در احوالات خانه‌به‌دوشی نمایشگاه کتاب

باید دید باغ کتاب توان پذیرش روزانه نزدیک به 500 هزار نفر بازدیدکننده را دارد؟ آیا امکانات موجود در باغ کتاب، پاسخ‌گوی خیل بازدیدکنندگان این رویداد بزرگ فرهنگی هست یا نه؟

با توجه به آمار خیره‌کننده‌ای که وزیر ارشاد از میزان استقبال مردم از نمایشگاه کتاب داد، باید دید باغ کتاب توان پذیرش روزانه 500 هزار نفر بازدیدکننده را دارد؟

در حالی که در اغلب کشورهای جهان، نمایشگاه کتاب دیگر یک پدیده‌ ناشناخته و محیرالعقول نیست و برگزاری آن به‌صورت روتین و منظم کاملاً جا افتاده است، همچنان در کشور ما بزرگ‌ترین جشن کتاب، با بحران فضا مواجه است. این در حالی است که نمایشگاه‌های مشابه خارجی نه‌تنها جای مشخص و شناخته‌شده‌ای دارند، بلکه ازسوی برگزار کنندگان، غرفه‌های ثابتی هم به ناشران تعلق گرفته است تا مراجعان به نمایشگاه دچار گنگی نشوند.

اما در کشور ما مهم‌ترین رویداد سالانه کتاب، همیشه خانه‌به‌دوش بوده است. مدت‌ها در محل نمایشگاه بین‌المللی تهران با مشکلات متعدد روبه‌رو بود؛ ازجمله پیاده‌روی‌های بیش از اندازه که انرژی بازدیدکننده را تخلیه می‌کرد و معضلی به نام حمل و نقل و کمبود وسایل ایاب و ذهاب. این مشکلات باعث شد نمایشگاه کتاب به مصلی امام خمینی(ره) نقل مکان کند.

گرچه وجود دو ایستگاه مترو در دو سوی مصلی امام(ره) به‌لحاظ رفت و آمد شرایط بهتری را فراهم کرده و به لحاظ امکاناتی، شبستان اصلی مصلی وضعیت مناسبی دارد، ولی حقیقت این است که مشکلات اصلی همچنان به قوت خود باقی است. مثلاً چادرهایی که در حاشیه شبستان برپا می‌شود، همان مشکلی را دارند که در نمایشگاه بین‌المللی هم وجود داشت: گرما، نبود سیستم تهویه و سالم‌سازی هوا و گرد و خاک. وانگهی، معضل پیاده‌روی اجباری و خسته‌کننده هم حل نشده است. از آن بدتر سرگشتگی مردم در یافتن غرفه‌های مورد نظر مشکلی است که همچنان پابرجاست و حتی تعدد ایستگاه‌های اطلاعات هم نتوانسته است این معضل را حل کند.

گویا مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصمیم جدیدی برای محل برگزاری نمایشگاه کتاب گرفته‌اند. حرف‌هایی از باغ کتاب تهران می‌شنویم که قرار است به‌عنوان محل دایمی نمایشگاه کتاب تهران انتخاب شود.

باغ کتاب در تپه‌های عباس‌آباد قرار دارد و از شمال شرقی با فرهنگستان ‌علوم و فرهنگستان‌ زبان و ادبیات فارسی، از شمال غربی با باغ هنر، از شرق با کتابخانه ملی ایران و از غرب با باغ - موزه‌ دفاع مقدس همسایه است. این باغ 110هزار مترمربع وسعت دارد که 65 هزار مترمربع آن ساختمان نمایشگاهی، تالارهای همایش و فضای اداری است و بقیه‌ این مساحت را فضای سبز و یک دریاچه‌ مصنوعی تشکیل می‌دهد.

از طرفی مهم‌ترین هدف ساخت باغ کتاب توسط شهرداری تهران، ایجاد یک پایگاه و نمایشگاه چهارفصل برای کتاب عنوان شده که ظاهراً هدفی همسو با برگزاری نمایشگاه سالانه کتاب تهران دارد. اما با توجه به آمار خیره‌کننده‌ای که وزیر ارشاد از میزان استقبال مردم از نمایشگاه کتاب داد، باید دید باغ کتاب توان پذیرش روزانه نزدیک به 500 هزار نفر بازدیدکننده را دارد؟ آیا امکانات موجود در باغ کتاب، پاسخ‌گوی خیل بازدیدکنندگان این رویداد بزرگ فرهنگی هست یا نه؟ تا چه حد می‌تواند توقع مشتاقان کتاب و کتابخوانی را برآورده کند؟

نباید فراموش کرد که برای برگزاری نمایشگاهی با این عظمت، نمی‌توان تنها به داشتن فضاهای نمایشگاهی مناسب و سالن‌های باکیفیت بسنده کرد. امکانات بهداشتی و رفاهی و استراحت‌گاه‌های مناسب برای بازدیدکنندگان و از همه مهم‌تر مشکل ترافیک شهری و درنظر گرفتن فضای گسترده برای پارکینگ خوردوها هم نکات شایان توجهی است که همیشه مشکلات حاشیه‌ای نمایشگاه را تشدید و مراجعان را هم از حضور در این جشن بزرگ فرهنگی پشیمان کرده است.

مرجع : برنا