در جايزه‌هاي ادبي دولتي چيزي خارج از ادبيات مهم است
29 آذر 1389 ساعت 8:30
در واقع وقتي بخشي از جامعه‌ي ادبي اعلام مي‌كند من نظر اين داور‌ها را قبول ندارم؛ يعني خوب يا بد، مرجعيت ادبي تضعيف شده است
تيترآنلاين - سينا دادخواه معتقد است: اعتراض به نتايج جايزه‌هاي ادبي نشان‌دهنده‌ي قبول نداشتن انتخاب داور‌هاست و اين نشان مي‌دهد كه مرجعيت ادبي دارد از بين مي‌رود.
اين داستان‌نويس با اشاره به تأثير‌گذاري جايزه‌هاي ادبي در سال‌هاي گذشته، گفت: در اوايل دهه‌ي 80، جايزه‌هاي ادبي در اوج بودند و تأثير‌گذاري عجيبي داشتند. مثلا اعلام نتيجه‌ي جايزه‌ي ادبي گلشيري، چاپ كتاب‌ها را عوض مي‌كرد و به چاپ‌هاي بعدي مي‌رساند و در واقع به نويسنده فرصتي براي ديده شدن مي‌داد.
او با اشاره به اين موضوع كه اعلام نظرهاي شخصي درباره‌ي ادبيات در آن زمان كم‌تر بود، گفت: در آن موقع چون اينترنت هم كم‌تر گسترش يافته بود، اعمال نظر جايزه‌هاي ادبي تأثير بيش‌تري داشت.
اين نويسنده با اشاره به برگزاري جايزه‌هاي ادبي در فصل پاييز گفت: در سال 83 يا 84 جايزه‌ي گلشيري توانست در فرهنگسراي نياوران مراسم پاياني خود را با شركت‌كنندگان بسيار برگزار كند و شكوه زيادي داشت. همه منتظر بودند آذر شود و فصل جوايز برسد. همچنين جايزه‌ي مهرگان ادب (پكا) كه توسط چند ناشر برگزار مي‌شد، مراسم پاياني خود را با شركت‌كنندگان بسيار و به صورت بسيار صميمي برگزار مي‌كرد و بسيار تأثير‌گذار بود؛ اما به مرور از اين تأثير‌گذاري كم شده است.
او با اشاره به محدوديت‌هاي جايزه‌هاي ادبي گفت: محدوديت‌ها باعث شده است تا اين جوايز نتوانند به درستي به فعاليت خود ادامه دهند. براي مثال، مكاني براي برگزاري مراسم به آنها داده نمي‌شود و خبرگزاري‌هاي دولتي خبرهاي آنها را پوشش نمي‌دهند. اين جايزه‌ها را بايكوت حمايتي و خبري مي‌كنند و آنها كم‌كم عملا نفوذ خود را از دست مي‌دهند.
اين داستان‌نويس با اشاره به لزوم حمايت‌هاي دولتي از جايزه‌هاي خصوصي گفت: جايزه‌هاي خصوصي مانند هر تشكل مردم‌نهاد ديگري به حمايت‌هاي حداقلي نهادهاي دولتي احتياج دارند. البته قبلا اين ديدگاه وجود داشت تا از آنها حمايت شود؛ اما بعدا اين ديدگاه حمايتي برداشته شد و در نتيجه آنها با بحران مواجه شدند.
دادخواه ديگر دليل كم‌رنگ شدن جايزه‌هاي ادبي را از بين رفتن مرجعيت ادبي خواند و گفت: كم‌كم مرجعيت ادبي دارد از بين مي‌رود؛ زيرا ما در دهه‌ي 70، كساني چون رضا براهني، احمد شاملو و هوشنگ گلشيري را داشتيم. همين اسم‌ها كمك مي‌كرد تا ادبيات مستقل و خلاق اعتماد به نفس خود را حفظ كند؛ اما با رفتن براهني از ايران و مرگ شاملو و گلشيري، مرجعيت ادبي هم در كشور برداشته شد. آن موقع خط سره و ناسره وجود داشت؛ اما بعد از آن، عملا تأثير قدرت قضاوت و داوري جوايز كم شد و ما هنوز نتوانسته‌ايم متر و معياري به وجود بياوريم كه اكثريت غاطبه‌ي ادبي آن را قبول داشته باشند.
دادخواه به برخي اعتراض‌ها به جايزه‌هاي ادبي اشاره و عنوان كرد: از سال‌هاي 83 و 84 بازندگان جرزني كردند و كساني كه اسم‌شان به عنوان برگزيده نيامده بود، اعتراض خود را بيان كردند و اين يعني ما قضاوت شما را قبول نداريم. در واقع وقتي بخشي از جامعه‌ي ادبي اعلام مي‌كند من نظر اين داور‌ها را قبول ندارم؛ يعني خوب يا بد، مرجعيت ادبي تضعيف شده است.
نويسنده‌ي «يوسف‌آباد، خيابان سي‌وسوم» با اشاره به تفاوت عملكرد جايزه‌هاي ادبي دولتي و جايزه‌هاي ادبي خصوصي، گفت: جايزه‌ي ادبي برآيند سليقه‌ي هيأت داوران آن جايزه است و مهم اين است كه به رأي آن داوران ترتيب اثر داده شود. در جوايز دولتي به نظر من چنين چيزي وجود ندارد و به خاطر ادبيات جايزه داده نمي‌شود.
او همچنين با اشاره به كانديدا بودن خود براي جايزه‌ي ادبي«گام اول» گفت: من اين را از آن‌جا كه خود نامزد جايزه‌ي ادبي دولتي بوده‌ام، دريافته‌ام. در جايزه‌هاي ادبي دولتي چيزي خارج از ادبيات مهم است و حتا ممكن است در نظر داوران اين جايزه‌ها هم اعمال نفوذ صورت بگيرد.
او با ابراز اميدواري نسبت به آينده‌ي اين جايزه‌ها گفت: مي‌شود به آينده‌ي اين جوايز اميدوار بود و اگر يك عقلانيت ساختاري پشت آنها باشد و مرام‌نامه‌اي براي‌شان تنظيم شود و آنها مطابق همان اصول عمل كنند، اين جوايز مي‌توانند خوب عمل كنند و اگر جايزه‌ها غيرشخصي شوند، مي‌شود روي‌شان حساب كرد كه متأسفانه اكنون چنين رويكردي در آنها وجود ندارد.
به گزارش ايسنا، سينا دادخواه با رمان «يوسف‌آباد خيابان سي‌وسوم» برگزيده‌ي بخش نظرسنجي جايزه‌ي «روزي روزگاري» شد. او همچنين كانديداي جايزه‌ي ادبي «گام اول» بود. امسال نيز در جايزه‌ي بنياد گلشيري و جايزه‌ي ادبي نويسندگان و منتقدان مطبوعات، جزو نامزدهاست.
کد مطلب: 1529
آدرس مطلب: http://titronline.ir/vdci.razct1aw3bc2t.html?1529