هنگام مراسم عقد بيشتر دختران و پسران بخاطر شادي و هيجان فراوان، بدون اين كه شرايط 12گانه مندرج در سند ازدواج را با دقت مطالعه كنند و از مفاد آن به طور كامل باخبر شوند چشمبسته بندهاي مختلف را امضا ميكنند. در حالي كه نميدانند ضمانت اجرايي شرايط 12گانه سند ازدواج چيست؟ البته عاقد و سردفتر ازدواج وظيفه دارند قبل از خواندن صيغه عقد دائم شرايط 12گانه سند ازدواج را به دختر و پسر تفهيم كنند چرا كه اين موارد شرطي معتبر و مهم است كه مورد توافق زن و مرد قرار ميگيرد و به امضاي هر دو و شهود نيز ميرسد.
شرايط ضمن عقد
الف- اگر شوهر درخواست طلاق كند و دادگاه تشخيص دهد تقاضاي طلاق از تخلف زن از وظايف(زناشويي) يا سوء اخلاق و رفتار وي نبوده مرد موظف است نصف دارايي خود را كه در ايام زندگي مشترك (زناشويي) به دست آورده يا معادل آن را طبق نظر دادگاه بلاعوض به زن منتقل نمايد.
توضيح: معناي بند الف اين است كه مرد بعد از طلاق بايد نصف اموال خود كه بعد از شروع زندگي به دست آورده را به نام زن نمايد مشروط به اين كه 1- طلاق به درخواست مرد باشد 2- زن مطيع همسر خود باشد و اخلاق و رفتار نامتناسب با شوهر نداشته باشد و همچنين از او تمكين نمايد.
ب: مرد به زن وكالت بلاعزل با حق توكيل غير داده كه در موارد زير با مراجعه به دادگاه و دريافت حكم از دادگاه خود را مطلقه نمايد.
1-خودداري شوهر از پرداخت نفقه و ساير حقوق واجب زن به مدت شش ماه.
2- سوء رفتار يا سوء معاشرت مرد به حدي كه ادامه زندگي را براي زن غيرقابل تحمل نمايد (يعني بدرفتاري مرد با همسر و فرزندان خود)
3- ابتلاي مرد به امراض صعبالعلاج به نحوي كه دوام زندگي مشترك (زناشويي) براي زن مخاطرهآميز باشد (يعني بيماري مرد غيرقابل درمان باشد به حدي كه سلامت زن را به خطر بيندازد)
4- ديوانه بودن مرد در زماني كه از نظر شرعي امكان فسخ نباشد.
5- توجه نكردن به دستور دادگاه درمورد منع اشتغال مرد به شغلي كه طبق نظر دادگاه مغاير با مصالح خانوادگي و حيثيت زن باشد.
6- محكوميت شوهر به حكم قطعي به مجازات 5 سال حبس يا بيشتر و يا به جزاي نقدي كه به خاطر ناتواني پرداخت منجر به 5 سال بازداشت شود.
7- ابتلاي مرد به هر گونه مواد مضر و اعتيادآور كه به تشخيص دادگاه به زندگي خانوادگي ضرر بزند، مانند اعتيادي كه منجر به بيكاري مرد، فروش اثاثيه خانه و همچنين سلامتي جسمي و روحي زن و فرزند را تهديد كند.
8- مرد بدون دليل موجه زندگي خانوادگي خود را رها كند و يا اين كه مرد شش ماه متوالي بدون عذر موجه از نظر دادگاه غيبت نمايد.
9- محكوميت قطعي مرد به خاطر ارتكاب جرم و اجراي هرگونه مجازات اعم از حد و تعزير كه جرم آن مغاير با حيثيت خانوادگي و شئون زن باشد. (تشخيص اين كه مجازات مرد مغاير با حيثيت خانوادگي زن و عرف و موازين ديگر با دادگاه است)
10- با گذشت 5 سال از ازدواج، زن از همسر خود به خاطر عقيم بودن و يا عوارض جسمي ديگر صاحب فرزندي نشود.
11- غيبت طولاني مرد يعني اين كه مرد مفقودالاثر شود و مدت 6 ماه پس از مراجعه زن به دادگاه پيدا نشود.
12- مرد همسر ديگري بدون رضايت زن اختيار كند و يا به تشخيص دادگاه نسبت به همسران خود عدالت را اجرا نكند.
نكته ضروري
زن علاوه بر موارد فوق در صورت موافقت شوهر ميتواند مواردي از جمله حق تحصيل، حق مسكن (كه اختيار محل سكونت را به زن واگذار كند)، حق اشتغال و اجازه مسافرت به خارج از كشور را جزو شرايط خود در سند ازدواج ثبت كند.
ضمن اين كه اگر مهريه زن مستغلات باشد، بايد ملك مزبور طبق ضوابط و مقررات در دفاتر اسناد رسمي به ثبت برسد. بعد از ثبت در دفتر اسناد رسمي، شماره دفتر و نماينده دفتر اسناد رسمي بايد در سند ازدواج نوشته شود.