيير قوانين مربوط به اين عقد در سال 1376 ضروري است تا به آثار اين قرارداد براي طرفين عقد اشاره‌اي داشته باشيم. اجاره‌نامه هم مي تواند به صورت رسمي در محضر و هم توسط افراد عادي تنظيم شود.
1-تعريف عقد اجاره: عقدي است كه برابر آن مستأجر مالك منافع مالي
مي شود كه به اجاره او در مي آيد. (عين مستأجره)
2- مدت: در اجاره مسكن مدت اجاره كه عبارت است از يك ماه، يك‌سال‌و... بايد مشخص و در قرارداد گنجانده شود والا عقد باطل است.
موجر: كسي است كه مالك بوده و يا از طرف مالك اجازه دارد تا ساختمان را اجاره دهد.(اجاره دهنده)
مستأجر: كسي است كه ساختمان را از موجر اجاره مي‌كند.(اجاره‌كننده)
توجه: مشخصات اجاره دهنده و اجاره‌كننده بايد دقيقاً در قرارداد آورده شود و اگر هركدام از آنها به رضايت و نمايندگي از طرف ديگري مبادرت به تنظيم عقد مي‌كنند بايد دليل قابل اطمينان و موثقي (مانند وكالت‌نامه رسمي) ارائه دهند.
عين مستأجره: مورد اجاره بايد با مشخصات كامل در قرارداد آورده شود براي مثال تمامي شش دانگ يك واحد آپارتمان واقع در خ... به مساحت... جزو پلاك ثبتي... با حق استفاده از آب، گاز،تلفن، پاركينگ و... .
نوع استفاده از عين مستأجره: بايد در قرارداد قيد شد كه از عين مستأجره چه استفاده‌اي مي‌شود براي مثال جهت سكونت، دفتر اداري، دفتر وكالت، آرايشگاه زنانه و... و اگر براي سكونت خانواده است تعداد نفرات آورده شود.
اجاره بها: معمولاً اجاره‌بها ماهانه تعيين مي‌شود و مبلغي نيز به عنوان پول پيش يا رهن و... پرداخت مي شود كه ضروري است نحوه پرداخت و شماره چك‌ها يا سفته‌هاي رد و بدل شده و... دقيقاً در قرارداد بيايد. براي مثال اجاره‌بها درمدت يك سال شمسي از تاريخ ... لغايت... از قراري ماهي... ريال است كه در اول هر ماه و طي رسيد كتبي از سوي مستأجر پرداخت مي‌شود.
ضمانت اجراي عدم پرداخت اجاره: درصورت عدم پرداخت اجاره‌بها موجر مي تواند شروطي را به نفع خود در قرارداد بگنجاند براي مثال در قرارداد ذكر شود:
در صورت تأخير بيش از ده روز در پرداخت اجاره‌بها موجر مي‌تواند اجاره‌نامه را فسخ و طبق قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 1376 مورد اجاره را تخليه كند.
پيش‌پرداخت: اگر مستأجر مبلغي به عنوان وديعه، رهن، پيش‌پرداخت و ... به موجر پرداخت بايد در قرارداد ذكر شود براي مثال:
مستأجر مبلغ .... ريال نقداً يا طي چك شماره ... به عنوان قرض‌الحسنه و ... به موجر پرداخت نموده است. زمان بازپرداخت اين وجه، پايان مدت اجاره يا زمان فسخ مي‌باشد و وجه هنگامي مسترد مي شود كه مستأجر هزينه‌هاي مربوط به مدت استفاده‌اش از قبيل شارژ ساختمان،‌هزينه آب، برق،‌تلفن، گاز و... را پرداخته باشد و مورد اجاره را تحويل مستأجر كند.
شروط: هريك از طرفين حق دارند برمبناي منافع و امكانات و اراده خود شرايطي را در قرارداد بگنجاند كه اگر مورد قبول طرف مقابل قرار گرفت داراي اثر حقوقي خواهد بود براي مثال:
1-ماليات مستغلات و عوارض شهرداري و تعميرات اساسي بر عهده موجر و هزينه‌هاي استفاده از حفاظت و نظافت ساختمان با مستأجر است.
2- مستأجر حق انتقال مورد اجاره را به ديگري دارد يا ندارد.
3- مستأجر متعهد است كه عين مستأجره را سالم و بدون عيب و نقص (ازقبيل عدم شكسته شدن در، پنجره،‌كليد و...)تحويل موجر دهد.
4- اگر مستأجر قبل از پايان مدت اجاره تمايل به تخليه عين مستأجره دارد مكلف است مراتب را يك ماه قبل، از طريق اظهارنامه به اطلاع موجر برساند و يك ماه اجاره‌بهاي اضافي و بلاعوض را به موجر بپردازد.
توجه: بهتر است در قرارداد اجاره قيد شودكه مورداجاره به تصرف مستأجر داده شده است يا خير.
امضاء: قرارداد بايد به امضاي موجر و مستأجر و دونفر گواه برسد يك نفر گواه موجر و يك نفر گواه مستأجر، زيرا اگر طرفين بخواهند قرارداد اجاره آنها تحت شمول مقررات ماده 2قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 1376 قرار بگيرد امضاي دو نفر گواه زير قرارداد ضروري است.