تيترآنلاين - مهم‌ترین پیام گرانی نرخ ارز بی‌ارزش شدن پول ملی است

مهم‌ترین پیام گرانی نرخ ارز بی‌ارزش شدن پول ملی است

آیا رییس کل بانک مرکزی این روزها نگران بالا رفتن قیمت دلار و سایر ارزهای خارجی در بازار پایتخت است، یا اینکه ابزاری برای کنترل عصیان نرخ ارز در دست ندارد؟

دلار از مرز 1530 تومان گذشت. این مهم‌ترین خبر طی سه روز اخیر است که هر روز با افزایش قیمت‌ها داغ‌تر هم می‌شود. مردم مبهوت از گرانی دلار و سایر ارزهای خارجی هستند و دولت سکوت اختیار کرده است. حتی هجمه انتقادهایی که این روزها بانک مرکزی و در راس آن رییس کل بانک مرکزی را نشانه رفته هم باعث شکسته شدن سکوت محمود بهمنی نشده است.

به راستی درطبقه هفدهم برج فیروزه‌ای بانک مرکزی در خیابان میرداماد چه می‌گذرد؟ آیا رییس کل بانک مرکزی این روزها نگران بالا رفتن قیمت دلار و سایر ارزهای خارجی در بازار پایتخت است، یا اینکه ابزاری برای کنترل عصیان نرخ ارز در دست ندارد؟ پاسخ به این سوالات کاملا روشن است.اگر ابزارهای تنبیهی که برای صرافی‌ها به کار گرفته شد، نتیجه مثبت داشت که طبعا نرخ دلار امروز از مرز 1500 تومان فراتر نمی‌رفت .حتی سیاست‌های «وعده» به بازار مبنی بر عرضه ارز بیش از تقاضا هم نتوانست عطش خریداران را کم کند.

اکنون گرانی ارز، لحظه‌ای شده است و مشخص نیست امروز یا فردا سرنوشت بازار ارز چه می‌شود اما قدر مسلم آنکه گران شدن نرخ ارزهای خارجی بر سیستم اقتصاد ایران تاثیر منفی خواهد گذاشت . حتی سرنوشت مهم‌ترین طرح اقتصادی کشور را که قانون هدفمند کردن یارانه‌هاست نیز تحت الشعاع قرار می‌دهد. بی‌شک مهم‌ترین پیام گرانی نرخ ارز بی‌ارزش شدن پول ملی ماست. حالا چرا بانک مرکزی اصرار بر ادامه نرخ دستوری و تعریف شده برای بازار ارز دارد و توجهی به بازار سیاه چند نرخی شدن ارز ندارد می‌توان دو تحلیل ارایه کرد؛ اول آنکه با توجه به اظهارات برخی نمایندگان مجلس از کسری بودجه دولت، منابع هدفمندی یارانه‌ها و نیز ذخیره بالای طلا و ارز بانک مرکزی می‌توان حدس زد دولت عمدا سیاست کاهش ارزش پول ملی را در پیش گرفته تا بتواند نقدینگی بیشتری از جامعه جمع‌آوری کند و متمم یا اصلاحیه به مجلس نبرد.

نکته دوم آن است که طی یک‌سال اخیر اغلب ارزها بیش از ۴۰ درصد رشد داشته و به تعبیری می‌توان گفت، ارزش پول ملی در خلال یک‌سال اخیر به همین میزان افت کرده است. در کنار این موضوع تورم داخلی را نیز باید در نظر گرفت، یعنی شرایط برای افزایش نرخ ارزها و طبعا افزایش کالاهای وارداتی مهیا بوده است .

بنابراین تضعیف پول ملی همیشه سیاست غلطی نیست بلکه بالا نگه داشتن غیر واقعی ارزش پول ملی آن هم با روش تزریق ارز در بازار روشی غلط است اما مساله اینجاست که در شرایط کنونی خسارت این افزایش قیمت ارز متوجه چه کسانی است؟ اولین گروه آسیب‌پذیر مردم عادی هستند که ناچارند کالاهای وارداتی را گران‌تر از معمول بخرند چه آنکه به هر میزان نرخ ارز بالاتر برود، قیمت کالاهای وارداتی هم افزایش می‌یابد و گروه دیگر تولید‌کنندگان و صادرکنندگان هستند.

بی تردید اصرار بر سیاست دستوری تثبیت نرخ ارز، نتیجه‌ای جز درهم‌ریختگی و بی‌برنامگی اقتصاد و هجوم نقدینگی به بازار ندارد . بسیاری از کارشناسان اقتصادی می‌گویند، قیمت واقعی دلار در حال حاضر حدود ۲۵۰۰ تومان است و اگر قیمت ارزها گران‌‌تر از ارقام کنونی شود، عملا بسیاری از کالاهایی که جنبه حیاتی داشته و معادل تولید داخل هم ندارند، افزایش خواهند یافت به همین دلیل شاید بانک مرکزی حاضرشده ریسک کاهش ارزش پول ملی را برای تامین ریال مورد نیاز دولت، پرداخت یارانه‌ها و همچنین کسری بودجه را بپذیرد اما بی‌تردید این سیاست در بلندمدت لطمات بزرگی را متوجه اقتصاد ایران می‌کند.

لطماتی که از هم اکنون می‌توان آثار آن را در افزایش نرخ تورم دید. چه آنکه به تعبیری بازی کردن با ارزها، بازی با شمشیر دو‌لبه‌ای است که در این بازی دولت نشان داده، اتفاقا بازیگر خوبی نبوده و به بدترین شیوه ممکن آن را اجرا کرده است.