چه کشورهایی جایگزین نفت ایران می شوند؟

ظاهرا و به استناد امارهای اعلام شده ازسوی کشورهای مختلف عربستان ، عراق و لیبی و روسیه کشورهایی هستند که کمر به همت بستند تا نفت خود را جایگزین نفت ایران کنند

با وجود گذشت نزدیک به سه ماه از خبر اعمال تحریم نفتی اروپا علیه ایران و بحث جایگزینی نفت سایر کشورهای تولید کننده نفت به جای نفت ایران برای خریداران هنوز هم مباحث مختلفی در این خصوص منتشر می شود که نشان دهنده عدم توانایی کشورهای اروپایی در یافتن جایگزین مناسب به جای ایران است .

با این حال و با توجه به این که کشورهای اروپایی تنها سه ماه تا اعمال تحریم های نفتی خود علیه یاران فرصت دارند تلاش بیشتری برای یافتن جایگزین مناسب انجام می دهند که در این راستا خبرهای جایگزینی و مذاکرات متعددی به گوش می رسد به طوری که تا کنون سریلانکا مذاکرات خود را برای جایگزینی نفت ایران با عراق ادامه داده و یونان نیز رسما نفت لیبی را جایگزین نفت ایران کرده است البته ایران نیز در راستای بدهی دو شرکت یونانی صادرات نفت خود به این دو شرکت را قطع کرد . 

اما کاهش صادرات نفت ایران در حالی صورت می گیرد که بنا بر گزارش رویترز ، نهاد مالی مورگان استانلی آمریکا اعلام کرده است که کاهش صادرات نفت ایران باعث شده است که قیمت جهانی نفت ۱۵ درصد گران شود . 

با این حال و هر چند که هر روز خبر جدیدی از اظهارات مسولان برای جایگزینی کشور فروسنده نفت به جای ایران مطرح می شد که البته در این میان برخی از کشورها نیز همچنان به خرید نفت ایران ادامه می دهند تا بتوانند شرایط جایگزینی نفتی به جای ایران را فراهم کنند. 

در این میان ظاهرا و به استناد امارهای اعلام شده ازسوی کشورهای مختلف عربستان ، عراق و لیبی و روسیه کشورهایی هستند که کمر به همت بستند تا نفت خود را جایگزین نفت ایران کنند حال این که اکثر کارشناسان نفتی معتقدند که کشورهای خریدار نفت ایران به دلیل انطباق پالایشگاههایشان با نفت ایران نمی توانند در فرصت مشخص شده از نظر فنی شرایطی را فراهم کنند تا پالایشگاههای خود را با نفتی غیر از نفت ایران تطبیق دهند. 

در همین راستا در شش ماه اخیر تولید نفت عراق به صورت چشمگیری افزایش یافته است و این مساله فرصت بی نظیری را در اختیار دولت بغداد قرار داده است. اما با توجه به اینکه کیفیت نفت عراق نزدیک به کیفیت یک نوع از نفت نیمه سنگین ایران است و عراق دارد با کشورهایی که وارداتشان وابسته به نفت ایران بوده و الان با توجه به فرا رسیدن فصل تحریم ها دچار اشکال خواهند شد، ارتباط برقرار می کند تا نفت خود را جایگزین صادرات نفت ایران کند. 

همچنین سریلانکا نیز به تازگی اعلام کرده است که قصد دارد با متوقف کردن واردات نفت از ایران ، نفت مورد نیاز خود را از عراق و عربستان تامین کند. مهمتر از سریلانکا از نظر میزان فروش نفت باید به کره جنوبی اشاره کرد که عراق به تازگی این اطمینان را به کره جنوبی داده است که در صورتی که محدودیت های صادراتی در مورد فروش نفت ایران کره جنوبی را دچار اشکال کند ، با توجه به کیفیت ویژه نفت ایران، عراق به سرعت حاضر خواهد بود که جای نفت خالی ایران را پر کند. 

این در حالی است که از نظر کیفیت برای نفت صادراتی ایران یک جانشین وجود دارد که جزء کشورهای اوپک نیست، بلکه نفت اورال روسیه است که روس ها با آرامش و کم سر و صدا دارند آن را جایگزین نفت ایران برای پالایشگاه های اروپا می کنند. 

در عین حال در حالی که مقامات عربستان همواره از عدم جایگزینی خود در فروش نفت به خریداران همیشگی نفت ایران صحبت می کنند اما عملکرد واقعی انها نشان می دهد که مقامهای عربستان سعودی از جولای ۲۰۱۱ تاکنون سه بار با مقامات چینی در مورد کم کردن نگرانی آنها درباره محدودیت های واردات نفت از سوی ایران در تماس بوده اند و سعی کرده اند تا خود را به عنوان جایگزین مناسب نفت ایران نشان دهند اما بازهم بنا به اعتقاد کارشناسان، کشورهای خریدار نفت ایران نمی توانند در این مهلت کوتاه پالایشگاهها و تجهیزات نفتی خود را که بر پایه نفت سنگین ایران پایه ریزی شده است را بر پایه نفت جدید تغییر دهند .
 
