برگزاری آزمون دکترای تخصصی و تجربه نخستین سازمان سنجش
در شیوه جدید، داوطلبان در صورت به دست آوردن حد نصاب نمره قبولی در آزمون سازمان سنجش، به صورت 3 برابر ظرفیت به دانشگاهها معرفی میشوند
تاريخ انتشار: يکشنبه ۳ بهمن ۱۳۸۹ ساعت ۱۳:۰۹
تيترآنلاين - درحالی ثبتنام در آزمون سراسری دکترای تخصصی از امروز آغاز میشود که برگزاری چنین آزمون بزرگی نخستین تجربه سازمان سنجش در جذب دانشجویان تحصیلات تکمیلی به صورت متمرکز به شمار میرود. در شیوه جدید، داوطلبان در صورت به دست آوردن حد نصاب نمره قبولی در آزمون سازمان سنجش، به صورت 3 برابر ظرفیت به دانشگاهها معرفی میشوند و در مرحله پذیرش نهایی که از سوی دانشگاهها صورت میپذیرد، دانشگاهها میتوانند نسبت به انتخاب دانشجو اقدام کنند. این نکته حائز اهمیت است که پذیرش در آزمون نیمهمتمرکز دکترا به معنای قبولی و تحصیل در دوره دکترا نیست و داوطلبان چند برابر ظرفیت به دانشگاهها معرفی میشوند که از آن پس دانشگاهها به پذیرش دانشجویان مورد نیاز خود از طریق مصاحبه یا آزمون میپردازند.
به گفته محمدحسین سرورالدین، رئیس سازمان سنجش آموزش کشور، عدالت در گزینش دانشجو از سیاستهای وزارت علوم است که متمرکزشدن پذیرش دانشجو در دوره دکترای تخصصی با توجه به افزایش تعداد داوطلبان درمقابل محدودیت ظرفیتها، در راستای پاسخگویی به مطالبات داوطلبان است. وی در ادامه میگوید: از آنجایی که در برخی موارد در شیوه فعلی حق افراد ضایع میشد، نحوه پذیرش داوطلبان دوره دکترا تغییر کرد. هر چند برگزاری سراسری کنکور دکترا بدین شیوه میتواند کاری ارزشمند باشد ولی به اعتقاد بسیاری کارشناسان و داوطلبان، چون در 2 مرحله کتبی و مصاحبه برگزار میشود این راه را برای دانشگاهها بویژه دانشگاههای مادر باز میگذارد که دانشجویان خودشان را جذب کنند.
با این وجود بنا بر نظر مخالفان این روش، اتخاذ چنین سیاست و روندی، مغایر با طرح استقلال و دادن اختیارات بیشتر به دانشگاههاست، این در حالی است که رویکرد جهانی و دانشگاههای تراز اول و معتبر دنیا به سمت دادن اختیارات بیشتر به دانشگاهها در مباحث مختلفی همچون جذب عضو هیات علمی، برگزاری آزمونها، پذیرش دانشجو و... است.
طبق طرح جدید، مصاحبه با دانشگاه است و اگر دانشگاهی بخواهد سلیقهای را اعمال کند مثل روش قبل میتواند این موضوع را اعمال کند.
با این وجود محمدمهدی خدایی، رئیس دانشگاه رازی کرمانشاه هم به عنوان موافق نظری متفاوت دارد. وی اظهار کرد: ممکن است دانشجویان معرفی شده به هر دانشگاهی نوعا از فارغالتحصیلان آن دانشگاه نباشند بنابراین این روش به اجرای عدالت نزدیکتر است و شانس حضور دانشجویان از دیگر دانشگاهها در هردانشگاه بالا میرود، همچنین در شیوه قبلی ممکن بود یک دانشجوی بسیار مستعد و نخبه صرفا به خاطر اینکه در دانشگاهی که دوره دکترا نداشته تحصیل میکرده، شانس ورود به دوره دکترا را از دست بدهد. در شیوه قبلی که برخی دانشجویان معتقد بودند که عدالت رعایت نمیشد، عنوان میشد که اساتید نوعا دانشجویان خود را انتخاب میکردند و شانس برای دیگر دانشجویان بسیار کم بود، حتی اگر دانشجویی در امتحان کتبی رتبه اول میشد ممکن بود شانس قبولی نداشته باشد.
