كسي ناله‌هاي منارجنبان را نمي‌شنود

نويسنده : مريم وادي پور

بايد گفت مناره سمت چپ منارجنبان به علت تكان‌هايي كه 6 وعده در روز به دست ما مي‌خورد، تا حدي شل شده است كه هر علاقه‌مند به نگهداشت اثرهاي تاريخي كشور را نگران خواهد كرد.

گاه در بازديد از اماكن تاريخي و باستاني كشور، منظره‌هايي مشاهده مي‌شود كه نه فقط دل آدم به درد مي‌آيد، كه هيچ وقت نمي‌تواند اين تصاوير تلخ را از ذهن خود پاك كند. از آن جمله: دلنوشته‌هاي بازديدكننده‌هاي عزيز بر پيكر بناهاي تاريخي كشور كه حتي به تخت جمشيد هم رحم نكرده است. غلبه يادگاري‌ها بر سختي سنگ‌هاي غارها از جمله غار كرفتو (شاهكار طبيعي شگفت‌انگيز در استان كردستان)، زباله‌هاي انباشته شده در نزديكي پاسارگاد و هزاران نمونه از اين دست كه دل هر وطن پرست نكته بيني را به درد مي‌آورد! 

اگرچه نمي‌توان از همين بي‌توجهي برخي به حفظ و نگهداري از اماكن تاريخي كشور به راحتي گذشت، اما بدتر از همه زماني است كه اين اماكن روزبه روز به دست ما به تخريب نزديكتر شوند. نمونه آن را مي‌توان در «منار جنبان» ديد. نياز به توضيح نيست كه اين اثر به علت تكان خوردن يك مناره با تكان مناره‌اي ديگر و البته وجه تمايز آن با ساير مناره‌هاي متحرك يعني تكان خوردن كل بناي آن مشهور است. اگر به ديدن اين اثر رفته باشيد، حتماً ديده‌ايد كه در ساعت‌هاي خاصي يعني سه ساعت مشخص از صبح تا ظهر و سه ساعت ديگر از ظهر تا بعدازظهر - در مجموع 6 ساعت در طول روز - مناره‌ها براي مشاهده اين پديده شگفت‌انگيز در معماري ايراني - اسلامي تكان داده مي‌شود. براي ديدن اين شگفتي همه دوربين‌ها روشن است. پس از تكان‌هاي متعددي كه به وسيله يكي از بازديدكننده‌ها كه حاضر شده مبلغ بيشتري را كه براي بازديد از طبقه فوقاني در نظر گرفته شده است را پرداخت كند، وارد مي‌شود؛ همه با مشاهده تكان جفت ديگر مناره عمارت با زدن كف و سوت مشغول گرفتن عكس يادگاري مي‌شوند و صد افسوس كه هيچ دوربيني ناله‌هاي مناره چپ اين عمارت را ضبط نكرده و اگر هم ضبط كرده باشد، گوشي براي شنيدن اين ناله‌ها وجود ندارد. 

هر چند ديدن پديده شگفت‌انگيزي كه در ساخت اين بنا به كار گرفته شده، بسيار ارزشمند است اما بايد پرسيد: «آيا ديدن اين پديده به بهاي از دست رفتن مناره سمت چپ منارجنبان، مي‌ارزد؟» 

بايد گفت مناره سمت چپ منارجنبان به علت تكان‌هايي كه 6 وعده در روز به دست ما مي‌خورد، تا حدي شل شده است كه هر علاقه‌مند به نگهداشت اثرهاي تاريخي كشور را نگران خواهد كرد. مسلم است كه هيچ كس حاضر نمي‌شود بناهاي ارزشمند ايران عزيز به اين راحتي و فقط به بهانه مثلاً ديدن شگفتي تكان خوردن يك مناره هماهنگ با مناره ديگر از بين برود. ارزش كدام يك بيشتر است: «از دست دادن بناي ارزشمند به علت سهل‌انگاري و بي‌توجهي ما براي چند ثانيه ديدن و لذت بردن يا حفظ آن به قيمت تجربه نكردن شگفتي‌هاي آن.»