راه‌اندازی بورس ارز انتظارت تورمی را افزایش می‌دهد

در شرایط فعلی که میزان عرضه با تقاضا برابر نیست و کالاها و خدمات به ارزش‌گذاری نرخ برابری دلار متصل شده‌اند، راه‌اندازی بورس ارز انتظارت تورمی را افزایش می‌دهد

یک کارشناس اقتصادی با اشاره به شرایط فعلی کشور گفت: در شرایط فعلی که میزان عرضه با تقاضا برابر نیست و کالاها و خدمات به ارزش‌گذاری نرخ برابری دلار متصل شده‌اند، راه‌اندازی بورس ارز انتظارت تورمی را افزایش می‌دهد.

محمود الله‌یاری در گفت‌وگو با فارس با اشاره به اینکه وقتی بازارهای نقدی دچار تلاطم باشد بر معاملات آتی تاثیر خواهد داشت، اظهارداشت: به عنوان مثال قیمت نقدی طلا بر قیمت آتی طلا تاثیر می‌گذارد و اینکه درصدی را به عنوان مبادله آتی کالا در آینده مشخص‌ شود تورم‌زا خواهد بود.

وی افزود: اگر به تابلو معاملات بازار آتی طلا توجه کنیم روزانه دو درصد به ارزش آن برای آینده اضافه می‌شود. یعنی انتظارات تورمی در دل این معاملات وجود دارد.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به تاثیرگذاری قیمت ارز بر بهای ارز، گفت: بخشی از قیمت معاملات آتی طلا انتظارات سفته بازی است که در این شکل از معاملات وجود دارد زیرا افراد با این انتظار وارد می‌شوند که روزانه به مبلغ سرمایه‌گذاری شده اضافه شود.

وی تصریح کرد: بنابراین یک اثرگذاری مضاعف بر بازار نقدی دارد یعنی هم بازار نقدی بر معاملات آتی تاثیر می‌گذارد و هم معاملات آتی بر معاملات نقدی تاثیر می‌گذارد و این تاثیرات کاملا قابل اندازه‌گیزی است.

الله‌یاری با بیان اینکه با این اقدام معاملات فیزیکی ساماندهی خواهد شد، گفت: باید توجه کرد به گونه‌ای نشود که لزوما یک تا دو درصد به صورت مدام افزایش یابد و وارد حریم مبادلات ربوی شویم.

وی در پاسخ به این سوال که اگر بازار آتی نباشد، آیا صرفاً راه‌اندازی معاملات ارزی به شکل بورس مناسب است، گفت: اینکه معاملات را وارد بورس می‌کنیم لزوما یک برنامه‌ای از پیش تعیین شده در آن وجود دارد یعنی به نحوی این تقاضا مدیریت شود و ممکن است اگر به سمت و سوی بازار آتی و یا معاملات سلف از جمله سلف موازی سوق یابد فیزیک کالا یا ارز به متقاضی داده نمی‌شود.

این کارشناس اقتصادی گفت: اگر در بورس خریدار و فروشنده به صورت نقدی معامله کنند و پرداخت و دریافت‌ها همزمان صورت گیرد در حقیقت به شکل‌گیری بازار رسمی ارز می‌انجامد که اقدام بسیار خوبی است.

*کارایی بورس در گرو برابری عرضه و تقاضا است

وی با بیان اینکه کارایی بازار در گرو برابری عرضه و تقاضا است، افزود: اما در شرایطی که امکان عرضه وجود ندارد و ما به دلایلی تمام کالاها و خدمات به ارزش‌گذاری نرخ برابری دلار متصل شده است احتمال بروز انتطارات تورمی در این بازار وجود دارد.

الله‌یاری ادامه داد: افراد به دلیل انتظار تورمی که وجود دارد سعی می‌کنند که منابع پولی را به ارز و طلا تبدیل کنند. در شرایطی که اکثر کالا و خدمات بر این اساس تعیین می‌شود و بخش مصرفی مبتنی بر واردات است و دلار نقش تعیین کننده‌ای دارد متناسب با افزایش تقاضا و دلار به طور حتم باید منتظر افزایش سایر کالاها و خدمات باشیم.

*افزایش انتشارات تورمی با راه‌اندازی بورس ارز

وی خاطرنشان کرد: این گونه نیست که دلار در بورس عرضه شود و خرید ارز در بورس صورت گیرد، با توجه به ذخایر و عواملی که خود را بروز می‌دهد تقاضا برای ارز بالا می‌رود و از طرف دیگر در بخش حقیقی اقتصاد از این افزایش قیمت‌ها تاثیر می‌پذیرد، قیمت‌ها افزایش می‌یابد و یک شرایط تورمی شدید را شاهد خواهیم بود.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به تاثیر صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی بر قیمت ارز در چند روز گذشته، افزود: اگر ارز به بورس وارد شود و معاملات به صورت نقدی و براساس تقاضا و عرضه باشد تاثیر منفی بر بخش حقیقی اقتصاد خواهد داشت و باید شرایط را به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم تا افرادی که نیازمند ارز هستند از طریق سامانه‌ای که در بانک مرکزی طراحی شده به آنها ارز داده شود.

به گفته وی اگر بخواهند قیمت را کمی متعادل کنند اشکالی ندارد ولی با این اقدام نحوه استفاده از ارز‌ها کنترل خواهد شد و در این شرایط به نحوی کنترل شده و نظارت شده باید حرکت کرد.

وی تاکید کرد: تنوع و تعدد ابزارهای مالی خوب است به شرطی که تاثیرگذاری نوسانات ارز منبعث از یک عامل تصادفی باشد نه یک عامل سیستماتیک. اگر مانند تحریم‌ها سیستماتیک باشد در بازار نقد اثر خواهد گذاشت و بازار نقد هم به گونه‌ای تحت تاثیر سلف موازی خواهد بود.

*تجربه منفی بازار آتی سکه برای کنترل قیمت‌ها

این کارشناس اقتصادی با اشاره به شرایط بازار آتی سکه، گفت: در این بازار شاهد این هستم که مانیتور کردن نرخ‌های آتی برای ماهای آینده تاثیر خود را بر افزایش قیمت‌ها گذاشته است و قیمت‌ها برای ماه‌های آینده برای حدود 40 تا 50 درصد بالاتر از قیمت نقدی است.

*در شرایط فعلی راه‌اندازی بورس ارز مناسب نیست

وی تصریح کرد: یعنی انتظارت آتی کاملا با این بازارهای آتی محقق می‌شود و به جای اینکه انتظارات صرف حاکم باشد قیمت نقدی را هم متاثر می‌کند؛ با این شرایط بنده راه‌اندازی بورس ارز را پیشنهاد نمی‌کنم.

الله‌یاری با بیان اینکه شفافیت اطلاعات در شرایط فعلی به التهاب دامن می‌زند، گفت: امکان پیش‌بینی آینده، شرایط تورمی را بیشتر خواهد کرد زیرا هر چقدر در این شرایط بازار سفته بازی با اطلاعات کمتری مواجه باشند با صحبت‌های مثبتی که مسئولان انجام می‌دهند،‌بیشتر واکنش نشان خواهند داد.

وی تاکید کرد: در صورتی که بازاری راه‌اندازی شود که روند قیمتی قابل رصد باشد، قیمت‌ها به روز باشد و نرخ‌های مشخص برای معاملات سفته بازی حاکم کنند، به نظر من این به زیان افراد با درآمدهای ثابت خواهد بود و به افزایش قیمت‌ها در بخش حقیقی اقتصاد منجر خواهد شد.