رنجبر، رئیس دانشگاه تربیت مدرس نیز معتقد است: شیوه جدید پذیرش دکترا شانس برابری را برای داوطلبان ایجاد خواهد کرد تا افرادی که توانایی علمی بیشتری برای ادامه تحصیل در یک دانشگاه برتر را دارند، بتوانند در آن دانشگاه پذیرفته شوند و با این روش عدالت آموزشی بیشتری برقرار خواهد بود.
با توجه به این موضوع برخی دانشگاهها اقدام به ارائه اطلاعیه درباره برگزاری آزمون کتبی دکترا در برخی دانشگاهها کردهاند که در این راستا ابوالفضل حسنی، مدیرکل دفتر گسترش و برنامهریزی آموزش عالی وزارت علوم به پانا گفت: قرار شد در مرحله اول، آزمون کتبی برای غربالگری دانشجویان توسط سازمان سنجش برگزار شود. وی خاطرنشان کرد: قرار شد دانشگاهها تنها به گرفتن مصاحبه و بررسی سوابق آموزشی و پژوهشی داوطلبان اکتفا کنند لذا برگزاری هر نوع آزمون شخصی از سوی دانشگاهها مناسبتی ندارد و مورد تایید وزارت علوم هم نخواهد بود.
این همان سخنانی است که وزیر علوم برآن تاکید داشت و در این باره گفت: اگر قرار بود هر کدام از دانشگاهها یک امتحان مجدد بگیرند که دیگر نیازی نبود وزارت علوم، تحقیقات و فناوری آزمون متمرکز برگزار کند.
به گزارش وطن امروز، وزیر علوم تاکید کرد: اختیارات کافی برای دانشگاهها در پذیرش دانشجوی دکترا در نظر گرفته شده است و این به معنای این نیست که اختیارات دانشگاهها محدود شده، بلکه 3 تا 5 برابر ظرفیت پذیرش هر دانشگاه به آن دانشگاه معرفی میشود و آنگاه دانشگاهها دانشجویان دکترای خود را از میان آنها انتخاب میکنند.
با این اوصاف شاید هنوز قضاوت کردن درباره ماحصل چنین آزمونی که متولی آن سازمان سنجش و آموزش کشوراست زود باشد ولی با این حال دغدغه بسیاری از داوطلبان بویژه دانشجویان و فارغالتحصیلان دانشگاههای آزاد و غیردولتی قابل تعمق است که این نگرانی را دارند مبادا بهرغم آمادگی فراوان برای شرکت در این آزمون به حق خود نرسند و بجا و شایسته خواهد بود که وزارت علوم کمیتهای را برای نظارت و پیگیری روند طی شده نخستین آزمون دکترای تخصصی در نظر بگیرد که حقی از کسی ضایع نشود. هر چند در این میان برخی دانشگاههای معتبر دولتی با چنین رویهای مخالف هستند و معتقدند با این شیوه جذب دانشجو، استقلال خود را ازدست میدهند ولی انتظار میرود با اتخاذ تدبیری اصولی از سوی آنها، راه را برای افراد مستعد و سختکوش باز بگذارند و سوای اختلافات سلیقهای، پس از معرفی چند برابر ظرفیت به دانشگاهها تنها بر پایه ملاکهای علمی و پژوهشی و سوابق تحصیلی به جذب دانشجویان مبادرت کنند نه بر حسب آشنایی بافلان استاد و فلان دانشگاه، که درصورت محقق شدن چنین روشی دغدغه خیل عظیم داوطلبان دکترا مرتفع میشود و آنجاست که شاهد رقابت سالم شرکتکنندگان، سوای سلایق و علایق خواهیم بود.