در همین راستا البته پالايشگاه توپراش تركيه که جهت تامين امنيت عرضه نفت خام خود به دنبال منابع جايگزين نفت خام ايران از كشورهاي عربستان، عراق و احتمالاً روسيه و با حجم كمتر از ليبي است . به گونه ای که به گفته سخنگوي توپراش اين اقدام به دنبال تصميم كاهش واردات نفت خام ايران به ميزان ۲۰ درصد صورت گرفته است . ميزان كاهش در نظر گرفته شده براي واردات نفت خام ايران در مجموع ۱۰۰ درصد واردات نفت خام تركيه را شامل مي شود .البته تر كيه نيمي از نفت خام مورد نياز خود را از ايران وارد مي كند و نفت خام هاي عربستان، عراق و احتمالاً روسيه گزينه هاي مطلوب براي جايگزين شدن نفت خام ايران هستند. در عین حال برخی امارها حکایت از جایگزینی کشورهای آفریقایی به جای نفت ایران دارد به گونه ای که منابع ثبت شده از تجارت و حمل و نقل می گویند که کشورهای آسیایی یک چهارم خرید نفتی خود را از ایران کاهش داده، در مقابل هند و چین خرید نفتی خود را از کشورهای آفریقایی بالا برده اند. 

آمریکای شمالی، آسیا و اروپا برای کسب بازار نفت آفریقا رقابت سختی دارند. از ویژگی های نفت این منطقه کیفیت بالای آن است که سولفور کمی در آن پیدا می شود. برخی کارشناسان مدعی اند نفت این منطقه برای کشورهایی که به دنبال جایگزینی برای نفت ایران می گردند می تواند مناسب باشد. 

گزارش ها نشان می دهد که مشتریان آسیایی به طور متوسط ۱.۸۱ میلیون بشکه نفت از این منطقه خریداری می کنند. 

بر اساس این گزارش خرید نفت این کشورها از این منطقه در ماه فوریه ۱.۸ میلیون و برای ماه ژانویه و فوریه ۱.۸۲ میلیون بشکه بوده است. پیش بینی می شود که دریک چهارم ابتدایی سال ۲۰۱۲ خرید مشتریان آسیایی از این منطقه نزدیک به ۱.۸۴ میلیون بشکه در روز برسد. این در حالی است که نسبت به مدت مشابه سال قبل این رقم ۱.۵۷ میلیون بشکه نفت بوده است. 

مهمترین کشورهای صادر کننده نفت در این منطقه، نیجریه، آنگولا و کشورهای غرب آفریقا هستند. کارشناسان می گویند که در هفته های آتی احتمال افزایش تولید نفت در این منطقه وجود دارد. منابع نزدیک به چین می گویند که این کشور از آنگولا برای ماه فوریه، ۲۰ درصد افزایش خرید نسبت به دسامبر سال ۲۰۱۱ داشته است. 

به این جهت ظاهرا تنها کشورهای که از نظر فنی بنا به گفته کارشناسان نفتی قابلیت جایگزینی با نفت ایران را دارند کشورهای افرایقایی هستند با این حال تلاش کشورهای همسایه ایران برای جایگزینی نفت ایران همچنان ادامه دارد به گونه ای که این بار رییس جمهور کره جنوبی به جای سفر به عربستان و عراق به سمت قطر رفته و با مقامات این کشور به مذاکره پرداخته است البته وی پیش از این با مقامات عربستان پای میز مذاکره نشستند . 

چین، هندوستان و ژاپن، سه واردکننده دیگر نفت ایران نیز کم و بیش تحت فشارند تا از خرید نفت ایران خودداری کنند. پکن میزان واردات این کالا از ایران را نسبت به سال قبل، نه به دلیل تحریم، بلکه به دلیل محدودیت ناشی از قراردادها به میزان زیادی کم کرده است.کره جنوبی، پنجمين کشور بزرگ واردکننده نفت جهان، ۸۷ درصد نفت مورد نياز خود را از خاورميانه تأمين ميکند که ۹ درصد آن از ايران است. 

این در حالی است که کشورهای خریدار نفت ایران هنوز نتوانسته اند خود را با شرایط جدید وفق دهند و هنوز نیازمند خرید از ایران هستند و و این امر موجب شده تا میزان فروش نفت ایران نه به میزان زیادی کاهش یابد به گونه ای که بر اساس گزارش نشریه پلاتز تولید نفت ایران در اسفند به ۳.۴ میلیون بشکه در روز رسیده که این میزان نسبت به ماه گذشته تنها ۱۰۰ هزار بشکه کاهش داشته است . 

بر اساس این گزارش تولید نفت ۱۲ عضو اوپک طی ماه فوریه به ۳۱.۲۷ میلیون بشکه در روز رسیده بود . بر این اساس افزایش ۳۲۰ هزار بشکه ای تولید نفت عراق، لیبی و عربستان در این مدت با کاهش ۲۰۰ هزار بشکه ای تولید نفت ایران و آنگولا همراه شده است . 

بر این اساس تولید نفت عربستان نیز طی ماه گذشته با ۵۰ هزار بشکه افزایش به بیش از ۹.۹ میلیون بشکه در روز رسیده است . تولید نفت آنگولا نیز در این مدت با افت ۱۰۰ هزار بشکه ای روبرو شده است . تولید نفت اوپک طی ماه مارس ۱.۳۹ میلیون بشکه بیشتر از سقف تعیین شده ۳۰ میلیون بشکه در روز است . 

از سوی دیگر بنا به اظهارات رئیس صندوق بین‌المللی پول اختلال در صادرات نفت ایران، قیمت نفت را به بیش از ۱۶۰ دلار می‌رساند که این امر نشان دهنده افزایش ۳۰ درصدی است .

مرجع : سکو نیوز